World Brain Day 2022 : બ્રેઈન ટ્યુમર હોય ત્યારે જોવા મળે છે આ 26 લક્ષણો, જાણો ડોક્ટરો પાસેથી બચવાના ઉપાયો
Brain Tumour Symptoms and Treatment : બ્રેઈન ટ્યુમર હોય ત્યારે શરીરમાં ઘણા પ્રકારના લક્ષણો દેખાવા લાગે છે. ઘણીવાર માથાનો દુખાવો થવો એ પણ આ રોગની નિશાની છે. આવી સ્થિતિમાં તરત જ ડોક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ.
World Brain Day 22 જુલાઈના રોજ વિશ્વભરમાં ઉજવવામાં આવે છે. તેનો હેતુ લોકોને મગજ સંબંધિત રોગો વિશે જાગૃત કરવાનો છે. મગજમાં અનેક પ્રકારની સમસ્યાઓ હોય છે, પરંતુ આમાં બ્રેઈન ટ્યૂમર ખૂબ જ ખતરનાક માનવામાં આવે છે. આના કારણે મૃત્યુ થવાની પણ સંભાવના છે. મગજની ગાંઠની સારવાર શક્ય છે, પરંતુ તેના માટે જરૂરી છે કે આ રોગના લક્ષણો જલદી ઓળખાય, જોકે લોકો આ બાબતમાં ખૂબ જ બેદરકાર છે. ઘણી વખત, માથામાં થતી કેટલીક સમસ્યાઓને અવગણવામાં આવે છે, જે પાછળથી ગાંઠ જેવા ગંભીર રોગો તરફ દોરી જાય છે.
બ્રેઈન ડે નિમિત્તે ફોર્ટીસ એસ્કોર્ટ્સ હોસ્પિટલ, ફરિસાબાદના ન્યુરો સર્જરી વિભાગના ડાયરેક્ટર ડો. આશિષ ગુપ્તા જાણાવે છે કે બ્રેઈન ટ્યુમર શું છે અને તે કેટલું જોખમી છે. ડો. આશિષના મતે મગજમાં અસામાન્ય કોષોના એકત્રીકરણ કે સમૂહને બ્રેઈન ટ્યુમર કહેવામાં આવે છે. મગજની ગાંઠ કેન્સરગ્રસ્ત (જીવલેણ) અથવા બિન-કેન્સરયુક્ત હોઈ શકે છે.
જીવલેણ ટ્યુમર વધે છે, ત્યારે તે તમારી ખોપરીની અંદર દબાણ વધારી શકે છે. આનાથી મગજને નુકસાન થવાની સાથે-સાથે જીવનું જોખમ પણ થઈ શકે છે. મગજની ગાંઠના ઘણા પ્રકાર છે. આમાં, તમારા મગજમાં પ્રાથમિક મગજનું કેન્સર ઊભું થાય છે. તે તમારા શરીરના ઘણા ભાગોમાં વિકાસ કરી શકે છે. આ મગજના કોષો છે જેમ કે મગજની આસપાસના પટલ, જેને મેનિન્જીસ કહેવાય છે અને કફોત્પાદક અથવા પિનીલ જેવા ચેતા કોષો છે. પ્રાથમિક કેન્સરસૌમ્ય અથવા કેન્સરગ્રસ્ત હોઈ શકે છે. ગ્લિઓમા અને મેનિન્જીયોમેબ્રેન ટ્યુમર સામાન્ય રીતે પુખ્ત વયના લોકોમાં જોવા મળે છે.
