Russia-Ukraine War થી ભારતને લાઈફલાઈન મળી, હવે ચીન સાથે થશે હરીફાઇ
રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે ચાલી રહેલા યુદ્ધને એક વર્ષથી વધુ સમય વીતી ગયો છે. આ યુદ્ધે વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થાના સ્તરે ઘણા ફેરફારો કર્યા છે. આનો ફાયદો ભારતને થયો છે અને ચીન બાજુમાં આવી રહ્યું છે.
રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે જે યુદ્ધ(Russia-Ukraine War) ચાલી રહ્યું છે તે એક વર્ષથી વધુ સમય થઇ ચુક્યો છે, આ યુદ્ધનો કોઈ તાત્કાલિક ઉકેલ નથી અને બંને દેશો આગળ કયું સ્ટેન્ડ લેશે તેની આગાહી કરવી મુશ્કેલ બની ગઈ છે. દરમિયાન,વિશ્વ અર્થતંત્ર પર તેની મોટી અસર પડી છે. જો કે, ભારતે રશિયા પાસેથી સસ્તું ક્રૂડ ઓઈલ ખરીદીને આ ‘આપત્તિને તક’ તરીકે જોઈ છે. પરંતુ રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધનોથી થતો ફાયદો આટલો જ મર્યાદિત છે…?
આ પણ વાંચો :Petrol-Diesel Price Today : ક્રૂડ ઓઈલની કિંમતમાં ઘટાડો થયો, શું પેટ્રોલ – ડીઝલ સસ્તા થયા?
રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચેના યુદ્ધથી ભારતને અન્ય રીતે પણ ફાયદો થયો છે. આમાંથી ઘણા કિસ્સા એવા છે કે ભારત ચીનને પાછળ છોડીને આગળ વધી રહ્યું છે. જોકે, થોડું નુકસાન પણ થયું છે.
ભારત ચીનથી આગળ વધી રહ્યું છે
રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધે સૌથી પહેલા ભારત વિશે પશ્ચિમી વિશ્વની વિચારસરણી બદલવાનું કામ કર્યું છે. હકીકતમાં, આ યુદ્ધ પછી, પશ્ચિમી વિશ્વ હવે ચીનને બદલે ભારતને સક્ષમ ભાગીદાર તરીકે જોઈ રહ્યું છે. મેન્યુફેક્ચરિંગથી લઈને ફાર્મા અને સ્પેશિયલ કેમિકલના સપ્લાય સુધી પશ્ચિમી દેશો હવે ‘China+1’ની વ્યૂહરચના પર કામ કરી રહ્યા છે. ભારત આમાં સૌથી મહત્વપૂર્ણ ભાગીદાર છે.
એટલું જ નહીં, એપલનું ઉત્પાદન હોય કે સેમિકન્ડક્ટરનું નિર્માણ, પશ્ચિમી દેશો હવે ભારતની ક્ષમતાને સમજી રહ્યા છે. જ્યારે ઘણી કંપનીઓ પણ ઓછી કિંમતના સામાનના ઉત્પાદન માટે ભારત તરફ વળી રહ્યા છે.
આ અંગે બ્રિક્સ રિપોર્ટના લેખક જિમ ઓ’નીલ કહે છે કે ભારતની વસ્તી વિષયક સ્થિતિ દર્શાવે છે કે આર્થિક વિકાસ દર આગામી દસકામાં વધી શકે છે, પરંતુ ભારતે ઘણા મોટા સુધારા કરવા પડશે.
રશિયા અને યુક્રેન યુદ્ધને કારણે, વિશ્વ ધીમે ધીમે રશિયા અને ચીનથી અલગ થઈ રહ્યું છે, તેથી 2023 માં ભારતમાં સારા રોકાણની અપેક્ષા છે. કોઈપણ રીતે, હવે ભારત ચીનને પાછળ છોડીને વિશ્વનો સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતો દેશ બની ગયો છે, જે ભારતને એક મોટું બજાર બનાવે છે.
રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ દ્વારા સર્જાયેલી મુશ્કેલીઓ
રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધે પણ ભારત માટે ઘણી મુશ્કેલીઓ ઊભી કરી છે. ઉદાહરણ તરીકે, યુદ્ધ શરૂ થયા પછી, ભારતનું તેલ આયાત બિલ 6 મહિના સુધી વધ્યું. ત્યારબાદ ક્રૂડ ઓઈલની કિંમત પ્રતિ બેરલ 110 ડોલર સુધી પહોંચી ગઈ હતી. બાદમાં, રશિયા પાસેથી સસ્તા તેલની ખરીદી કરીને, ભારત હવે રિફાઇન્ડ પેટ્રોલ અને ડીઝલ યુરોપમાં નિકાસ કરી રહ્યું છે.
પરંતુ આ યુદ્ધે દેશની અંદર મોંઘવારી વધારવામાં કોઈ કસર છોડી ન હતી. તેના કારણે ભારતના ખાતરના આયાત બિલમાં પણ વધારો થયો અને સરકાર પર સબસિડીનો બોજ વધ્યો. ફર્ટિલાઇઝર્સ એસોસિએશન ઓફ ઇન્ડિયાના જણાવ્યા અનુસાર, ખાતર માટે સબસિડી બજેટ રૂ. 1.1 લાખ કરોડથી વધીને અંતે રૂ. 2.3 લાખ કરોડ સુધી પહોંચવાનો અંદાજ છે.
આ યુદ્ધે વિશ્વભરમાં ઘઉંના ભાવમાં પણ વધારો કર્યો છે, કારણ કે રશિયા અને યુક્રેન બંને ઘઉંના મોટા નિકાસકારો છે. તેની અસર ફુગાવા પર પડી અને તેને અંકુશમાં લેવા માટે આરબીઆઈએ વ્યાજદર વધારવો પડ્યો. પરિણામે, દેશમાં છેલ્લા એક વર્ષમાં ‘ઊંચો ફુગાવો, નીચી વૃદ્ધિ’ની સ્થિતિ જોવા મળી છે.
