શું ગંગા-બ્રહ્મપુત્રા નદીઓ સુકાઈ જશે ? ગ્લોબલ વોર્મિંગ પર યુએન ચીફની ચેતવણી
યુએનના ચીફ એન્ટોનિયો ગુટેરેસે કહ્યું છે કે ગ્લોબલ વોર્મિંગને નિયંત્રણમાં લાવવા માટે આપણે તાત્કાલિક કાર્બન ઉત્સર્જન ઘટાડવાની જરૂર છે. વિકાસશીલ દેશો પાસે પણ આ માટે સંસાધનો હોવા જોઈએ.
ગ્લોબલ વોર્મિંગ અને ક્લાઈમેટ ચેન્જ વિશ્વભરના દેશોની સામે મોટી સમસ્યા બનીને ઉભરી રહ્યા છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, ઘણા દેશોમાં ભારે ગરમીની સ્થિતિ અથવા કમોસમી ભારે વરસાદ અને પૂર જોવા મળ્યા છે. ભારતમાં પણ, છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, ઘણા રાજ્યોમાં કમોસમી વરસાદ અથવા તાપમાનમાં તીવ્ર વધારો જોવા મળ્યો છે. હવે સંયુક્ત રાષ્ટ્રના મહાસચિવ એન્ટોનિયો ગુટેરેસે ભારતની નદીઓને લઈને મોટી ચેતવણી આપી છે. આંતરરાષ્ટ્રીય ન્યુઝ અહીં વાંચો.
એન્ટોનિયો ગુટેરેસે ચેતવણી આપી હતી કે આગામી દાયકાઓમાં સિંધુ, ગંગા અને બ્રહ્મપુત્રા જેવી મહત્વની હિમાલયની નદીઓના જળસ્તર અને પ્રવાહમાં ઘટાડો થઈ શકે છે. ગુટેરેસે કહ્યું કે જે રીતે હિમનદીઓ અને બરફની ચાદર પીગળી રહી છે તે ચિંતાનો વિષય છે.
ગ્લેશિયર્સના સંરક્ષણ પર એક કાર્યક્રમમાં પોતાનો મુદ્દો રાખતા ગુટેરેસે કહ્યું કે પૃથ્વી પરના જીવન માટે ગ્લેશિયર્સ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. ગ્લેશિયર્સને પાણીનો મુખ્ય સ્ત્રોત માનવામાં આવે છે. વિશ્વના 10 ટકા હિમનદીઓ આવરી લે છે. ભારત સહિત ઘણા દેશોમાં ગ્લેશિયરમાંથી માત્ર પીગળેલું પાણી જ વહે છે. જેનો ઉપયોગ પીવાની સાથે સિંચાઈ માટે પણ થાય છે.
પૃથ્વીનું તાપમાન ખતરનાક સ્તરે જઈ રહ્યું છે
ભારતમાં ગંગા જેવી નદીઓને પીવાના પાણીની સાથે સિંચાઈ માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. ગુટેરેસે કહ્યું કે માનવીય ગતિવિધિઓને કારણે પૃથ્વીનું તાપમાન ખતરનાક સ્તરે જઈ રહ્યું છે. ગ્લેશિયર્સ ઝડપથી પીગળી રહ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે દર વર્ષે લગભગ 150 અબજ ટન એન્ટાર્કટિક બરફ પીગળી રહ્યો છે.
ગ્રીનલેન્ડ આઇસ કેપ પણ ઝડપથી પીગળી રહી છે. ગ્રીનલેન્ડમાંથી દર વર્ષે 270 અબજ ટન બરફ પીગળી રહ્યો છે. ભારતમાં કુલ 10 મોટી નદીઓ છે જે હિમાલય પ્રદેશમાંથી નીકળે છે. આ નદીઓ દ્વારા 1.3 અબજ લોકોને પીવાનું પાણી મળે છે.
પાકિસ્તાનમાં તેની ઝલક જોવા મળી છે
પાકિસ્તાનમાં ગયા વર્ષે આવેલા પૂરનો ઉલ્લેખ કરતા ગુટેરેસે કહ્યું હતું કે હિમાલયનો બરફ પીગળ્યા પછી સ્થિતિ કેવી રીતે વણસી છે તે દુનિયાએ જોઈ લીધું છે. છેલ્લા કેટલાક દાયકાઓમાં બરફની ચાદર ખતમ થઈ રહી છે. આવી સ્થિતિમાં હિમાલયમાંથી નીકળતી નદીઓના પ્રવાહમાં ઘટાડો થઈ શકે છે.
(ઇનપુટ-ભાષાંતર)