Ayurveda Tips : ભોજનને લઈને શું કહે છે આયુર્વેદના પાંચ નિયમો ? પાલન નહીં કરવાથી શરીરને પહોંચે છે નુકશાન
આયુર્વેદમાં (Ayurveda ) રાત્રે દહીં ખાવાની મનાઈ છે. રાત્રે દહીં ખાવાથી શરીરમાં કફ અને પિત્તદોષ વધે છે, જેના કારણે તેનાથી થતી તમામ સમસ્યાઓ ઘેરાવા લાગે છે. રાત્રે કફની અસર શરીરમાં કુદરતી રીતે વધે છે.
આયુર્વેદને (Ayurveda ) વિશ્વની સૌથી જૂની તબીબી પ્રણાલીઓમાંની એક ગણવામાં આવે છે. હિંદુ (Hinduism ) ધર્મમાં, ભગવાન વિષ્ણુના અવતાર ધન્વંતરિને આયુર્વેદના દેવ (God ) માનવામાં આવે છે. આયુર્વેદના નિયમો વાત, પિત્ત અને કફ પર આધારિત માનવામાં આવે છે. જો આ ત્રણમાંથી એક પણ શરીરમાં અસંતુલન હોય તો વ્યક્તિને અનેક પ્રકારની સમસ્યાઓ ઘેરી લે છે. માનવ જીવનને તમામ પરેશાનીઓથી બચાવવા માટે આયુર્વેદમાં ખાવાપીવાની અને જીવન જીવવાની કેટલીક રીતો જણાવવામાં આવી છે. અહીં જાણો ભોજન સાથે જોડાયેલા તે 5 નિયમો, જેને અનુસરીને તમારા શરીરને ઘણી સમસ્યાઓથી બચાવી શકાય છે.
રાત્રે દહીં ન ખાવું
આયુર્વેદમાં રાત્રે દહીં ખાવાની મનાઈ છે. રાત્રે દહીં ખાવાથી શરીરમાં કફ અને પિત્તદોષ વધે છે, જેના કારણે તેનાથી થતી તમામ સમસ્યાઓ ઘેરાવા લાગે છે. રાત્રે કફની અસર શરીરમાં કુદરતી રીતે વધે છે. આવી સ્થિતિમાં જો કોઈ વ્યક્તિ દહીં ખાય છે તો કફ સંબંધિત સમસ્યાઓનો ખતરો વધી જાય છે.
ભોજનનો સમય
આયુર્વેદ અનુસાર, વ્યક્તિએ કોઈપણ સંજોગોમાં બપોરે 1 વાગ્યા સુધીમાં લંચ લેવું જોઈએ. આનાથી વધુ વિલંબ કરશો નહીં. 1 વાગ્યા સુધીમાં શરીરમાં પિત્તની અસર વધી જાય છે, તેથી જો વ્યક્તિ ખોરાક ખાય તો તે સરળતાથી પચી જાય છે. તે જ સમયે, રાત્રિભોજન સૂવાના લગભગ 3 કલાક પહેલા લેવું જોઈએ. તેનો સાચો સમય 6 થી 8 વાગ્યાની વચ્ચે ગણવામાં આવ્યો છે. રાત્રે 9 વાગ્યા પછી ખાવાનું ટાળવું જોઈએ.
જમ્યા પછી તરત જ સ્નાન ન કરો
ભોજન હંમેશા સ્નાન કર્યા પછી જ ખાવું જોઈએ. જમ્યા પછી તરત જ સ્નાન કરવાની ભૂલ ક્યારેય ન કરવી જોઈએ. આ તમારા પાચનતંત્રને બગાડે છે. વાસ્તવમાં, ખોરાક ખાધા પછી, અગ્નિ તત્વ શરીરમાં સક્રિય થઈ જાય છે, જે ખોરાકને પચાવવાનું કામ કરે છે. જો જમ્યા પછી તરત જ સ્નાન કરવામાં આવે તો અગ્નિ તત્વ શાંત થઈ જાય છે અને ભોજનનું યોગ્ય રીતે પાચન ન થવાને કારણે ઘણી સમસ્યાઓ થાય છે. ભોજન કર્યા પછી ઓછામાં ઓછા બે કલાક પછી જ સ્નાન કરો.
ખાધા પછી તરત જ ચાલશો નહીં
મોટાભાગના નિષ્ણાતો જમ્યા પછી ચાલવાની સલાહ આપે છે, પરંતુ આયુર્વેદ મુજબ જમ્યા પછી તરત જ ચાલવું ન જોઈએ. તેનાથી શરીરમાં વાતાનો પ્રકોપ વધે છે અને તેનાથી ગેસ અને તેને લગતી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. ખોરાક ખાધા પછી અડધો કલાક ચાલવું જોઈએ.
જમ્યા પછી તરત જ ઊંઘશો નહીં
મોટાભાગના લોકો જમ્યા પછી તરત જ સૂવાની ભૂલ કરે છે. પરંતુ તે ન કરવું જોઈએ. ખાવા અને સૂવાની વચ્ચે લગભગ 3 કલાકનું અંતર હોવું ખૂબ જ જરૂરી છે. જમ્યા પછી તરત સૂવાથી માત્ર પાચનતંત્ર પર જ અસર નથી થતી, પરંતુ માનસિક પ્રક્રિયા પર પણ અસર પડે છે.
(ચેતવણી : આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી સામાન્ય ધારણાઓ પર આધારિત છે. TV9 ગુજરાતી તેની પુષ્ટિ કરતું નથી. નિષ્ણાતની સલાહ લીધા પછી જ તેને અનુસરો.)
