ભારત (India) વિવિધ ધર્મોનો દેશ છે જ્યાં તમામ ધર્મના લોકો પ્રેમથી સાથે રહે છે. ખાવા-પીવાની બાબતમાં પણ અહીં દરેક ધર્મના લોકો ખાવા-પીવાના શોખીન હોય છે. રાજમા (Rajma) -ચાવલનો સ્વાદ કોણ નથી જાણતું? પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે આખરે આ રાજમાની ખેતી કેવી રીતે થાય છે? પંજાબ પ્રાંતના પ્રખ્યાત ભોજનમાં તેનો વિશેષ દરજ્જો છે.
રાજમાની ખેતી (Rajma Farming) હવે પહેલા કરતા વધુ સરળ સાબિત થાય છે. પહેલા તે માત્ર ડુંગરાળ વિસ્તારો સુધી મર્યાદિત હતુ, પરંતુ હવે લગભગ તમામ પ્રકારની આબોહવામાં તેની ખેતી શક્ય બની છે. આ પાક ઉષ્ણકટિબંધીય અને સમશીતોષ્ણ વિસ્તારોમાં સારી રીતે વધે છે, જે વાર્ષિક 60થી 150 સેમી વરસાદ મેળવે છે. સારી ઉપજ માટે આદર્શ તાપમાન 15 ° Cથી 25 ° C વચ્ચે હોય છે.
સારી રીતે ખેડાણ કરેલી ગોરાડુ જમીન રાજમાની ખેતી માટે સારી ગણાય છે. 5.5થી 6.0 પીએચ મૂલ્ય સાથે યોગ્ય કાર્બનિક ગુણધર્મો ધરાવતી માટીની ખારી જમીન શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે. રાજમાની ખેતી રવિ અને ખરીફ બંને સીઝનમાં ભારતના વિવિધ ભાગોમાં થાય છે. રાજમાની વાવણીની મોસમ રાજ્ય પ્રમાણે અલગ અલગ હોય છે. જેમાં તે યુપી અને બિહારના વિસ્તારોમાં નવેમ્બરના પ્રથમ અને બીજા પખવાડિયામાં થાય છે અને મહારાષ્ટ્રમાં ઓક્ટોબરનો મધ્યમ અનુકૂળ છે.
પ્રારંભિક જાતો ઓક્ટોબરના અંતમાં વાવેતર કરી શકાય છે, જ્યારે મોડી જાતો નવેમ્બર સુધી વાવી શકાય છે. ખરીફ સિઝનના પાક માટે મધ્ય મેથી મધ્ય જૂન સુધીની સીઝન શ્રેષ્ઠ છે. વસંત ઋતુના પાક માટે પણ ફેબ્રુઆરીથી માર્ચનો પ્રથમ સપ્તાહ વાવણી માટે શ્રેષ્ઠ છે.
બીજની યોગ્ય પસંદગી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. બીજ ખરીદવા માટે સૌ પ્રથમ યોગ્ય જથ્થા અને યોગ્ય ગુણવત્તા પર ધ્યાન આપવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. બીજ ખરીદવા માટે તમે રાજ્યના બીજ સંગ્રહ કેન્દ્રમાંથી બીજ ખરીદી શકો છો અથવા તમે કોઈ પણ સરકાર માન્ય સંસ્થામાંથી સીધા ખરીદી શકો છો. રાજમા બિયારણના હેક્ટર દીઠ માત્ર 120થી 140 કિલો જ જરૂરી છે.
રાજમાની વાવણી ઓક્ટોબરના ત્રીજા અને ચોથા સપ્તાહને વાવણી માટે શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે. તે લાઈનોમાં વાવવું જોઈએ. લાઈન ટુ લાઈન અંતર 30થી 40 સેમી રાખવામાં આવે છે, પ્લાન્ટથી પ્લાન્ટ અંતર 10 સેમી છે, તે 8 થી 10 સેમીની ઊંડાઈએ વાવવું જોઈએ.
રાજમાને 2 અથવા 3 સિંચાઈની જરૂર છે. પ્રથમ સિંચાઈ વાવણીના 4 અઠવાડિયા પછી કરવી જોઈએ. બાદમાં એક મહિનાના અંતરાલે સિંચાઈ કરવી જોઈએ, પાણી ક્યારેય ખેતરમાં સ્થિર થવું જોઈએ નહીં. રાજમા 125થી 130 દિવસમાં પાકવા માટે તૈયાર થાય છે, ત્યારે લણણી પછી તેને એક દિવસ માટે ખેતરમાં છોડી દેવું જોઈએ.
આ પણ વાંચો : તાલિબાને IPL પર પ્રતિબંધ લગાવ્યો, અફઘાનિસ્તાનમાં કોઈ મેચનું ટેલિકાસ્ટ થશે નહીં, જાણો શું છે કારણ
આ પણ વાંચો : Ind vs Aus: વનડે સીરિઝની શરૂઆત પહેલા ભારતને ઝટકો, સ્ટાર બેટ્સમેન આઉટ થઈ