Wheat Export : ભારતીય ઘઉં પર તુર્કીએ લગાવ્યો ‘રૂબેલા’ દાગ ! જાણો આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે શું થશે અસર

રશિયા-યુક્રેન (Russia-Ukraine War) વચ્ચે ત્રણ મહિનાથી વધુ સમયથી યુદ્ધ ચાલી રહ્યું છે. દરમિયાન, સમગ્ર વિશ્વમાં અનાજની કટોકટી વધુ ઘેરી બની છે. છેલ્લા મહિનાઓથી ઘણા દેશોમાં ઘઉંના પુરવઠાને અસર થઈ છે. દરમિયાન, ભારતીય ઘઉં (Indian Wheat)વિશ્વભરમાં પોતાની ઓળખ બનાવવામાં સફળ રહ્યા હતા. જે અંતર્ગત વિશ્વમાં વધી રહેલા ખાદ્ય સંકટ વચ્ચે ભારતીય ઘઉંએ વિશ્વના ઘણા દેશોમાં પોતાનું સ્થાન બનાવ્યું છે, પરંતુ ભારતીય ઘઉંની આ ઓળખને બુધવારે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે મોટો ફટકો પડ્યો છે. જેમાં એશિયા અને યુરોપનું દ્વાર કહેવાતા તુર્કીએ ભારતીય ઘઉંને ના કહી છે.

તુર્કીએ ભારતીય ઘઉંથી ભરેલું જહાજ પરત કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. તુર્કીના આ નિર્ણય બાદ આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ભારતીય ઘઉં અંગે નવી ચર્ચા શરૂ થવાના આસાર છે. ચાલો સમજીએ કે આ શુ છે અને આ નિર્ણય દેશ અને વિદેશમાં ભારતીય ઘઉંના બજાર પર કેવી અસર કરશે.

તુર્કીએ ઘઉંમાં રુબેલા વાયરસ હોવાનું દર્શાવીને જહાજ પરત કર્યું

તુર્કીએ 56 હજાર મિલિયન ટન ભારતીય અનાજ ભરેલું જહાજ પરત કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. જો કે તુર્કી સરકાર દ્વારા ભારતીય ઘઉં ન અપનાવવા માટે સત્તાવાર રીતે કોઈ કારણ આપવામાં આવ્યું નથી, પરંતુ આને લગતા એક અહેવાલમાં યુએસ બિઝનેસ સંગઠન એસએન્ડપી ગ્લોબલે તુર્કીને ટાંકીને કહ્યું છે કે તેણે ફાયટોસેનિટરી ચિંતાઓ (છોડ સંબંધિત બિમારી)ના કારણે ભારતીય ઘઉંના માલને ના કહેવામાં આવ્યું છે.

દૈનિક ભાસ્કરે ઈસ્તાંબુલ સ્થિત એક વેપારીને ટાંકીને જણાવ્યું છે કે ભારતીય પક્ષ દ્વારા તુર્કીના કૃષિ મંત્રાલયને મોકલવામાં આવેલ માલસામાનમાં રૂબેલા વાયરસ હોવાનું જાણવા મળ્યું છે. આ કારણોસર, કન્સાઇનમેન્ટ પરત મોકલવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.

મહામારી દરમિયાન ભારતીય ઘઉં માટે રૂબેલા વાયરસના ડાઘ ખતરનાક બની શકે છે

તુર્કીની સરકારે રૂબેલા વાયરસને ટાંકીને ભારતીય ઘઉંનો માલ પરત કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. કોરોના મહામારી દરમિયાન ભારતીય ઘઉં પર રૂબેલા વાયરસનો આ ડાઘ આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ખતરનાક બની શકે છે. ખરેખર રૂબેલાને જર્મન ખસરા પણ કહેવાય છે. જે રૂબેલા વાયરસથી થાય છે. રૂબેલા ચેપ 3 થી 5 દિવસ સુધી ચાલે છે.

જેમ કે તેનો ફેલાવો પણ કોરોનાની જેમ છીંક, નાક અને ગળામાંથી સ્રાવ અને ટીપાંને કારણે પણ થાય છે. એવા સમયે જ્યારે સમગ્ર વિશ્વ કોરોના મહામારીના સમયગાળામાંથી પસાર થઈ રહ્યું છે, ત્યારે ભારતીય ઘઉંમાં રૂબેલા વાયરસ હોવાનો આરોપ આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ભારતીય ઘઉંની ઓળખ માટે નુકસાનકારક સાબિત થઈ શકે છે.

