Health : બટાકાને ખાવાની યોગ્ય રીત વિશે કેટલું જાણો છો ?
સ્વાસ્થ્ય નિષ્ણાતોના મતે બટાકાનું સેવન સંયમિત માત્રામાં કરવું જોઈએ. કારણ કે એક મધ્યમ બટાકામાં લગભગ 164 કેલરી હોય છે અને વિટામિન B6 ની લગભગ 30 ટકા જરૂરિયાત હોય છે
આપણે બધા બટાકાનું(Potato) સેવન કરીએ છીએ, પરંતુ તેનું સેવન કરતી વખતે તેના સ્વાસ્થ્ય લાભ(Health Benefits ) વિશે ભાગ્યે જ વિચારીએ છીએ. તમને બટાકા ગમે કે ન ગમે, તે ખરેખર તમારા માટે ઉત્તમ છે. સ્વાસ્થ્ય નિષ્ણાતોના મતે બટાકા પોષક તત્વોથી(Nutrition ) ભરપૂર હોય છે અને તેમાં ફેટ, સોડિયમ કે કોલેસ્ટ્રોલ હોતું નથી. તેઓ આવશ્યક વિટામિન B6, ફાઇબર, મેગ્નેશિયમ અને એન્ટીઑકિસડન્ટો જેવા પોષક તત્વોથી પણ ભરપૂર છે.
ન્યુટ્રીશીસ્ટ ના મતે, તેમાં કેળા કરતાં વધુ પોટેશિયમ હોય છે, તેમજ વિટામિન સીની તમારી દૈનિક જરૂરિયાતનો લગભગ અડધો ભાગ હોય છે. પરંતુ જો તમે તેનું યોગ્ય રીતે સેવન કરો તો જ તમને તેના સ્વાસ્થ્ય લાભો મળશે, બટાકાને રાંધવાની રીત આમાં ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. હવે સવાલ એ ઊભો થાય છે કે બટાકાને રાંધવાની સૌથી હેલ્ધી રીત કઈ છે અને બટાકાને હેલ્ધી રીતે કેવી રીતે ખાવું.
જાણીતા ન્યુટ્રિશનિસ્ટના મતે, બટેટા એક પૌષ્ટિક શાકભાજી છે, જેને યોગ્ય રીતે રાંધવામાં આવે તો ફાયદાકારક બની શકે છે, ફણગાવેલા/બાફેલા કઠોળ જેવા સલાડમાં તેમજ પાલક, મેથી વગેરે જેવા લીલા શાકભાજીમાં બટાકાનો ઉપયોગ કરી શકાય છે. પૂર્ણ તેનો ઉપયોગ બાળકો અને વૃદ્ધોની કેલરીની જરૂરિયાતો અને વિવિધ તબીબી પરિસ્થિતિઓમાં પણ થઈ શકે છે.
રોજ બટાટા ખાવાના સ્વાસ્થ્ય લાભો
બટાટા મુક્ત રેડિકલ સામે લડે છે જેનાથી હ્રદય રોગ, ડાયાબિટીસ અને કેન્સર જેવા ક્રોનિક રોગોનું જોખમ ઓછું થાય છે. બટાકામાં પ્રતિકારક સ્ટાર્ચ હોય છે જે ઇન્સ્યુલિન પ્રતિકાર ઘટાડવામાં મદદ કરે છે અને બ્લડ સુગરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે. તે પાચન સ્વાસ્થ્યને પણ સુધારી શકે છે. બટાકા કુદરતી રીતે ગ્લુટેન ફ્રી હોય છે. સેલિયાક રોગ ધરાવતા લોકો માટે તે એક ભોજનનો શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ છે. જો બટાકાને યોગ્ય રીતે ખાવામાં આવે તો તે ભૂખ ઓછી કરવાની સાથે વજન ઘટાડવામાં પણ મદદ કરી શકે છે. પરંતુ, આ માટે બટાટાને રાંધવાની અને તેને ડાયટમાં સામેલ કરવાની હેલ્ધી રીત જાણવી જોઈએ, જે આગળની સ્લાઈડમાં જણાવવામાં આવી છે.
બટાકાને છાલ સાથે બાફી લો
જો બટાકાને છાલ વગર બાફવામાં આવે તો તે બટાટાના પોષક મૂલ્ય જેમ કે વિટામિન સી અને બી વિટામિન્સ ઘટાડી શકે છે. તેથી તેને છાલ સાથે ઉકાળવાનો પ્રયાસ કરો. તેને ઉકાળવા માટે શક્ય તેટલું ઓછું પાણી વાપરવાનો પ્રયાસ કરો.
છાલ સાથે બટાકાની ગરમીથી પકવવું
બટાકાને રાંધવાની આ એક સ્વાસ્થ્યપ્રદ રીત છે. આખા છાલવાળા અને રાંધેલા બટાકા સૌથી શુદ્ધ સ્વરૂપ છે કારણ કે આ પ્રક્રિયા પોષક તત્વોની ખોટ ઘટાડી શકે છે.
બટાકાનું સેવન કેટલું યોગ્ય છે?
સ્વાસ્થ્ય નિષ્ણાતોના મતે બટાકાનું સેવન સંયમિત માત્રામાં કરવું જોઈએ. કારણ કે એક મધ્યમ બટાકામાં લગભગ 164 કેલરી હોય છે અને વિટામિન B6 ની લગભગ 30 ટકા જરૂરિયાત હોય છે. એક નવો અભ્યાસ સૂચવે છે કે સ્ત્રીઓએ અઠવાડિયામાં ત્રણ કરતાં વધુ વખત બટાટા ખાવા જોઈએ નહીં, કારણ કે તેનાથી તેમને હાઈ બ્લડ પ્રેશર થવાનું જોખમ વધી શકે છે.
બટાકા સાથે શું ખાવું અને શું ન ખાવું
બટાકામાં વધુ પડતી માત્રામાં ઘી, બિનઆરોગ્યપ્રદ તેલ, માખણ, ક્રીમ, પનીર અને કૃત્રિમ સ્વાદ ઉમેરવાનું ટાળો. બટાકાને રાંધવા માટે ઓલિવ તેલ જેવા આરોગ્યપ્રદ તેલનો ઉપયોગ કરો. પકવવા માટે તાજા અથવા સૂકા જડીબુટ્ટીઓનો ઉપયોગ કરો. માત્ર મીઠાનો ઉપયોગ કરશો નહીં. ઉપરાંત, તળેલા બટાકા, ખૂબ પ્રોસેસ્ડ બટાકા અને ઉચ્ચ કેલરીવાળા મસાલાવાળા બટાટાને તંદુરસ્ત સ્વરૂપમાં ખાવાનું ટાળો. ઉપરાંત, બટાકાને તળવાથી બટાકાની કેલરી સામગ્રી વધે છે, જે ઘણી સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓનું જોખમ વધારી શકે છે.
આ પણ વાંચો : Women Health : બે-ત્રણ મહિને પિરિયડ આવવાથી રહો છો પરેશાન ? વાંચો આ ચાર ટિપ્સ
આ પણ વાંચો : Lifestyle : દરરોજ જીભ સાફ કરવી કેટલું જરૂરી ? જાણો જીભ સાફ રાખવાના ફાયદા
(વૈધાનિક ચેતવણીઃ આ લેખ માત્ર જાણકારી માટે છે. આનો ઉપયોગ-ઉપચાર કરતા પૂર્વે આપ આપના તબીબ અથવા આ બાબતના તજજ્ઞનો સંપર્ક કરીને જરૂરી પુછપરછ કરશો)