Hindi Diwas 2021 : ‘હિન્દી દિવસ’ ‘વિશ્વ હિન્દી દિવસ’ થી કેવી રીતે અલગ છે? અગર નથી જાણતા તો વાંચો આ વિગત

Hindi Diwas 2021 : હિન્દી ભારતની વ્યાપકપણે બોલાતી ભાષાઓમાંની એક છે અને તેને સન્માન આપવા માટે એક દિવસ સમર્પિત છે જેને ‘હિન્દી દિવસ’  (Hindi Diwas)કહેવામાં આવે છે. ભારતના ઘણા હિન્દી બોલતા રાજ્યોમાં સત્તાવાર ભાષાઓમાંની એક દેવનાગરી લિપિમાં હિન્દીને અપનાવવા માટે આ ખાસ દિવસ 14 સપ્ટેમ્બરે ઉજવવામાં આવે છે.

બિયોહર રાજેન્દ્ર સિંહ (Beohar Rajendra Simha)અને અન્યના પ્રયાસોને કારણે, 1949 માં ભારતની બંધારણ સભા (Constitutional Assembly)દ્વારા હિન્દીને ભારત પ્રજાસત્તાકની બે સત્તાવાર ભાષાઓમાંની એક રુપ તરીકે સ્વીકારવામાં આવી હતી.

વિશ્વ હિન્દી દિવસ શું છે?

વિશ્વ હિન્દી દિવસ (World Hindi Day)અથવા વિશ્વ હિન્દી દિવસ દર વર્ષે 10 જાન્યુઆરીએ ઉજવવામાં આવે છે, જે 1975 માં યોજાયેલી પ્રથમ વિશ્વ હિન્દી પરિષદની વર્ષગાંઠ નિમિત્તે ઉજવવામાં આવે છે. પ્રથમ વિશ્વ હિન્દી પરિષદનું ઉદ્ઘાટન પૂર્વ વડાપ્રધાન ઇન્દિરા ગાંધી (Former Prime Minister Indira Gandhi)એ કર્યું હતું. મોરેશિયસ, યુનાઇટેડ કિંગડમ, ત્રિનિદાદ અને ટોબેગો, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ ઓફ અમેરિકા જેવા ઘણા દેશોએ 1975 થી વિશ્વ હિન્દી પરિષદનું આયોજન કર્યું છે.

10 જાન્યુઆરી 2006 ના રોજ પ્રથમ વખત વિશ્વ હિંદી દિવસની ઉજવણી પૂર્વ વડાપ્રધાન ડો.મનમોહન સિંહ (Former Prime Minister Dr. Manmohan Singh)દ્વારા કરવામાં આવી હતી. અને તે જ તારીખને વૈશ્વિક ભાષા તરીકે પ્રમોટ કરવા માટે એક ખાસ દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.

રાષ્ટ્રીય હિન્દી દિવસ વિશ્વ હિન્દી દિવસથી કેવી રીતે અલગ છે?

હિન્દી અંગ્રેજી અને મેન્ડરિન પછી વિશ્વની સૌથી વધુ બોલાતી ભાષાઓમાંની એક છે. ભાષાકીય વિવિધતાના સંદર્ભમાં, હિન્દી અંગ્રેજી, મેન્ડરિન અને સ્પેનિશ પછી વિશ્વની ચોથી સૌથી વધુ બોલાતી ભાષા છે. હિન્દી પણ વૈદિક સંસ્કૃતના પ્રારંભિક સ્વરૂપના સીધા વંશજ પણ છે.

હિન્દી દિવસ દર વર્ષે 14 સપ્ટેમ્બરે ઉજવવામાં આવે છે, જે હિન્દીને સત્તાવાર ભાષા તરીકે જાહેર કરે છે. દરમિયાન, વિશ્વ હિન્દી પરિષદ અથવા વિશ્વ હિન્દી પરિષદ 10 જાન્યુઆરીએ ઉજવવામાં આવે છે જે હિન્દી ભાષા પર એક વર્ડ કોન્ફરન્સ પણ છે.

હિન્દી દિવસ દર વર્ષે ઉજવવામાં આવે છે. જ્યારે વિશ્વ હિન્દી પરિષદ દર ત્રણ વર્ષે એકવાર ઉજવવામાં આવે છે.

હિન્દી દિવસનો ઇતિહાસ અને મહત્વ

હજારી પ્રસાદ દ્વિવેદી, કાકા કાલેલકર, મૈથિલી શરણ ગુપ્તા અને શેઠ ગોવિંદ દાસ સાથે (Beohar Rajendra Simha)ના પ્રયાસો દ્વારા, ભારતની બંધારણ સભા દ્વારા હિન્દીને ભારત પ્રજાસત્તાકની બે સત્તાવાર ભાષાઓમાંની એક તરીકે સ્વીકારવામાં આવી હતી.

14 સપ્ટેમ્બર 1949 ના રોજ, રાજેન્દ્ર સિંહાનો (Beohar Rajendra Simha)50 મો જન્મદિવસ હતો કારણ કે તેમના પ્રયાસોને કારણે જ હિન્દીને સત્તાવાર ભાષા તરીકે સ્વીકારવામાં આવી હતી. આથી આ દિવસને હિન્દી દિવસ તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યો. આ નિર્ણય બાદમાં 26 જાન્યુઆરી 1950 ના રોજ ભારતના બંધારણ દ્વારા સુધારવામાં આવ્યો હતો. દેવનાગરી લિપિમાં લખાયેલી હિન્દીને ભારતીય બંધારણની કલમ 343 હેઠળ સત્તાવાર ભાષાઓમાંની એક તરીકે સ્વીકારવામાં આવી હતી.

આ પણ વાંચો : IND vs ENG: ટેસ્ટ રદ થવા પર સૌરવ ગાંગુલીએ આપ્યા નવા અપડેટ, આગળ મેચ આયોજીત કરવાને લઇને કહી આ વાત