Happy Birthday Lalu Yadav: રેલવે મંત્રી હતા ત્યારે લાલુ પ્રસાદ યાદવે રચ્યો ઈતિહાસ, જાણો કેમ આજે પણ થાય છે તેની ચર્ચા
લાલુ પ્રસાદ યાદવ દેશના રેલવે મંત્રી રહી ચૂક્યા છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જ્યારે લાલુ પ્રસાદ યાદવે મંત્રાલયનો કાર્યભાર સંભાળ્યો, ત્યારે તેમણે આધુનિક મેનેજમેન્ટ ટેકનોલોજીથી ઘણો બદલાવ કર્યો. ત્યારે પણ આ દાવાઓ હેડલાઇન્સ બન્યા હતા.
તાજેતરમાં, ભૂતપૂર્વ રેલવે પ્રધાન અને બિહારના ભૂતપૂર્વ મુખ્યપ્રધાન લાલુ પ્રસાદ યાદવએ ઓડિશાના બાલાસોરમાં ત્રણ ટ્રેનોના ભયાનક અકસ્માતને લઈને કેન્દ્ર સરકાર પર આકરા પ્રહારો કર્યા હતા. તેમણે કેન્દ્ર સરકારના રેલવે બજેટ અને મેનેજમેન્ટની નીતિઓની આકરી ટીકા કરી હતી અને કહ્યું હતું કે- આ સરકારે રેલવેને બરબાદ કરી દીધી, બેદરકારીના કારણે 288 લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા.
લાલુ પ્રસાદ યાદવની આ પ્રતિક્રિયા માત્ર આમ જ ન હતી. તેઓ એક સમયે દેશના રેલવે મંત્રી રહી ચૂક્યા છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જ્યારે લાલુ પ્રસાદ યાદવે રેલ્વે મંત્રાલયનો કાર્યભાર સંભાળ્યો, ત્યારે તેમણે આધુનિક મેનેજમેન્ટ ટેકનોલોજીથી ઘણો બદલાવ કર્યો. ત્યારે પણ આ દાવાઓ હેડલાઇન્સ બન્યા હતા અને આજે પણ ચર્ચામાં છે. ક્યારેક લાલુ તો ક્યારેક તેજસ્વી વારંવાર કહેતા હતા કે તેમના કાર્યકાળમાં રેલવેએ ઘણો નફો કર્યો છે.
ખોટ કરતી રેલવેને નફામાં લાવવાનો દાવો
લાલુ પ્રસાદ યાદવ વર્ષ 2004માં યુપીએ સરકારના કાર્યકાળમાં રેલવે મંત્રી બન્યા હતા. તેમના કાર્યકાળની સિદ્ધિઓને રેલ બજેટની રજૂઆત દરમિયાન પ્રકાશિત કરવાનો દાવો કરવામાં આવ્યો હતો, જ્યારે તેમણે રૂ. 20,000 કરોડના નફાની જાહેરાત કરી હતી. પેસેન્જર ભાડા અને માલના ભાડામાં વધારો કર્યા વિના આ સિદ્ધિ શક્ય હોવાનું પણ જણાવવામાં આવ્યું હતું.
ત્યારે લાલુ પ્રસાદ યાદવે કહ્યું હતું – જ્યારે મને જવાબદારી સોંપવામાં આવી ત્યારે રેલવેની સ્થિતિ નોટબંધી જેવી હતી. તેમણે કહ્યું હતું કે- તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન ભારતીય રેલ્વેએ વર્ષ 2006માં રેકોર્ડ બ્રેકિંગ પ્રદર્શન કર્યું હતું. પછી લાલુએ એમ પણ કહ્યું- 30 મહિનાના ટૂંકા ગાળામાં 130 અબજ રૂપિયાથી વધુની કમાણી કોઈ સામાન્ય વાત નથી. રેલવેએ એક ઈતિહાસ રચ્યો છે.
મમતાએ આ દાવાને ફગાવી દીધો હતો
એ જ રીતે લાલુના પુત્ર અને બિહારના ડેપ્યુટી સીએમ તેજસ્વી યાદવે દાવો કર્યો હતો કે લાલુ પ્રસાદ યાદવના કાર્યકાળ દરમિયાન ભારતીય રેલ્વેએ 90 હજાર કરોડની કમાણી કરી હતી. પરંતુ વર્ષ 2009 પછી જ્યારે મમતા બેનર્જી રેલ મંત્રી બન્યા ત્યારે તેમણે શ્વેતપત્ર બહાર પાડ્યું અને જણાવ્યું કે લાલુના કાર્યકાળમાં સરેરાશ કરતા ઓછો નફો થયો હતો. આ પછી લાલુ અને મમતા વચ્ચે ભારે બોલાચાલી થઈ હતી.
લાલુ બિઝનેસ સ્કૂલના ફેવરિટ બની ગયા
લાલુના કાર્યકાળમાં રેલવેના નફાની ચર્ચા અલગ છે, પરંતુ એમાં કોઈ શંકા નથી કે લાલુ પ્રસાદ ત્યારે બિઝનેસ સ્કૂલોના ફેવરિટ બની ગયા હતા. લોકો તેમની સફળતાના મંત્રો જાણવા માંગતા હતા. લોકો એ સમજવા માંગતા હતા કે તેણે રેલવેને કેવી રીતે નફો કર્યો. અમદાવાદ IIM ઉપરાંત, તેમણે હાર્વર્ડ અને વોર્ટનના વિદ્યાર્થીઓને ગેસ્ટ લેક્ચર્સ પણ આપ્યા. મેનેજમેન્ટના સૂચનો મેળવવા અને ભારતીય રેલવેની સફળતાની ગાથા જાણવા વિદ્યાર્થીઓ તેમને મળવા આવ્યા હતા.
લાલુએ પોતાના કાર્યકાળમાં શું અમલ કર્યો?
લાલુ પ્રસાદ યાદવે રેલવેમાં ઘણી યોજનાઓ શરૂ કરી હતી. પ્રથમ વખત, તેમણે ગરીબ રથ નામની એસી ટ્રેન ચલાવી, જે સામાન્ય રીતે રાજધાની રૂટ પર દોડતી હતી. લાલુ પ્રસાદ યાદવનું માનવું હતું કે ગરીબ પરિવારના લોકોએ પણ ઓછી રકમમાં એસી બોગીમાં મુસાફરી કરવાનું સપનું પૂરું કરવું જોઈએ.
આ ઉપરાંત તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન ટ્રેનોમાં કુલ્હડ ચા, છાશ અને લસ્સીના વેચાણ માટે પણ વિશેષ વ્યવસ્થા કરવામાં આવી હતી. લાલુ પ્રસાદ યાદવે કહ્યું હતું કે તેમના વેચાણથી દેશની ગ્રામીણ અર્થવ્યવસ્થા મજબૂત થશે. જેનો સીધો લાભ ગામના ગરીબ ખેડૂતોને મળશે. જો કે, લાલુ પ્રસાદ યાદવના કાર્યકાળ દરમિયાન, આ અનોખી દેખાતી યોજનાઓ મૃત્યુ પામી હતી. તેનો યોગ્ય રીતે અમલ થઈ શક્યો નથી.