ડૉલરનું શાસન ખતમ થશે, ભારતીય રૂપિયાની તાકાત દુનિયાભરમાં વધશે – પ્રખ્યાત અર્થશાસ્ત્રી ‘ડૉક્ટર ડૂમ’ની આગાહી

USD vs INR: ડૉલર એ આંતરરાષ્ટ્રીય ચલણ છે, તેનો અર્થ એ છે કે જ્યારે વિશ્વના મોટાભાગના દેશો આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર કરે છે, ત્યારે તેમને માત્ર ડૉલરમાં જ ચૂકવણી કરવી પડે છે. જો 17 દેશો વેપાર માટે કોઈ દેશનું ચલણ અપનાવે તો તે આંતરરાષ્ટ્રીય ચલણ બની જાય છે. ભારત પણ રૂપિયાને આંતરરાષ્ટ્રીય ચલણ બનાવવાના આ પ્રયાસમાં લાગેલું છે, એટલે કે અન્ય દેશો સાથેના વેપાર દરમિયાન ચૂકવણી રૂપિયામાં થવી જોઈએ. શું તમે માની શકો કે નજીકના ભવિષ્યમાં રૂપિયો વધશે અને ભારતીય ચલણ યુએસ ડોલરનું સ્થાન લેશે? વિખ્યાત અર્થશાસ્ત્રી નૌરીએલ રૂબિની માને છે કે ભારતીય રૂપિયો ભવિષ્યમાં આંતરરાષ્ટ્રીય ચલણ બની જશે. એક બિઝનેસ એન્ડ ઈકોનોમી અખબારને આપેલા ઈન્ટરવ્યુમાં રૂબીનીએ કહ્યું છે કે ભારતીય રૂપિયામાં ડોલરને બદલવાની ક્ષમતા છે. આંતરરાષ્ટ્રીય સમાચાર અહીં વાંચો.

નૌરીએલ રૂબિની એ જ અર્થશાસ્ત્રી છે જેમણે 2008માં વૈશ્વિક મંદીની સચોટ આગાહી કરી હતી અને આ કારણોસર અમેરિકન અખબાર વોલ સ્ટ્રીટ જર્નલે તેમને ‘ડૉક્ટર ડૂમ’નું બિરુદ આપ્યું હતું. આ પ્રખ્યાત અર્થશાસ્ત્રીએ અંગ્રેજી બિઝનેસ અખબાર ET નાઉને આપેલા ઇન્ટરવ્યુમાં જણાવ્યું હતું કે, ‘કોઈ જોઈ શકે છે કે ભારતીય ચલણ જેના દ્વારા તે વિશ્વ સાથે વેપાર કરે છે, તે રૂપિયો ભારત માટે વાહન ચલણ બની શકે છે. તે (ભારતીય રૂપિયો) એકાઉન્ટનું એકમ હોઈ શકે છે, તે ચુકવણીનું માધ્યમ હોઈ શકે છે. તે મૂલ્યનો ભંડાર પણ બની શકે છે. નિશ્ચિતપણે, સમય જતાં રૂપિયો વિશ્વની વૈશ્વિક અનામત ચલણોની વિવિધતામાંનો એક બની શકે છે.

‘યુએસ ડૉલરની ઘટતી જતી તાકાત’

નૌરીએલ રૂબિનીએ આ સાથે જણાવ્યું હતું કે એકંદરે સમય જતાં ડી-ડોલરાઇઝેશનની પ્રક્રિયા થશે. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થામાં અમેરિકાનો હિસ્સો 40 થી 20 ટકા સુધી ઘટી રહ્યો છે. “તમામ આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય અને વ્યવસાયિક વ્યવહારોના બે તૃતીયાંશ હિસ્સા માટે યુએસ ડોલરનો કોઈ અર્થ નથી,” રૂબિનીએ કહ્યું. તેનો એક ભાગ ભૂ-રાજનીતિ છે.

અર્થશાસ્ત્રીએ એવો પણ દાવો કર્યો હતો કે યુએસ ‘રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા અને વિદેશ નીતિના હેતુઓ માટે ડૉલરને હથિયાર બનાવી રહ્યું છે’.

‘ડોલરની સ્થિતિ જોખમમાં’

આ મહિનાની શરૂઆતમાં, રૂબિનીએ ફાઇનાન્શિયલ ટાઇમ્સને આપેલા ઇન્ટરવ્યુમાં કહ્યું હતું કે વિશ્વની મુખ્ય ચલણ તરીકે યુએસ ડૉલરની સ્થિતિ જોખમમાં છે. તેની ભયંકર આગાહીઓની સચોટતા માટે પ્રખ્યાત, રૂબિનીએ કહ્યું હતું કે, ‘અન્ય કોઈ ચલણ ન હોવા છતાં યુએસ ડૉલરને તેના પગથિયાં પરથી પછાડી શકે તેમ હોવા છતાં, ગ્રીનબેક (ડોલર) ચીની યુઆન સામે તેની સ્પર્ધાત્મક ધાર વધારી રહ્યું છે. .