RBI એ એક વર્ષમાં 57500 કિલો સોનું ખરીદ્યું, કિંમત જાણશો તો ચોકી જશો

દેશની કેન્દ્રીય બેંક, RBI એ આજે, 29 મેના રોજ નાણાકીય વર્ષ 2024-25 માટેનો વાર્ષિક અહેવાલ બહાર પાડ્યો છે. આ અહેવાલમાં ભારતીય રિઝર્વ બેંક, દેશની અર્થવ્યવસ્થાની બેલેન્સ શીટ સહિત ઘણી મહત્વપૂર્ણ અને મહત્વપૂર્ણ માહિતી શામેલ છે. તે ભારતીય રિઝર્વ બેંક પાસે રાખેલા કુલ સોનાના ભંડાર વિશે પણ જણાવે છે. 31 માર્ચ, 2025 સુધીમાં, RBI પાસે કુલ સોનાનો ભંડાર વધીને 879.58 ટન થયો છે. પાછલા નાણાકીય વર્ષમાં, તે 822.10 મેટ્રિક ટન હતો. આ રીતે, RBI ના સોનાના ભંડારમાં 7% નો વધારો જોવા મળ્યો છે.

કુલ સોનામાંથી 311.38 ટનને ઇશ્યૂ ડિપાર્ટમેન્ટની મિલકત તરીકે નોંધવામાં આવ્યું છે, જે ગયા વર્ષના 308.03 ટન કરતાં થોડું વધુ છે. બાકીના 568.20 ટન સોનાને બેંકિંગ ડિપાર્ટમેન્ટની મિલકત તરીકે દર્શાવવામાં આવ્યા છે, જે માર્ચ 2024માં 514.07 ટન હતા.

RBI એ કેટલું સોનું ખરીદ્યું?

સોના અને સોનાની થાપણોનું મૂલ્ય 52.09% વધીને 6.68 લાખ કરોડ રૂપિયા થયું જે અગાઉ 4.39 લાખ કરોડ રૂપિયા હતું. બેંકિંગ વિભાગ પાસે રહેલા સોનાનું મૂલ્ય 57.12% વધીને 2.74 લાખ કરોડ રૂપિયાથી 4.31 લાખ કરોડ રૂપિયા થયું, સોનાના ભાવ અને જથ્થામાં વધારાને કારણે આ વધારો જોવા મળ્યો છે. RBI એ નાણાકીય વર્ષ 2025 માં લગભગ 57.5 ટન સોનું ખરીદ્યું છે, જેમાં 54.13 ટન વધારાનું સોનું પણ સામેલ છે. સોનાના ભાવમાં વધારો અને રૂપિયાના મૂલ્યમાં ઘટાડો પણ આમાં ફાળો આપે છે.

RBI પાસે કુલ કેટલી સંપત્તિ છે?

સોનાના ભંડારમાં વધારો અને સ્થાનિક અને વિદેશી રોકાણોને કારણે, RBI ની કુલ બેલેન્સ શીટ 8.2% વધીને રૂ. 70.47 લાખ કરોડથી રૂ. 76.25 લાખ કરોડ થઈ ગઈ. 31 માર્ચ, 2025 સુધીમાં, RBI ની કુલ સંપત્તિમાં 25.73% સ્થાનિક સંપત્તિનો સમાવેશ થતો હતો, જ્યારે વિદેશી ચલણ, સોનું અને અન્ય વિદેશી રોકાણો 74.27% હતા. ગયા વર્ષે આ ગુણોત્તર 23.31% અને 76.69% હતા.

વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડારમાં સોનાનું મૂલ્ય 2.28 લાખ કરોડ રૂપિયા વધીને 6.68 લાખ કરોડ રૂપિયા થયું છે. તેમાં 52.09% નો વધારો જોવા મળ્યો છે. કુલ વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડાર 5.95% વધીને 57.12 લાખ કરોડ રૂપિયા થયો છે.

RBI ના તાજેતરના અહેવાલ મુજબ, લંડન બુલિયન માર્કેટ એસોસિએશન (LBMA) ના સોનાના ભાવ અને રૂપિયા-ડોલર વિનિમય દરના 90% ના આધારે દરરોજ સોનાનું મૂલ્યાંકન કરવામાં આવે છે. આ મૂલ્યાંકનથી થતા નફા કે નુકસાનને ચલણ અને સોનાના પુનર્મૂલ્યાંકન ખાતામાં નોંધવામાં આવે છે.

RBI આટલું બધું સોનું કેમ ખરીદે છે?

ડોલરની અસ્થિરતા – 2025 માં ડોલર ઇન્ડેક્સ 110 થી ઘટીને 100 ની આસપાસ થઈ ગયો છે. આનાથી સોનાના ભાવમાં વધારો થયો છે અને ડોલર પર નિર્ભરતા ઘટાડવાની જરૂરિયાત વધી છે.

• વૈવિધ્યકરણ – સોનું ખરીદવાથી RBI ને તેના ફોરેક્સ રિઝર્વમાં વૈવિધ્યીકરણ કરવામાં મદદ મળે છે. આ ભવિષ્યના આંચકાઓ સામે રક્ષણ મેળવવાનો એક માર્ગ છે.
• સોનાના મૂલ્યાંકનમાં વધારો – સોનાના ભાવ રેકોર્ડ સ્તરે છે, અને તેના ભાવમાં વધુ વધારો થવાની ધારણા છે. આનાથી RBI ને અનામતમાં મૂલ્યમાં વધારો થાય છે.
• આનાથી ભારતના અર્થતંત્રને કેવી રીતે ફાયદો થાય છે – ફોરેક્સ રિઝર્વ મજબૂત થાય છે – ચલણ સ્થિર રહે છે અને ફુગાવાને નિયંત્રિત કરવાનું સરળ બને છે.
• રૂપિયો આંતરરાષ્ટ્રીય વેપારમાં આકર્ષક બની શકે છે – ખાસ કરીને UPI પ્લેટફોર્મ દ્વારા દ્વિપક્ષીય વેપારમાં.
• સરકારને RBI ના ડિવિડન્ડથી પણ ફાયદો થાય છે – રિઝર્વ મૂલ્યમાં વધારાને કારણે સરકાર વધુ ડિવિડન્ડ મેળવી શકે છે.
• ભારતની વૈશ્વિક નાણાકીય સ્થિતિ મજબૂત થાય છે – વૈશ્વિક રોકાણકારોનો વિશ્વાસ વધે છે.