5 કરોડ કેસ પેન્ડિંગ છે, જો 50 પૂરા થાય તો 100 નવા કેસ નોંધાય છે, કાયદા પ્રધાન રિજિજુએ જણાવ્યું
સુપ્રીમ કોર્ટના જજ ડી.વાય. ચંદ્રચુડે પુણેમાં એક કાર્યક્રમમાં કહ્યું કે ભારતની અદાલતો પર બોજ ઘણો છે. કેસ ભરપૂર છે. ઘણા કેસ પેન્ડિંગ છે.
ભારતની અદાલતોમાં (Court) પડતર કેસોની સંખ્યા પાંચ કરોડને વટાવી ગઈ છે. આ અંગે કાયદા અને ન્યાય મંત્રી કિરેન રિજિજુએ (Kiren Rijiju)શનિવારે કહ્યું હતું કે જો એક જજ 50 કેસનો નિકાલ કરે છે તો 100 નવા કેસ ફરી દાખલ થાય છે. કારણ કે લોકો હવે વધુ જાગૃત છે અને તેઓ વિવાદોના સમાધાન માટે કોર્ટમાં પહોંચી રહ્યા છે. રક્ષામંત્રી રાજનાથ સિંહની હાજરીમાં આર્મ્ડ ફોર્સિસ ટ્રિબ્યુનલના કામકાજ પર એક કોન્ફરન્સને સંબોધતા રિજિજુએ કહ્યું કે સરકાર કોર્ટમાં પેન્ડન્સી ઘટાડવા માટે ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરી રહી છે.
સંસદના ચોમાસુ સત્રમાં એક પ્રશ્નના જવાબમાં કાયદા મંત્રીએ કહ્યું કે દેશભરની અદાલતોમાં 4.83 કરોડથી વધુ કેસ પેન્ડિંગ છે. નીચલી અદાલતોમાં ચાર કરોડથી વધુ અને સુપ્રીમ કોર્ટમાં 72,000થી વધુ કેસ પેન્ડિંગ છે. મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે આર્બિટ્રેશન પરનો પ્રસ્તાવિત કાયદો વૈકલ્પિક વિવાદ નિરાકરણ મિકેનિઝમ પર નવેસરથી ધ્યાન આપીને અદાલતોમાં મુકદ્દમાઓની સંખ્યા ઘટાડવામાં મદદ કરશે. રિજિજુએ કહ્યું કે ભારત અને અન્ય દેશોમાં પેન્ડિંગ કેસની સરખામણી થવી જોઈએ નહીં. કારણ કે આપણી સમસ્યાઓ જુદી છે.
ભારતમાં પેન્ડીંગ કેસોની સંખ્યા 5 કરોડ
તેમણે કહ્યું કે કેટલાક દેશ એવા છે જેમની વસ્તી પાંચ કરોડ પણ નથી. જ્યારે ભારતમાં પેન્ડિંગ કેસોની સંખ્યા પાંચ કરોડની નજીક છે. તેમણે ખાતરી આપી હતી કે કાયદા મંત્રાલય સશસ્ત્ર દળો ટ્રિબ્યુનલને ઝડપી ન્યાય આપવા માટે તમામ શક્ય મદદ કરશે. સાથે જ સુપ્રીમ કોર્ટના જજ ડી.વાય. ચંદ્રચુડે પુણેમાં એક કાર્યક્રમમાં કહ્યું કે ભારતની અદાલતો પર બોજ ઘણો છે. કેસ ભરપૂર છે. ઘણા પેન્ડિંગ કેસો છે, જેના માટે ‘આર્બિટ્રેશન’ જેવી વિવાદ નિવારણ પદ્ધતિ એક આવશ્યક સાધન તરીકે કામ કરશે.
કોરોના રોગચાળાએ મુશ્કેલીઓ વધારી છે
જસ્ટિસ ચંદ્રચુડે શુક્રવારે ઈન્ડિયન લો સોસાયટી, પૂણેના ILS સેન્ટર ફોર આર્બિટ્રેશન એન્ડ મિડિયેશન (ILSCA)નું ઉદ્ઘાટન કર્યા બાદ પોતાના ભાષણમાં આ વાત કહી. ચંદ્રચુડે કહ્યું, ‘આપણે બધા સારી રીતે જાણીએ છીએ કે ભારતની અદાલતો કેટલી બોજારૂપ છે અને અહીં કેટલા કેસ પેન્ડિંગ છે. પીઆરએસ લેજિસ્લેટિવ રિસર્ચ દ્વારા હાથ ધરાયેલા એક અભ્યાસ અનુસાર, 2010 અને 2020 વચ્ચે તમામ કોર્ટોમાં પેન્ડિંગ કેસોમાં વાર્ષિક 2.8 ટકાનો વધારો થયો છે. તેમણે કહ્યું કે છેલ્લા બે વર્ષમાં કોરોના મહામારી દરમિયાન સામે આવેલા કેસોએ પહેલાથી પેન્ડિંગ કેસોને ચિંતાજનક દરે આગળ ધકેલી દીધા છે. આંકડા મુજબ જિલ્લા અને તાલુકા કોર્ટમાં 4.1 કરોડથી વધુ કેસ પેન્ડિંગ છે. વિવિધ હાઈકોર્ટમાં લગભગ 59 લાખ કેસ પેન્ડિંગ છે.