મગજનું ટ્યુમર
મોટાભાગના મગજના ટ્યુમર ગૌણ મગજની કેન્સરછે. તેઓ શરીરના એક ભાગમાં શરૂ થાય છે અને મગજમાં ફેલાય છે અથવા મેટાસ્ટેસાઇઝ કરે છે. આ કેન્સર મગજમાં મેટાસ્ટેસાઇઝ કરી શકે છે:
ફેફસાનું કેન્સર
સ્તનનો રોગ
કિડની કેન્સર
ત્વચા કેન્સર
મગજના આ લક્ષણો છે
1. માથાનો દુખાવો
2. ઉલટી
3. અસ્પષ્ટ દ્રષ્ટિ અથવા બે વસ્તુઓ
4. ભ્રમણા
5. હુમલા
6. ચહેરાના કોઈપણ અંગ અથવા ભાગમાં નબળાઈ
7. મગજની કામ કરવાની રીતમાં ફેરફાર
8. અજાણ હોવું
9. મેમરી ગુમાવવી
10. લખવામાં કે વાંચવામાં મુશ્કેલી
11. સાંભળવામાં, સ્વાદ અથવા ગંધમાં ફેરફાર
12. ઘટાડો પ્રતિબિંબ, જેમાં સુસ્તી અને ચેતનાના નુકશાનનો સમાવેશ થઈ શકે છે
13. ગળવામાં મુશ્કેલી
14. ચક્કર
15. આંખની સમસ્યાઓ, જેમ કે પોપચાં અને અસમાન વિદ્યાર્થીઓ
15. ચળવળ પર નિયંત્રણ ગુમાવવું
16. હાથના ધ્રુજારી
17. સંતુલન ગુમાવવું
18. મૂત્રાશય અથવા આંતરડા પર નિયંત્રણ ગુમાવવું
19. શરીરના એક ભાગમાં નિષ્ક્રિયતા આવે અથવા કળતર
20. અન્યને બોલવામાં કે સમજવામાં મુશ્કેલી
21. મૂડ, વ્યક્તિત્વ, લાગણીઓ અને વર્તનમાં ફેરફાર
22. ચાલવામાં મુશ્કેલી
23. ચહેરા, હાથ અથવા પગના સ્નાયુઓમાં નબળાઈ
24. બ્લડ પ્રેશર ઘટવું
25. સ્થૂળતા
26. દ્રષ્ટિમાં ફેરફાર, જેમ કે અસ્પષ્ટ દ્રષ્ટિ અથવા ટનલ વિઝન
મગજની ગાંઠ પાછળના કારણો
આનુવંશિકતા
કેન્સરના કુલ કેસોમાંથી માત્ર 5 થી 10 ટકા કેન્સર આનુવંશિક અથવા વારસાગત હોય છે. આનુવંશિકતાને કારણે મગજની ગાંઠ થવી ખૂબ જ દુર્લભ છે. મગજની ગાંઠોના મોટાભાગના પ્રકારનું જોખમ વય સાથે વધે છે.
રેડિયેશન એક્સપોઝર
આયોનાઇઝિંગ રેડિયેશનના સંપર્કમાં આવતા લોકોમાં મગજની ગાંઠોનું જોખમ વધી જાય છે.
મગજના કેન્સર કેવી રીતે શોધી કાઢવામાં આવે છે?
મગજની કેન્સર શોધવા માટે શારીરિક તપાસ સાથે તમારો તબીબી ઇતિહાસ જોવામાં આવે છે. શારીરિક તપાસમાં વ્યાપક ન્યુરોલોજીકલ પરીક્ષા, મગજના કોન્ટ્રાસ્ટ સીટી સ્કેન, કોન્ટ્રાસ્ટ એમઆરઆઈ, એમઆર સ્પેક્ટ્રોસ્કોપી, એન્જીયોગ્રાફી અને બાયોપ્સીનો સમાવેશ થાય છે.
મગજના કેન્સરની સારવાર
જીવલેણ મગજના કેન્સર માટે સર્જરી એ સૌથી સામાન્ય સારવાર છે. આમાં, મગજના સ્વસ્થ ભાગોને નુકસાન પહોંચાડ્યા વિના શક્ય તેટલો કેન્સરગ્રસ્ત ભાગ દૂર કરવામાં આવે છે. જ્યારે કેટલીક કેન્સર એવી જગ્યાએ હોય છે કે તેને સરળતાથી દૂર કરી શકાય છે, જ્યારે કેટલીક એવી જગ્યાએ હોય છે કે તેને સંપૂર્ણપણે દૂર કરવી શક્ય નથી હોતી. મગજના કેન્સરને આંશિક રીતે દૂર કરવાથી પણ ફાયદો થઈ શકે છે. શસ્ત્રક્રિયા સાથે, રેડિયેશન થેરાપી અને કીમોથેરાપી જેવી અન્ય સારવાર પણ કરવામાં આવે છે.
આ રીતે તમારા મગજની સંભાળ રાખો
આહાર યોગ્ય રાખો
થોડી ઊંઘ લો
દારૂ અને ધૂમ્રપાન ન કરો
તણાવ ન લો
કોઈ પણ માથાનો દુખાવો કિસ્સામાં ડૉક્ટરની સલાહ લો
નોંધ : આ લેખ માત્ર જાણકારી માટે છે. તેનો ઉપયોગ પુર્વે આપ આપના તબીબ અથવા તજજ્ઞોની સલાહ ખાસ લેવી
