ડાંગરના પાકમાં ભેદી વામન રોગનો ભય, વૈજ્ઞાનિકો ઉકેલ શોધવામાં વ્યસ્ત

દેશમાં જ્યાં આ વખતે નબળા ચોમાસાને કારણે ખરીફ પાકની (Kharif crop) વાવણીને અસર થઈ છે અને ડાંગરના (RICE) વાવેતર હેઠળના વિસ્તારમાં 3.1 મિલિયન હેક્ટરનો ઘટાડો થયો છે. જેના કારણે ઓછી ઉપજની ચિંતા દરેકને સતાવી રહી છે. દરમિયાન પંજાબ, હરિયાણા, પશ્ચિમ ઉત્તર પ્રદેશ અને ઉત્તરાખંડમાં ડાંગરના પાકમાં રોગચાળાને (Epidemic)કારણે ખેડૂતો ચિંતિત બન્યા છે. કારણ કે આ રોગને કારણે આ વિસ્તારોમાં ડાંગરની ઉપજ ઘટી શકે છે.

આ ખરાબ ચોમાસાને કારણે દેશના મોટાભાગના ડાંગર ઉત્પાદક રાજ્યો ઉત્તર પ્રદેશ, બિહાર, ઝારખંડ અને પશ્ચિમ બંગાળમાં ડાંગરના વાવેતર હેઠળના વિસ્તારમાં તીવ્ર ઘટાડો જોવા મળ્યો છે. જ્યારે ડાંગરમાં વામન રોગના કારણે પંજાબ અને હરિયાણામાં પણ ઉપજમાં ઘટાડો થવાની સંભાવના વધી છે. આ રાજ્યોના ખેડૂતોએ ડાંગરના ખેતરોમાં રહસ્યમય વામન રોગની જાણ કરી છે. જે કૃષિ વૈજ્ઞાનિકોએ હજુ ઓળખવાનું બાકી છે.વામન રોગથી સંક્રમિત ખેતરમાં ડાંગરના છોડની નિયમિત વૃદ્ધિ અટકી જાય છે.

એક મહિના પછી વૃદ્ધિ અટકી ગઈ

ઇન્ડિયન એક્સપ્રેસ અનુસાર, ખેડૂત રાજિન્દર સિંહે 22 જૂનથી 25 જૂન વચ્ચે તેમની 9 એકર જમીનમાં PR 121 અને PR 113 ડાંગરનું વાવેતર કર્યું હતું. શરૂઆતના 30-35 દિવસોમાં, બધા છોડ એકસરખા વધ્યા, પરંતુ તે પછી, કેટલાક બંધ થયા જ્યારે અન્ય વધતા રહ્યા. તેમણે કહ્યું કે જ્યાં PR-113 ડાંગરનું વાવેતર કરવામાં આવ્યું છે, તે છોડમાં 35 દિવસ પછી કોઈ વૃદ્ધિ જોવા મળી નથી.

વૈજ્ઞાનિકો પાસે આ રોગનો ઈલાજ નથી

એ જ સીધી વાવણી ટેકનિક હેઠળ વાવેલા બાસમતી ડાંગરના છોડ વાવણીના 60 દિવસ પછી 70-74 સે.મી.ની ઊંચાઈ પ્રાપ્ત કરે છે, જ્યારે બિન-બાસમતી જાત 50-55 સે.મી.ની ઊંચાઈ પ્રાપ્ત કરે છે. નોંધપાત્ર રીતે, વૈજ્ઞાનિકો પાસે હજુ સુધી આ રહસ્યમય રોગનો જવાબ નથી. જોકે શરૂઆતમાં આ માટે ઝિંકની ઉણપને જવાબદાર ગણવામાં આવી રહી છે. પરંતુ જો તે હોત, તો તેની અસર ખેતરના તમામ છોડને આવી ઉણપ સાથે થઈ હોત. અહીં, સ્ટન્ટિંગ એ જ ક્ષેત્રના માત્ર થોડા છોડ પૂરતું મર્યાદિત છે.

રોગ વિશે માહિતી લેવામાં આવી રહી છે

દરમિયાન, ભારતીય કૃષિ સંશોધન સંસ્થાના વૈજ્ઞાનિકોની એક ટીમે વામનવાદની ગંભીરતાનો અભ્યાસ કરવા અને છોડના નમૂનાઓ એકત્રિત કરવા પંજાબ અને હરિયાણામાં ખેડૂતોના ખેતરોની મુલાકાત લીધી છે. તેમના ડીએનએ સેમ્પલિંગ માટે મોકલવામાં આવ્યા છે. આ સાથે જ આ બીમારીનું કારણ જાણવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે. નવી દિલ્હી સ્થિત પ્રીમિયર ઇન્સ્ટિટ્યૂટના ડિરેક્ટર એકે સિંઘે કહ્યું કે અમે પરિણામોની રાહ જોઈ રહ્યા છીએ. ખેતી સમાચાર અહીં વાંચો.