જાણો શું છે Global Minimum Tax કે જેની તૈયારીમાં લાગી છે મોદી સરકાર
ભારત સહિત આશરે 130 દેશો આ ટેક્સ માટે સહમત થયા છે. ભારત અને ચીન જેવા આર્થિક મહાસત્તા ઉપરાંત આ કર કરાર પર બર્મુડા અને કેમેન આઇલેન્ડ જેવા ટેક્સ હેવન દેશો દ્વારા પણ સહી કરવામાં આવી છે.
ગ્લોબલ મિનિમમ ટેક્સ(Global Minimum Tax), આંતરરાષ્ટ્રીય કર સુધારણા અનેક પેઢીઓ સુધી કરવામાં આવી છે, જેના પર વિશ્વના 130 દેશ સંમત થયા છે. સંસદના ચોમાસા સત્ર(Monsoon Session) માં વિપક્ષે કેન્દ્ર સરકારને પણ આ અંગે સવાલ કર્યા હતા. કેન્દ્ર સરકારે (Central Govt)આ કર અંગે અને આ કર અંગેની તમામ માહિતી ગૃહને આપી છે. ચાલો આપણે તમને જણાવી દઈએ કે તેને ટેક્સ રિફોર્મ (Tax reform) કહેવામાં આવી રહ્યું છે, ત્યારબાદ સફળતા ઘણી મોટી કંપનીઓ પર ક્રેક કરી શકશે.
સરકારની બિડ-ઈન્ડિયા આના સમર્થનમાં, ગૃહમાં સરકારને પૂછવામાં આવ્યું કે શું ભારત પણ આ કર સુધારણા માટે સંમત છે અને તેનું સમર્થન કરે છે? જો એમ હોય તો, પછી આ નિર્ણયનું કારણ સરકાર દ્વારા દરેકને કહેવું જોઈએ. કેન્દ્ર સરકાર વતી, કેન્દ્રીય નાણાં રાજ્યમંત્રી પંકજ ચૌધરીએ આનો જવાબ આપ્યો. તેમણે કહ્યું કે તે સાચું છે કે ભારતે તેનું સમર્થન કર્યું છે. તેમણે કહ્યું કે 1 જુલાઇ, 2021 સુધીમાં આર્થિક સહકાર અને વિકાસ સંગઠન (OEDC) / G20 ના ઘણા સભ્યોએ આ માટે સંમતિ આપી દીધી છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે ઉચ્ચ સ્તરની પેટર્ન અપનાવવામાં આવી છે. આમાં, વૈશ્વિક લઘુત્તમ વેરા પર સંમતિ આપવામાં આવી છે, જેનો દર ઓછામાં ઓછો 15 ટકા રહેશે.
આ દર દેશમાં અલગ અલગ હોઈ શકે છે. બાયડેન પ્રસ્તાવ લાવ્યો હતો, આ કર અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ જે. બિડેન દ્વારા શરૂ કરાયો છે. ભારત સહિત આશરે 130 દેશો આ ટેક્સ માટે સહમત થયા છે. ભારત અને ચીન જેવા આર્થિક મહાસત્તા ઉપરાંત આ કર કરાર પર બર્મુડા અને કેમેન આઇલેન્ડ જેવા ટેક્સ હેવન દેશો દ્વારા પણ સહી કરવામાં આવી છે. આમાં, બહુરાષ્ટ્રીય કંપનીઓને ઓછા દરોવાળા દેશોમાં પોતાનો નફો સ્થાનાંતરિત કરીને વેરાની જવાબદારીમાંથી બચી જતા અટકાવવાના વૈશ્વિક પ્રયાસો વચ્ચે આ દેશોએ આ કર લાગુ કરવાને ટેકો આપ્યો છે.
ગ્લોબલ મિનિમમ ટેક્સ શું છે ઓઇડીસીએ જૂન મહિનામાં આ કરારની જાહેરાત કરી હતી. કરારમાં એવા દેશોમાં વૈશ્વિક કંપનીઓને ટેક્સ લગાવવાની વાત પણ કરવામાં આવી છે જ્યાં તેઓ ઓનલાઇન વ્યવસાય દ્વારા નફો મેળવે છે પરંતુ ત્યાં શારીરિક રૂપે હાજર નથી. ઓછામાં ઓછું 15 ટકાના દરે ટેક્સ લાદવાના બીડેનના પ્રસ્તાવ બાદ આ કરાર સામે આવ્યો છે. અમેરિકાના પ્રસ્તાવને કારણે આ મામલે વાટાઘાટો વેગવાન બની છે.
હવે આ કરાર પર આ વર્ષે જી -20 દેશોની બેઠકમાં ચર્ચા કરવામાં આવશે. એવી અપેક્ષા છે કે આ સંદર્ભમાં એક વિગતવાર ડ્રાફ્ટ ઓક્ટોબરમાં તૈયાર કરવામાં આવશે અને કરાર 2023 માં લાગુ કરવામાં આવશે. ફ્રાન્સના નાણાં પ્રધાને ઓઇડીસીને ટેકો આપ્યો છે જે પેરિસમાં છે અને તેના વતી તે દેશોમાં જ્યાં તેઓ ઓનલાઇન વ્યવસાય કરે છે ત્યાંની સૌથી મોટી વૈશ્વિક કંપનીઓના નફાના હિસ્સા પર ટેક્સ લગાવવાના નિયમ વિશે વાત કરવામાં આવી હતી પરંતુ તેઓ શારીરિક રૂપે હાજર નથી.
ફ્રેન્ચ નાણા પ્રધાન બ્રુનો લે મારે તેને આ સદીનો સૌથી મહત્વપૂર્ણ આંતરરાષ્ટ્રીય કર કરાર ગણાવ્યો છે. ફ્રાન્સની આગેવાની હેઠળના દેશોએ અમેઝોન, ગુગલ અને ફેસબુક જેવી અમેરિકન ટેક કંપનીઓ પર એકપક્ષીય ડિજિટલ ટેક્સ લાદવાનું શરૂ કર્યું છે.
