સજીવ ખેતીથી વાર્ષિક 40 લાખ રૂપિયા કમાય છે આ ખેડૂત, 2000 ખેડૂતોને પણ કરાવે છે સજીવ ખેતી
તારાચંદ બેલજી છે જેમણે એક મોડેલ તરીકે સજીવ ખેતીની સ્થાપના કરી. આજે તે ઓર્ગેનિક ખેતી દ્વારા લાખો રૂપિયા કમાઈ રહ્યા છે. તારાચંદ કહે છે કે તેઓ હાલમાં તેમની છ એકર જમીન પર ડાંગર અને શાકભાજીની ખેતી કરે છે.
મોટાભાગના ખેડૂતો (Farmers) માને છે કે ઓર્ગેનિક ખેતી (Organic Farming) કરવાથી ઉત્પાદન ઓછું થાય છે અને તેનાથી આવક ઘટે છે. પરંતુ ખેડૂતો આ જોતા નથી, તે તેમની ખેતીનો ખર્ચ ઘટાડે છે. મધ્યપ્રદેશના આવા જ એક ખેડૂત તારાચંદ બેલજી છે જેમણે એક મોડેલ તરીકે સજીવ ખેતીની સ્થાપના કરી.
આજે તે ઓર્ગેનિક ખેતી દ્વારા લાખો રૂપિયા કમાઈ રહ્યા છે. તારાચંદ કહે છે કે તેઓ હાલમાં તેમની છ એકર જમીન પર ડાંગર અને શાકભાજીની ખેતી કરે છે. તેના પિતા પણ ખેતી કરતા હતા પરંતુ તેઓ રાસાયણિક ખાતરોનો ઉપયોગ કરતા હતા.
વર્ષ 2000 માં તારાચંદને વિવિધ માધ્યમોના અહેવાલોમાંથી રાસાયણિક ખેતીના નુકસાન વિશે જાણવા મળ્યું, તેમને ખબર પડી કે રાસાયણિક ખેતી ખેતરની જમીન અને પર્યાવરણ બંનેને નુકસાન પહોંચાડે છે. વધુમાં, તે માનવ સ્વાસ્થ્ય માટે પણ જોખમી છે. તેથી તારાચંદે 2005 માં કૃષિ વિજ્ઞાન કેન્દ્રમાં જોડવાનું નક્કી કર્યું જેથી ઓર્ગેનિક ખેતી વિશે જાણી શકાય.
આ દરમિયાન તેઓ નાનાજી દેશમુખને મળ્યા, નાનાજીને 2019 ના ભારત રત્ન એવોર્ડથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા છે, જે સામાજિક અને ગ્રામીણ સુધારાઓમાં તેમના યોગદાન માટે એનાયત કરવામાં આવ્યા હતા.
સજીવ ખેતી વિશે વાંચી અને પ્રયોગ કર્યો
તારાચંદ કહે છે કે તેઓ રસાયણોના ઉપયોગ વગર ખેતી કરવાના વિચારથી પ્રેરિત હતા. નાનાજીના માર્ગદર્શન હેઠળ ઓર્ગેનિક ખેતીના તમામ પાસાઓ શીખ્યા. આ સાથે, તારાચંદ લાઇબ્રેરીમાં ગયા અને કુદરતી ખેતી પદ્ધતિઓ અને તેમની પાસેથી જમીનના ફાયદા વિશે વાંચ્યું, તેનો ઉપયોગ નાની જમીન પર જાતે કર્યો અને પછી મોટી જમીન પર ખેતી કરવાનું શરૂ કર્યું.
તારાચંદ માને છે કે સજીવ ખેતી ખેડૂતોમાં માનવ આરોગ્ય, ગરીબી અને બેરોજગારી જેવા ઘણા મુદ્દાઓને દૂર કરવામાં મદદ કરી શકે છે. આ પછી, 2009 માં, તેમણે ઘરમાં ઓર્ગેનિક ખેતી શરૂ કરી. આ પછી, આગામી ત્રણ વર્ષ સુધી, ઘણા ગામોમાં ઓર્ગેનિક ખેતીના મોડેલો સ્થાપિત કર્યા. તેમણે 13 એકર જમીન લીઝ પર લીધી અને ઓર્ગેનિક પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરીને સરસવ, ઘઉં, લીલા વટાણા, કઠોળ અને જામફળ જેવા બિનપરંપરાગત પાક ઉગાડવાનું શરૂ કર્યું.
ધીરે ધીરે ખેડૂતોનો આત્મવિશ્વાસ વધતો ગયો અને ખેડૂતો તેમની સાથે જોડાતા રહ્યા. આજે, તારાચંદ ભારતના 19 રાજ્યો તેમજ નેપાળ જેવા કેટલાક પ્રદેશોમાં ખેડૂતોને ઓર્ગેનિક ખેતીમાં રૂપાંતર કરવામાં મદદ કરી રહ્યા છે. ભારતમાં તેમજ વિદેશમાં હજારો ખેડૂતો તેમની શિક્ષણ અને નવી તકનીકોનો લાભ મેળવી રહ્યા છે.
વિવિધ પ્રકારના ખાતરો વિકસાવ્યા
વર્ષોથી તારાચંદે વિવિધ પાક માટે યોગ્ય વિવિધ પ્રકારના જૈવિક ખાતરો પણ વિકસાવ્યા. તેઓએ ગોળ, મીઠું, ખાંડ, ફળ, ચારો, નાળિયેરનું શેલ અને ચારકોલ જેવી 70 વસ્તુઓની ઓળખ કરી. ગાયના છાણ અને અન્ય કૃષિ અવશેષો સાથે મિશ્રિત કાર્બનિક સામગ્રી ઉત્પાદનમાં સુધારો કરવામાં મદદ કરે છે.
આ પણ વાંચો : e-Gopala એપથી ખેડૂતો કરશે પ્રગતિ, જાણો તેનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરશો અને તેના ફાયદાઓ
આ પણ વાંચો : PM Kisan : પીએમ કિસાન માનધન યોજના હેઠળ ખેડૂતોને દર મહિને મળશે રૂપિયા 3,000 પેન્શન, જાણો વિગત
