Union Bank અને Bank of India મર્જ થશે, જે બીજી સૌથી મોટી જાહેર ક્ષેત્રની બેંક બનશે: રિપોર્ટ

સરકાર ફરી એકવાર જાહેર ક્ષેત્રની બેંકો (PSBs)નું મોટું પુનર્ગઠન તૈયાર કરી રહી છે. નવી એકીકરણ યોજના હેઠળ યુનિયન બેંક ઓફ ઇન્ડિયા (UBI) અને બેંક ઓફ ઇન્ડિયા (BoI) ને મર્જ કરવાનો પ્રસ્તાવ તૈયાર કરવામાં આવી રહ્યો છે. મિન્ટના અહેવાલ મુજબ, જો આ મર્જ કરવામાં આવશે, તો આશરે ₹25.67 લાખ કરોડની સંપત્તિ સાથે નવી બેંક SBI પછી દેશની બીજી સૌથી મોટી જાહેર ક્ષેત્રની બેંક બનશે.

સરકારની વ્યૂહરચના શું છે?

અહેવાલો અનુસાર, નાણા મંત્રાલયે પસંદગીની બેંકોના મર્જ અને ખાનગીકરણ માટે એક નવી યોજના તૈયાર કરી છે. તેનો ઉદ્દેશ્ય જાહેર ક્ષેત્રની બેંકો બનાવવાનો છે જે મોટા પાયે કામ કરી શકે, મૂડીનો શ્રેષ્ઠ ઉપયોગ કરી શકે અને ટેકનોલોજી અને ગ્રાહક સેવામાં ખાનગી બેંકો સાથે સ્પર્ધા કરી શકે.

મેગા પ્લાન શું છે?

રિપોર્ટમાં જણાવાયું છે કે યુનિયન બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (UBI) અને બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (BoI) ના મર્જ ઉપરાંત, આ મેગા કોન્સોલિડેશન યોજનામાં ઇન્ડિયન ઓવરસીઝ બેંક (IOB) અને ઇન્ડિયન બેંકનું મર્જર પણ સામેલ હોઈ શકે છે. આ બે ચેન્નાઈ સ્થિત બેંકો છે, જેમની શાખાઓ અને કામગીરી એકબીજાના પૂરક માનવામાં આવે છે. દરમિયાન, ખાનગી ક્ષેત્રમાં ભવિષ્યમાં ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટ માટે પંજાબ એન્ડ સિંધ બેંક અને બેંક ઓફ મહારાષ્ટ્ર જેવી નાની બેંકોને તૈયાર કરવાની યોજના ચાલી રહી છે.

યોજના ક્યારે અમલમાં મૂકી શકાય?

હાલમાં, આ બ્લુપ્રિન્ટ ડ્યુ-ડિલિજન્સ અને કોસ્ટ-બેનિફિટ વિશ્લેષણના તબક્કામાં છે. સરકાર જણાવ્યું કે આ પગલું “ઉત્ક્રાંતિકારી” હશે, એટલે કે કોઈ અચાનક નિર્ણય લેવામાં આવશે નહીં. તેના બદલે, તેનો અમલ તબક્કાવાર કરવામાં આવશે. અહેવાલો અનુસાર, વાસ્તવિક અમલીકરણ નાણાકીય વર્ષ 2026-27 (FY27) ની આસપાસ શરૂ થઈ શકે છે.

મર્જના ફાયદા અને પડકારો

જો UBI અને BoI મર્જ થાય છે, તો નવી એન્ટિટી સ્કેલ, મૂડી કાર્યક્ષમતા અને મોટા માળખાગત પ્રોજેક્ટ્સને ફાઇનાન્સ કરવાની ક્ષમતાની દ્રષ્ટિએ ખાનગી બેંકો કરતાં વધુ મજબૂત બનશે. IOB-ઇન્ડિયન બેંક મર્જર ઓપરેશનલ સિનર્જી, ટેકનોલોજી એકીકરણ અને ખર્ચ ઘટાડવાની તકો પણ પ્રદાન કરી શકે છે.

જોકે, આવા મર્જથી બેંકિંગ સંસ્કૃતિનું એકીકરણ, શાખા નેટવર્કને ઓવરલેપ કરવું, યુનિયન-સંબંધિત મુદ્દાઓ અને ગ્રાહકોની અસુવિધા જેવા અનેક પડકારો પણ ઉભા થાય છે. તેથી, સરકાર આ પ્રક્રિયા ધીમે ધીમે આગળ વધવા માટે વલણ ધરાવે છે.

રોકાણકારો અને કર્મચારીઓ પર અસર

બજારના દૃષ્ટિકોણથી, મોટા મર્જથી વધુ સારી નફાકારકતા અને મૂલ્યાંકન થઈ શકે છે. લાંબા ગાળે, આ નવી એન્ટિટી સ્પર્ધાત્મક અને મૂડી-કાર્યક્ષમ સાબિત થઈ શકે છે. આ ફેરફાર ગ્રાહકોને સુધારેલી ટેકનોલોજી અને સેવાઓના સ્વરૂપમાં લાભ આપી શકે છે, જોકે શાખા તર્કસંગતકરણ સ્થાનિક સ્તરે પણ થોડી અસર કરી શકે છે. કર્મચારીઓ માટે, આ મર્જર માળખાકીય ફેરફારો અને ટ્રાન્સફરની શક્યતા લાવી શકે છે.

નીતિ સંકેતો અને આગળની દિશા

આ પગલું સ્પષ્ટપણે સૂચવે છે કે સરકાર PSBs ને મજબૂત બનાવવા તરફ આગળ વધી રહી છે, તેમને સંપૂર્ણપણે ઘટાડતી નથી. 2017 અને 2019 ની જેમ, આ બીજો મોટો રાઉન્ડ હશે, પરંતુ યોજના વધુ વ્યૂહાત્મક અભિગમ અપનાવવાની છે. તેથી, આગામી બજેટમાં આ યોજનાની સત્તાવાર જાહેરાત થવાની શક્યતા છે.