Glass Bone Disease : કાચની જેમ હાડકા તૂટી જવાની આ દુલર્ભ બીમારી શું છે ? જાણો આ આર્ટિકલમાં
સરળતાથી હાડકાં તૂટવા એ ઑસ્ટિઓજેનેસિસ અપૂર્ણતાનું સૌથી અગ્રણી લક્ષણ છે. આ ઉપરાંત, દર્દીના શરીરમાં કેટલીક અસામાન્યતાઓ હોઈ શકે છે જેમ કે કોઈપણ અંગનો આકાર સામાન્ય નથી. આના કેટલાક ઉદાહરણો નીચે મુજબ છે -
કોઈને કોઈ રોગ મોટાભાગે દરેક પરિવારમાં(Family ) જોવા મળે છે, પરંતુ એવા થોડા જ લોકો હોય છે જેમને દુર્લભ રોગ હોય છે. આવો જ એક કિસ્સો ઉત્તર પ્રદેશના (Uttar Pradesh )અલીગઢ જિલ્લામાંથી સામે આવ્યો છે જ્યાં દેહલી ગેટ પોલીસ સ્ટેશનના રહેવાસી રોહિતને એટલી ગંભીર બીમારી છે કે તેને ખોળામાં લેતાં જ તેના હાડકાં તૂટી જાય છે. રોહિતની ઉંમર માત્ર 12 વર્ષની છે અને તેને જન્મથી જ આ બીમારી છે. કહેવાય છે કે વ્યક્તિના જીવનમાં પહેલું સુખ તેનું સ્વસ્થ શરીર હોય છે અને બાકીની બધી ખુશીઓ પાછળથી આવે છે. પહેલાના જમાનામાં ઘણી બધી બીમારીઓ ઓળખાતી ન હતી, પરંતુ હવે ધીરે ધીરે મેડિકલ સાયન્સે એટલી પ્રગતિ કરી છે કે આપણે રોગોને શોધી કાઢવાની સાથે તેની સારવાર પણ કરી શક્યા છીએ. પરંતુ હજુ પણ રોહિત જેવા કેટલાક લોકોને એવી બીમારી થાય છે, જેનો કોઈ ઈલાજ નથી. ચાલો જાણીએ શું છે ગ્લાસ બોન ડિસીઝ અને તેની સારવાર.
A Child suffering from glass bone disease (Image Source : Internet )
આ રોગનું નામ ઓસ્ટિઓજેનેસિસ ઇમ્પરફેક્ટા છે.
જો કે આ રોગને કાચના હાડકાના રોગ અથવા બરડ હાડકાના રોગ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તેનું સાચું નામ ઓસ્ટિઓજેનેસિસ અપૂર્ણતા છે. વાસ્તવમાં તે અનેક આનુવંશિક રોગોનું જૂથ છે, જે મુખ્યત્વે શરીરના હાડકાંને નબળા બનાવે છે. આ રોગથી પીડિત લોકોના હાડકા સરળતાથી તૂટી જાય છે. વેબસાઈટ મેડલાઈન પ્લસની માહિતી અનુસાર, ઓસ્ટિઓજેનેસિસ ખૂબ જ દુર્લભ છે અને તે 10 થી 20 હજાર લોકોમાંથી એકમાં જોવા મળે છે.
ગ્લાસ બોન ડિસીઝના લક્ષણો શું છે
સરળતાથી હાડકાં તૂટવા એ ઑસ્ટિઓજેનેસિસ અપૂર્ણતાનું સૌથી અગ્રણી લક્ષણ છે. આ ઉપરાંત, દર્દીના શરીરમાં કેટલીક અસામાન્યતાઓ હોઈ શકે છે જેમ કે કોઈપણ અંગનો આકાર સામાન્ય નથી. આના કેટલાક ઉદાહરણો નીચે મુજબ છે –
વાંકાચૂંકા પગ
એક બાજુ ખભા
ચહેરાની ખોટી ગોઠવણી
છાતી અંદર કે બહારની તરફ
કરોડરજ્જુની વિકૃતિ
આ સિવાય શરીરમાં કેટલાક અન્ય લક્ષણો પણ જોવા મળે છે, જેમ કે આંખના સફેદ ભાગનો વાદળી અથવા રાખોડી રંગ અને સ્નાયુઓની નબળાઈ વગેરે.
ઑસ્ટિઓજેનેસિસ અપૂર્ણતા શા માટે થાય છે?
ગ્લાસ બોન ડિસીઝ અથવા બરડ હાડકાનો રોગ સામાન્ય રીતે આનુવંશિક સ્થિતિ છે અને તે જનીનમાં પરિવર્તનને કારણે થઈ શકે છે. જનીનમાં પરિવર્તનને કારણે, શરીરની કોલેજન બનાવવાની ક્ષમતાને અસર થાય છે. આવી સ્થિતિમાં, કાં તો શરીરમાં કોલેજન ઓછું બને છે અથવા તેની ગુણવત્તા નબળી હોય છે અને તેની સીધી અસર હાડકાંની મજબૂતી પર પડે છે. આ સ્થિતિમાં, ઑસ્ટિઓજેનેસિસ અપૂર્ણતાનું જોખમ 50 ટકા સુધી વધી શકે છે.
આ રોગનો કોઈ ઈલાજ નથી
ઑસ્ટિઓજેનેસિસ અપૂર્ણતાને સારવારની મદદથી સંપૂર્ણપણે ઠીક કરી શકાતી નથી, જો કે, તેની તીવ્રતા અમુક અંશે ઘટાડી શકાય છે. તેની સારવારમાં મુખ્યત્વે હાડકાને મજબૂત બનાવતી દવાઓ, ફિઝીયોથેરાપી અને ઓર્થોપેડિક સર્જરી વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.
(ચેતવણી : આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી સામાન્ય ધારણાઓ પર આધારિત છે. TV9 ગુજરાતી તેની પુષ્ટિ કરતું નથી. નિષ્ણાતની સલાહ લીધા પછી જ તેને અનુસરો.)
આ પણ વાંચો :