Rajiv Dixit Health Tips : 20 વર્ષ જૂની કબજિયાત જેવા અનેક રોગો મટાડે છે ત્રિફળા ચૂર્ણ, રાજીવ દીક્ષિતે જણાવી બનાવવાની રીત, જુઓ Video
આયુર્વેદની મોટાભાગની દવાઓ વાટ, પિત્ત અથવા કફના નાશક છે, પરંતુ ત્રિફળા એકમાત્ર એવી દવા છે જે વાટ, પિત્ત અને કફને એકસાથે સંતુલિત કરે છે. વાગ્ભટજી આ ત્રિફળાના એટલા વખાણ કરે છે કે તેમણે આયુર્વેદમાં 150થી વધુ સૂત્રો ફક્ત ત્રિફળા પર લખ્યા છે.
આયુર્વેદ અનુસાર, આપણા શરીરમાં જે પણ રોગો થાય છે તે ત્રણ દોષો હોય છે, જેમાં વાત, પિત્ત અને કફના વિઘટનને કારણે થાય છે. આજની તારીખમાં વાત, પીત્ત, કફને સંપૂર્ણ રીતે સમજવાની સામાન્ય બુદ્ધિ ધરાવતી વ્યક્તિની ક્ષમતામાં નથી. પણ જો તમારે થોડું સમજવું હોય તો આટલું જાણી લો. રાજીવ દીક્ષિતને આયુર્વેદના રાજા કહેવામાં આવે છે, રાજીવ દીક્ષિતે અનેક રોગોના આયુર્વેદક ઉપાય જણવ્યા છે.
આ પણ વાચો: Rajiv Dixit Health Tips : ગેસ, એસિડિટીનો 3 દિવસમાં આવશે અંત, રાજીવ દીક્ષિતે જણાવ્યા ઉપાય, જુઓ Video
માથાથી છાતીના મધ્ય સુધીના તમામ રોગો કફના બગાડને કારણે થાય છે અને છાતીના મધ્યભાગથી લઈને પેટના છેડા સુધીના તમામ રોગો પિત્તના બગાડને કારણે થાય છે અને તમામ રોગો કફના બગાડના કારણે થાય છે. તેની નીચે જે રોગો થાય છે તે વાત્ત(વાયુ)ના બગાડના કારણે થાય છે. પણ ક્યારેક વાયુના કારણે માથું દુખતું હોય તો તે વાત્ત થયાના કારણે ગણી શકાય છે.
જેમ કે, શરદી, છીંક આવવી, ઉધરસ અને કફના બગાડથી થતા રોગો છે તો આવા રોગોમાં આયુર્વેદમાં તુલસીનું સેવન કરવાનું કહેવામાં આવ્યું છે, કારણ કે તુલસી કફનાશક છે. એ જ રીતે, પિત્તના રોગો માટે જીરું પાણી લેવાનું કહેવાય છે કારણ કે જીરું પિત્તનું મારણ છે. એ જ રીતે મેથીને વાત નાશક કહેવાય છે, પરંતુ વધુ મેથી લેવાથી આ વાત સંતુલિત બને છે પણ પિત્તને વધારી દે છે.
મહર્ષિ વાગ્ભટજી કહે છે કે આયુર્વેદની મોટાભાગની દવાઓ વાટ, પિત્ત અથવા કફના નાશક છે, પરંતુ ત્રિફળા એકમાત્ર એવી દવા છે જે વાટ, પિત્ત અને કફને એકસાથે સંતુલિત કરે છે. વાગ્ભટજી આ ત્રિફળાના એટલા વખાણ કરે છે કે તેમણે આયુર્વેદમાં 150થી વધુ સૂત્રો ફક્ત ત્રિફળા પર લખ્યા છે.
ત્રિફળા નો અર્થ શું છે? ત્રિફળા = ત્રણ ફળ. કયા ત્રણ ફળ??
1) આમળા 2) બહેડા 3) હરડે
આ ત્રણમાંથી ત્રિફળા ચૂર્ણ બનાવવામાં આવે છે.
