Earthquake : ભૂકંપ શા માટે આવે છે ? જાણો તેની પાછળનું કારણ

દેશની રાજધાની દિલ્હી સહિત ઉત્તર ભારતમાં ગઈકાલ એટલે કે મંગળવારે જોરદાર ભૂકંપના આંચકા અનુભવાયા છે. અહેવાલો અનુસાર ભૂકંપનું કેન્દ્રબિંદુ અફઘાનિસ્તાનમાં હતું. રિક્ટર સ્કેલ પર ભૂકંપની તીવ્રતા 6.6 માપવામાં આવી હતી. તાજેતરમાં તુર્કીમાં ભૂકંપના આંચકાએ પણ ભારે તબાહી મચાવી હતી. ચાલો જાણીએ શા માટે ભૂકંપ આવે છે. હકીકતમાં, ઉપરથી શાંત દેખાતી પૃથ્વીની અંદર હંમેશા એક પ્રકારે હલચલ થતી રહેતી હોય છે. જેના કારણે પેટાળમાં રહેલી પ્લેટો એકબીજા સાથે અથડાય છે અથવા તો એકબીજાથી દૂર થાય છે.

જેના કારણે ભૂકંપ આવે છે. ભૂકંપને સમજવા માટે એ જાણવું પડશે કે પૃથ્વીની નીચે પ્લેટોની રચના કેવી છે. વૈજ્ઞાનિકોના મતે સમગ્ર પૃથ્વીની અંદર 12 ટેકટોનિક પ્લેટો છે. જ્યારે આ પ્લેટો એકબીજા સાથે અથડાય છે, ત્યારે ખુબ મોટીમાત્રામાં ઊર્જા બહાર આવે છે. જેને ભૂકંપ કહેવામાં આવે છે.

ભૂકંપનું કેન્દ્ર જાણો

ભૂસ્તરશાસ્ત્ર અનુસાર, જ્યારે પૃથ્વીની નીચે ખડકો પ્લેટ તૂટી જાય છે અથવા એકબીજા સાથે અથડાય છે, ત્યારે તેને ભૂકંપનું કેન્દ્ર કહેવામાં આવે છે. તેને હાઇપોસેન્ટર અને ફોકસ પણ કહેવામાં આવે છે. આ જગ્યાએ ભૂકંપની ઉર્જા તરંગોના સ્વરૂપમાં ફેલાય છે. જો તમે શાંત પાણીમાં પથ્થર ફેંકો છો, તો તેમાં જે પ્રકારના વમળ ઉત્પન્ન થાય છે, તે જ રીતે પૃથ્વી પર પણ કંપન થાય છે.

જ્યારે તમે બહાર હોવ ત્યારે આમ કરો

જો તમે ઘરની બહાર છો. અને તે જ સમયે, જો ભૂકંપ આવે છે, તો સૌપ્રથમ ઇમારતો, વૃક્ષો અને ઇલેક્ટ્રિક વાયરથી અંતર રાખો. ખાલી ખુલ્લી જમીન શોધો અને ત્યાં પહોંચો.

ભૂકંપ વખતે આ ભૂલ ન કરવી

ભૂકંપ સમયે એવી કોઈ ઈમારતની સામે ઉભા ન રહો જે કોઈપણ સમયે પડી શકે. જો તમે તેને ઘરના દરવાજામાંથી દૂર જઈ શકો છો, તો પછી ધરની બહાર ખુલ્લામાં જાઓ.

અહીં સૌથી વધુ ભૂકંપ આવે છે

ભૂસ્તરશાસ્ત્ર અનુસાર સમગ્ર વિશ્વમાં સૌથી વધુ ભૂકંપ ઈન્ડોનેશિયામાં આવે છે. આ દેશ રીંગ ઓફ ફાયરમાં બનેલો છે, જેના કારણે અવારનવાર ભૂકંપ આવે છે.

ભૂકંપ અફઘાનિસ્તાનમાંથી જ કેમ આવે છે

વૈજ્ઞાનિકોના મતે અફઘાનિસ્તાન ભૂકંપની દ્રષ્ટિએ સંવેદનશીલ સ્થળ છે. જેના કારણે અહીં હંમેશા નાના, મોટા, ખૂબ જ ભયાનક ભૂકંપ આવતા રહે છે. તમને જણાવી દઈએ કે અફઘાનિસ્તાનના વિસ્તારને સામાન્ય રીતે ગ્રેટ બેલ્ટ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.