હોળી પહેલા સરસવ સહિત તમામ ખાદ્યતેલ કેમ સસ્તા થઈ ગયા ? એક ક્લિકમાં જાણો સાચું કારણ

ગત સપ્તાહે દિલ્હી તેલ-તેલીબિયાં બજારમાં કારોબારમાં ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો. સરસવ, સોયાબીન તેલ-તેલીબિયાં અને કપાસિયા તેલના ભાવમાં ભારે ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો. આ સાથે પામોલિન દિલ્હી તેલમાં ભારે આયાત અને માંગમાં ઘટાડો થવાને કારણે નજીવો ઘટાડો નોંધાયો હતો.જ્યારે સીંગદાણા તેલ-તેલીબિયાં, ક્રૂડ પામ ઓઈલ (CPO) અને પામોલિન તેલ ગયા સપ્તાહના અંતના સ્તરે રહ્યા હતા. માત્ર પામોલીન કંડલા તેલ સસ્તા ભાવે વૈશ્વિક માંગને કારણે નજીવો સુધારો દર્શાવે છે. ખેતીના સમાચાર અહીં વાંચો.

બજારના જાણકાર સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે સમીક્ષા હેઠળના સપ્તાહમાં, મંડીઓમાં સરસવની આવક ધીમે ધીમે વધવા લાગી છે, પરંતુ સસ્તા આયાતી તેલની ભરમારને કારણે ખરીદી ઓછી છે. સરસવ, સોયાબીન અને કપાસિયા જેવા દેશી તેલ-તેલીબિયાંનો વપરાશ લગભગ મુશ્કેલ બની ગયો છે. સસ્તા આયાતી તેલોમાં ડ્રાયફ્રુટનો દરજ્જો ધરાવતી મગફળીને પણ અસર થઈ છે. જોકે, હળવી સ્થાનિક માંગ સિવાય, સામાન્ય નિકાસ માંગને કારણે તેના તેલ-તેલીબિયાંના ભાવ ગયા સપ્તાહના સ્તરે યથાવત રહ્યા હતા.

પામોલીન તેલ તેની સસ્તીતાને કારણે વૈશ્વિક માંગમાં છે.

ક્રૂડ પામ ઓઈલ (CPO) અને પામોલિન ઓઈલની સસ્તીતાને કારણે વૈશ્વિક માંગ છે અને તેના કારણે તેમના ભાવમાં કોઈ ખાસ હલચલ જોવા મળી નથી. આ સ્થિતિ વચ્ચે સીપીઓ અને પામોલિન દિલ્હીના ભાવ અગાઉના સ્તરે રહ્યા હતા જ્યારે પામોલિન કંડલા તેલના ભાવ નજીવા વધારા સાથે બંધ રહ્યા હતા. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે દેશમાં જરૂરિયાત કરતાં વધુ ખાદ્યતેલોની આયાત કરવામાં આવી છે, જેના કારણે દેશના તેલ-તેલીબિયાંને ફટકો પડ્યો છે.

તેલીબિયાંનું ઉત્પાદન વધારવાના સપનાને અસર થઈ શકે છે

શનિવારે દેશની મંડીઓમાં સરસવની આવક વધીને 8-8.25 લાખ બેગ થઈ ગઈ. મધ્ય પ્રદેશના સાગરમાં, ગયા વર્ષે બચેલી સરસવ રૂ. 4,500 પ્રતિ ક્વિન્ટલના ભાવે વેચાઈ હતી, જે રૂ. 5,000 પ્રતિ ક્વિન્ટલના લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ (MSP) કરતાં ઘણી ઓછી છે. આ જૂના સરસવના સ્ટોકમાં તેલનું પ્રમાણ થોડું ઓછું છે. જો સસ્તા આયાતી તેલ પર કોઈ કડક કાર્યવાહી નહીં થાય તો સરસવનો નવો પાક પણ એમએસપીથી નીચે વેચાઈ શકે છે અને તેલીબિયાંનું ઉત્પાદન વધારવાના સપનાને અસર થઈ શકે છે.

લગભગ 34 ટકાનો વધારો દર્શાવે છે

સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે 1 ફેબ્રુઆરી, 2022ના રોજ દેશમાં આયાત કરાયેલ ખાદ્ય તેલનો સ્ટોક લગભગ 18 લાખ ટન પાઇપલાઇનમાં હતો, જે 1 ફેબ્રુઆરી, 2023ના રોજ વધીને 34.5 લાખ ટન થયો હતો, જે એક રેકોર્ડ છે. 2020-21માં આના પર વિદેશી હૂંડિયામણ ખર્ચ રૂ. 1.17 લાખ કરોડ હતો, જે 2021-22માં વધીને લગભગ 1.57 લાખ કરોડ થયો, જે લગભગ 34 ટકાનો વધારો દર્શાવે છે.