વાગ્ભટજી ત્રિફળા પાવડર વિશે વધુ સમજાવે છે કે ત્રણેય ફળોની માત્રા ત્રિફળા પાવડરમાં ક્યારેય એકસરખી ન હોવી જોઈએ. તે બહુ ઉપયોગી નથી.(આજે જે બજારમાં મળે છે તેમાં મોટા ભાગનામાં તેમની માત્રા સરખી રાખવામાં આવ છે)
ત્રિફળા પાવડર હંમેશા 1:2:3 ના માત્રામાં બનાવવો જોઈએ, એટલે કે ધારો કે તમે 200 ગ્રામ ત્રિફળા પાવડર બનાવવા માંગો છો, તો
હરડે પાવડર = 33.33 ગ્રામ હોવો જોઈએ બહેડા પાવડર = 66.66 ગ્રામ હોવો જોઈએ અને આમળા પાવડર 99.99 ગ્રામ જરૂરી છે
તો આ ત્રણેયને ભેળવીને સંપૂર્ણ આયુર્વેદમાં દર્શાવેલ પદ્ધતિ અનુસાર ત્રિફળા પાવડર બનાવવામાં આવશે. જે શરીર માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. વાગ્ભટજી કહે છે કે ત્રિફળાનું અલગ-અલગ સમયે સેવન કરવાથી અલગ-અલગ પરિણામો મળે છે. જો તમે રાત્રે ત્રિફળાનું ચૂર્ણ લો તો તે રેચક (સફાઈ કરનાર) છે, એટલે કે પેટ સાફ કરે છે, મોટા આંતરડાને સાફ કરે છે, શરીરના તમામ અવયવો સાફ કરે છે. કબજિયાતમાં રાહત આપનારી છે, 30-40 વર્ષ જૂની કબજિયાત પણ દૂર થાય છે, આ ત્રિફળા પાવડર અને ત્રિફળાનું સવારે સેવન કરવાને પૌષ્ટિક કહેવાય છે, એટલે કે જો તમારે પોષક તત્વો પૂરા પાડવા હોય, વાત-પીઠ કફને સંતુલિત રાખવા હોય, તો તમારે સવારે ત્રિફળા લો સવારે ત્રિફળા પોષક તત્વ તરીકે કામ કરશે!
તમારે કબજિયાતથી છુટકારો મેળવવો હોય તો રાત્રે ત્રિફળાનું ચૂર્ણ લો, ત્રિફળા કેટલી માત્રામાં લેવી જોઈએ? કોની સાથે લેવી જોઈએ કબજિયાત દૂર કરવા માટે રાત્રે ત્રિફળા લેતા હોવ તો એક ચમચી (અડધી મોટી ચમચી) ગરમ પાણી સાથે લો અને ઉપરથી દૂધ પીવો. જો તમારે સવારે ત્રિફળાનું સેવન કરવું હોય તો તેને મધ અથવા ગોળ સાથે લો. ત્રિફળાને ત્રણ મહિના સુધી લીધા પછી તેને 20થી 25 દિવસ માટે છોડી દો, પછી તમે તેનું ફરીથી સેવન શરૂ કરી શકો છો.
ત્રિફળા પાવડર તમારા ઘણા રોગોને મટાડી શકે છે, આ ઉપરાંત જો તમે રાજીવ દીક્ષિત દ્વારા જણાવવામાં આવેલા આયુર્વેદના નિયમોનું પાલન કરો છો, તો આ ત્રિફળા તેનાથી પણ વધુ અને ઝડપી લાભ આપે છે, જેમ કે ચરબીમાંથી બનેલી વસ્તુઓ, બર્ગર, નૂડલ્સ, પિઝા વગેરે ન ખાઓ. આ કબજિયાતનું મોટું કારણ છે, રિફાઇન્ડ તેલ ક્યારેય ન ખાઓ, હંમેશા શુદ્ધ સરસવ, નાળિયેર, સીંગદાણા વગેરે તેલ ખાઓ, સેંધા મીઠું વાપરો.
Healthના દરેક સમાચાર વાંચવા અહીં ક્લિક કરો
Latest News Updates