દેશ-વિદેશમાં ઘઉંના ભાવ ઘટી શકે છે

ભારતીય ઘઉંને લઈને તુર્કીએ લીધેલા નિર્ણય બાદ દેશ-વિદેશમાં તેની માગ પર વિપરીત અસર થઈ શકે છે. જેના કારણે દેશ-વિદેશમાં ઘઉંના ભાવમાં સીધો ઘટાડો થઈ શકે છે. વાસ્તવમાં, યુદ્ધના કારણે વૈશ્વિક ખાદ્ય સંકટને કારણે, સમગ્ર વિશ્વમાંથી ભારતીય ઘઉંની માગ હતી. જોકે, આ વખતે ભારતમાં ઘઉંનું ઉત્પાદન ઘટ્યું છે, જેને જોતા ભારતે ઘઉંની નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. જો કે ભારત તે દેશોમાં ઘઉંની નિકાસ કરશે, જેમને નિકાસ પર પ્રતિબંધના કારણે ઘઉં મોકલવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી, પરંતુ નિકાસ પરના પ્રતિબંધ પછી પણ ઘઉંના ભાવ ઘણા શહેરોમાં ન્યૂનતમ ટેકાના ભાવ (MSP) કરતા વધુ ચાલી રહ્યા છે.

જેનું મુખ્ય કારણ એ છે કે ખેડૂતો સહિત વેપારીઓને ભવિષ્યમાં નિકાસ પરનો પ્રતિબંધ હટવાની અપેક્ષા છે. આવી સ્થિતિમાં, ઘણા રાજ્યોમાં ખેડૂતો ઘઉંનો સંગ્રહ કરી રહ્યા હોવાના અહેવાલો આવ્યા છે, પરંતુ આ દરમિયાન તુર્કીના નિર્ણયથી આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તર પર ભારતીય ઘઉંની અસર ઓછી થઈ શકે છે. પરિણામે દેશ-વિદેશમાં ઘઉંના ભાવ નીચા રહી શકે છે.

તુર્કીની ચાલ! રશિયા અને યુક્રેનથી ઘઉંની આયાત કરવાની યોજના પર કામ કરી રહ્યું છે

તુર્કીનું ભારતીય ઘઉંનું કન્સાઇનમેન્ટ પરત કરવામાં આવ્યું છે જ્યારે તે રશિયા અને યુક્રેનમાંથી ઘઉંની આયાત કરવાની યોજના પર કામ કરી રહ્યું છે. જે અંગેની માહિતી આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે જાહેર છે. મળતી માહિતી મુજબ, તુર્કી હવે કોરિડોર દ્વારા રશિયા અને યુક્રેન પાસેથી ઘઉં મેળવવા માટે વાતચીત કરી રહ્યું છે. માનવામાં આવે છે કે તુર્કીની આ મંત્રણા અંતિમ તબક્કામાં પહોંચી ગઈ છે. જે બાદ તેણે ભારતના ઘઉંને ના કહ્યું છે.

ઈજિપ્તે તપાસ બાદ ભારતીય ઘઉંને મંજૂરી આપી છે

ઇજિપ્તની સરકારે તપાસ બાદ ભારતીય ઘઉંની નિકાસને મંજૂરી આપી છે ત્યારે તુર્કીમાંથી ભારતીય ઘઉંમાં રૂબેલા વાયરસનો આરોપ છે. હકીકતમાં, એપ્રિલમાં, ઇજિપ્તના પ્રતિનિધિમંડળે ઘણા રાજ્યોમાં ઘઉંના ઉભા પાકનું નિરીક્ષણ કર્યું હતું. જરૂરી તપાસ બાદ ઈજિપ્તે ભારતમાંથી ઘઉંની આયાત કરવાની મંજૂરી આપી હતી. આવી સ્થિતિમાં ભારતીય ઘઉં પરત મોકલવાના તુર્કીના નિર્ણયને અન્ય ઘણા એંગલથી પણ જોવામાં આવી રહ્યો છે. ત્યારે ઉપરોક્ત બાબતો લેખકનો વ્યક્તિગત મત અને વિચારો છે. જેમાં શક્યતાઓ દર્શાવામાં આવી છે અહીં કોઈ દાવો કરવામાં આવ્યો નથી.