Video: વૈજ્ઞાનિકોએ માનવ હૃદયની કોશિકાઓથી તૈયાર કરી કૃત્રિમ માછલી, ત્રણ મહિના રહી જીવિત
વિજ્ઞાનીઓએ પ્રથમ વખત માનવ હૃદયના કોષોમાંથી 'કૃત્રિમ માછલી' બનાવવાનો સફળ પ્રયોગ કર્યો છે. આ માછલીમાં જળચર પ્રાણીના તમામ ગુણો જોવા મળ્યા હતા. આ સાથે, વૈજ્ઞાનિકોએ મશીન અને માનવ કોષો (બાયો-હાઈબ્રિડ રોબોટ) ના સુમેળ માટેનો માર્ગ સાફ કર્યો છે.
હાર્વર્ડ જ્હોન એ. પોલસન સ્કૂલ ઓફ એન્જિનિયરિંગ એન્ડ એપ્લાઇડ સાયન્સ (SEAS) ખાતે ડિસીઝ બાયોફિઝિક્સ ટીમના વૈજ્ઞાનિકો (Scientists)દ્વારા પ્રયોગશાળામાં માનવ હૃદયના કોષો બનાવવામાં આવ્યા હતા. તેની મદદથી કૃત્રિમ માછલી (Artificial fish) તૈયાર કરવામાં આવી હતી. વૈજ્ઞાનિકોએ સૌપ્રથમ કાગળની બે પટ્ટીઓ, પ્લાસ્ટિક, જિલેટીન અને હૃદયના કોષોમાંથી માછલીનો આકાર બનાવ્યો. એક સ્ટ્રીપના સ્નાયુઓને સંકોચવાથી, બીજી પટ્ટી વિસ્તરી જશે. આનાથી માછલી સરળતાથી પ્રવાહીમાં તરી શકે છે.
પ્રો. પાર્કરના મતે માછલીનું તરવું ખૂબ જ લયબદ્ધ હતું. પ્રવાહીમાં પોષક તત્વો ઉમેરવામાં આવ્યા છે. વૈજ્ઞાનિકોએ કહ્યું કે તેઓને માછલીના લાંબા સમય સુધી જીવિત રહેવા અંગે બહુ વિશ્વાસ નહોતો. તેમણે ઇન્ક્યુબેટર બંધ કરી દીધું. ત્રણ મહિના પછી જ્યારે તેમણે ઈન્ક્યુબેટર ખોલ્યું ત્યારે તેણે જોયું કે આ માછલીઓ આરામથી તરી રહી છે.
તેમનો હેતુ કૃત્રિમ પ્રાણીઓ બનાવવાનો હતો
વૈજ્ઞાનિકોએ કહ્યું કે તેને બનાવવા પાછળ વૈજ્ઞાનિકોનો હેતુ પ્રયોગશાળામાં કૃત્રિમ પ્રાણીઓ બનાવવાનો હતો. રોબોટિક માછલી બનાવતા પહેલા, અમે ઝેબ્રાફિશનો અભ્યાસ કર્યો. ત્યારબાદ બંને બાજુઓ પર કાર્ડિયોમાયોસાઇટ્સ મૂકીને કૃત્રિમ માછલીને ગતિ આપવામાં આવે છે. તેને ફ્લોટ કરવા માટે, તેને ઇલેક્ટ્રિકલી ઓટોનોમસ પેસિંગ નોડ સાથે ફીટ કરવામાં આવ્યું હતું, જે પેસમેકર જેવું જ છે.
This artificial fish is powered by human heart cells.https://t.co/aioJKFDZft pic.twitter.com/6c5nIbA1sn
— Harvard SEAS (@hseas) February 11, 2022
બાળકોમાં કૃત્રિમ હૃદય કામ કરશે
પ્રોફેસર કિટ પાર્કરે કહ્યું કે તેમની ટીમ કૃત્રિમ હૃદય બનાવવાની દિશામાં પણ કામ કરી રહી છે, જે જરૂર પડ્યે બાળકોમાં ઈમ્પ્લાન્ટ કરી શકાય છે. અમે કૃત્રિમ માછલીમાંથી ઉંદરના હૃદયના કોષોમાંથી સિંથેટિક સ્ટિંગ્રે અને જેલીફિશ બનાવવાનું પણ લગભગ પૂર્ણ કરી લીધું છે.
માનવ હૃદયની પેશીઓ કૃત્રિમ રીતે બનાવી શકાય છે
પ્રો. પાર્કરે કહ્યું કે આ પ્રયોગથી સ્પષ્ટ થઈ ગયું છે કે આર્ટિફિશિયલ હાર્ટ ટિશ્યુ બનાવી શકાય છે. જન્મ પછી, માનવ બાળકના હૃદયમાં સ્નાયુઓની સંખ્યા જીવનભર સમાન રહે છે. રોગ અથવા હાર્ટ એટેક પછી, શરીર નબળા અથવા નાશ પામેલા હૃદયના સ્નાયુઓને સુધારી શકતું નથી. પ્રયોગ દરમિયાન માછલીનું તરવું એ ખરેખર હૃદયના કોષોનું સંકોચન અને વિસ્તરણ હતું. અમને જાણવા મળ્યું છે કે સ્ટેમ સેલ ટેક્નોલોજી કૃત્રિમ હૃદયની પેશીઓ બનાવવામાં અસરકારક સાબિત થઈ છે.
આ પણ વાંચો: Knowledge: પોતાની જ પોટી ખાય છે આ સુંદર પ્રાણી, ન ખાય તો વિટામિન્સ વિના જ પામે છે મૃત્યુ