ક્યાંક સસ્તું.. ક્યાંક મોંઘું, અલગ અલગ જગ્યાએ પેટ્રોલ ડીઝલના ભાવમાં ફેરફાર કેમ ? જાણો કારણ

દેશના મુખ્ય શહેરોમાં પેટ્રોલના ભાવ એકસરખા નથી; તેના બદલે, દરેક જગ્યાએ અલગ અલગ દર જોવા મળી રહ્યા છે. જ્યારે દિલ્હીમાં એક લિટર પેટ્રોલ ₹94.77 માં ઉપલબ્ધ છે, ત્યારે કોલકાતામાં તે ₹105.41 પર પહોંચી ગયું છે. આ મોટો તફાવત ફક્ત આંતરરાષ્ટ્રીય તેલના ભાવને કારણે જ નહીં, પરંતુ રાજ્યના કર અને સ્થાનિક કરવેરાઓને કારણે પણ છે. આ જ કારણ છે કે શહેરોમાં પેટ્રોલના ભાવ બદલાય છે.

કોલકાતાએ મુંબઈને પાછળ છોડી દીધું, દિલ્હી સૌથી વધુ પોસાય

તાજેતરના ડેટા અનુસાર, આંધ્રપ્રદેશના વિશાખાપટ્ટનમમાં પેટ્રોલ પ્રતિ લિટર ₹109.04 ના ભાવે વેચાઈ રહ્યું છે. હૈદરાબાદમાં, ભાવ ₹107 થી ઉપર છે. તેનાથી વિપરીત, રાજધાની દિલ્હીમાં સૌથી સસ્તા ભાવ છે, જ્યાં પેટ્રોલ ₹94.77 પ્રતિ લિટર ઉપલબ્ધ છે. દિલ્હીમાં ડીઝલ ₹87.62 પ્રતિ લિટર છે. ગુજરાતમાં પેટ્રોલના ભાવ 94.65 રૂપિયા પ્રતિ લિટર છે.

પેટ્રોલના ભાવ પાછળનું વાસ્તવિક કારણ

પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ ફક્ત આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રૂડ ઓઇલના ભાવ દ્વારા નક્કી થતા નથી. ભારતના દરેક રાજ્ય પોતાના વેટ, એક્સાઇઝ ડ્યુટી અને સ્થાનિક લેવી લાદે છે, જે ભાવ અસમાનતામાં ફાળો આપે છે. મે 2022 થી, કેન્દ્ર સરકાર અને ઘણા રાજ્યોએ કર ઘટાડ્યા છે, ત્યારબાદ ભાવમાં બહુ ફેરફાર જોવા મળ્યો નથી. જો કે, રાજ્યોમાં અલગ અલગ કર દરો અને ડ્યુટી સિસ્ટમને કારણે પેટ્રોલના ભાવમાં ફેરફાર ચાલુ રહે છે.

વધુમાં, વૈશ્વિક ક્રૂડ ઓઇલના ભાવ અને વિદેશી વિનિમય દરો પણ સવારે ૬ વાગ્યે તેલ કંપનીઓ દ્વારા દૈનિક ભાવ અપડેટ્સને પ્રભાવિત કરે છે. જો કે, સ્થાનિક કરને કારણે, વૈશ્વિક બજારમાં થતા ફેરફારોની અસર ક્યારેક આંશિક રીતે અથવા મોડી જ જોવા મળે છે.

ભારતમાં પેટ્રોલ આટલું મોંઘુ કેમ છે?

વિશ્વભરમાં પેટ્રોલના ભાવમાં નોંધપાત્ર ફેરફાર થાય છે. ઉદાહરણ તરીકે, ઈરાનમાં, પેટ્રોલ ફક્ત ₹2.4 પ્રતિ લિટરમાં મળે છે, જ્યારે હોંગકોંગમાં, તે ₹304 સુધી પહોંચે છે. અમેરિકામાં પણ, પેટ્રોલ ભારત કરતા સસ્તું છે; ત્યાં કિંમત લગભગ ₹80 પ્રતિ લિટર છે, જે ભારત કરતા લગભગ ₹21 ઓછી છે. ભારતમાં પેટ્રોલ આટલું મોંઘું થવાનું સૌથી મોટું કારણ કર માળખું છે.

અહીં, કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારો પેટ્રોલની વાસ્તવિક કિંમત પર એક્સાઇઝ ડ્યુટી અને વેટ જેવા નોંધપાત્ર કર લાદે છે. તેથી, જો વૈશ્વિક સ્તરે તેલ સસ્તું થાય તો પણ, સામાન્ય માણસને બહુ ફાયદો થતો નથી. વધુમાં, ડોલર સામે રૂપિયો નબળો પડવાથી પણ પેટ્રોલના ભાવમાં વધારો થાય છે. વધુમાં, પેટ્રોલ ડીલરોનું કમિશન પણ ભાવ ઊંચા રાખે છે. એકંદરે, ભારતમાં પેટ્રોલ મોંઘુ રહેવાના આ કારણો છે.

નવા GST દર લાગુ થયા બાદ પણ જૂના ભાવે જ વસ્તુ વેચાતી હોય તો અહીં કરો ફરિયાદ