તેલનો વપરાશ દર મહિને આશરે 1.5 લિટર છે

સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે દેશમાં ખાદ્યતેલનો માથાદીઠ વપરાશ દર મહિને 1.5 લિટર જેટલો છે. જ્યારે માથાદીઠ દૂધનો વપરાશ દર મહિને 8-10 લિટર જેટલો છે. જો ખાદ્યતેલના ભાવ મોંઘા હોય તો દેશમાં તેલીબિયાંનું ઉત્પાદન વધવું જોઈતું હતું, કારણ કે ખેડૂતોને તેની ખેતી કરવી વધુ નફાકારક બની હોત. પરંતુ જો એવું નથી અને તેલીબિયાંનું ઉત્પાદન વધ્યા પછી પણ આપણી આયાત શા માટે વધી રહી છે? સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, ગયા સપ્તાહે સરસવના જથ્થાબંધ ભાવમાં 355 રૂપિયાનો ઘટાડો થયો હતો અને તે 5,480-5,530 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ પર બંધ થયો હતો. મસ્ટર્ડ દાદરી તેલ પણ સમીક્ષા હેઠળના સપ્તાહના અંતે રૂ. 870 ઘટીને રૂ. 11,280 પ્રતિ ક્વિન્ટલ બંધ થયું હતું. બીજી તરફ, સરસવની પાકી ઘની અને કાચી ઘની તેલના ભાવ પણ રૂ. 120-120 ઘટીને અનુક્રમે રૂ. 1,830-1,860 અને રૂ. 1,790-1,915 પ્રતિ ટીન (15 કિલો) થયા હતા.

સોયાબીન બિયારણ અને લૂઝના જથ્થાબંધ ભાવ

સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે સમીક્ષા હેઠળના સપ્તાહ દરમિયાન સોયાબીન અનાજ અને લૂઝના જથ્થાબંધ ભાવ પણ રૂ. 45-45 ઘટીને અનુક્રમે રૂ. 5,405-5,535 અને રૂ. 5,145-5,165 પ્રતિ ક્વિન્ટલ બંધ થયા હતા. એ જ રીતે, સમીક્ષા હેઠળના સપ્તાહના અંતે, સોયાબીન દિલ્હી, સોયાબીન ઈન્દોર અને સોયાબીન ડેગમ તેલના ભાવ અનુક્રમે રૂ. 470, રૂ. 530 અને રૂ. 280 ઘટીને રૂ. 11,780, રૂ. 11,550 અને રૂ. 10,320 પ્રતિ ક્વિન્ટલ બંધ થયા હતા.

420 રૂપિયા ઘટીને 10,280 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ બંધ રહ્યો હતો

સમીક્ષા હેઠળના સપ્તાહમાં સીંગતેલ-તેલીબિયાંના ભાવ અગાઉના સપ્તાહના સ્તરે રહ્યા હતા. મગફળી તેલીબિયાંનો ભાવ પ્રતિ ક્વિન્ટલ રૂ. 6,775-6,835 પર બંધ રહ્યો હતો. સમીક્ષા હેઠળના સપ્તાહમાં, ગુજરાતના સીંગદાણા તેલનો ભાવ પ્રતિ ક્વિન્ટલ રૂ. 16,550 અને સીંગદાણા સોલવન્ટ રિફાઇન્ડ રૂ. 2,540-2,805 પ્રતિ ટીન પર બંધ રહ્યો હતો. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે સમીક્ષા હેઠળના સપ્તાહમાં ક્રૂડ પામ ઓઈલ (CPO)ના ભાવ રૂ. 8,900 પ્રતિ ક્વિન્ટલ પર યથાવત રહ્યા હતા. જ્યારે પામોલીન દિલ્હીના ભાવ મામૂલી ઘટાડા સાથે રૂ.10,440 પર બંધ થયા હતા. પામોલીન કંડલાનો ભાવ ક્વિન્ટલ દીઠ રૂ. 9,480 પર બંધ રહ્યો હતો, જે સસ્તું હોવાને કારણે માંગ બહાર આવતાં રૂ.20નો નફો દર્શાવે છે. સ્થાનિક તેલ-તેલીબિયાંની જેમ, કપાસિયા તેલ પણ સમીક્ષા હેઠળના સપ્તાહમાં રૂ. 420 ઘટીને રૂ. 10,280 પ્રતિ ક્વિન્ટલ બંધ રહ્યો હતો.

(ઇનપુટ ભાષાંતર)