તો પાકિસ્તાન રાખશે ઈન્ડિયા નામ ! જાણો ઈન્ડિયા નામનો રોચક ઈતિહાસ
એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે જો ભારત 'ઈન્ડિયા' નામ છોડી દેશે તો પાડોશી દેશ પાકિસ્તાન તરત જ તેના પર કબજો કરી લેશે. એક ટ્વિટર હેન્ડલ, દક્ષિણ એશિયા ઇન્ડેક્સ, પાકિસ્તાની મીડિયાને ટાંકીને કહે છે કે 'જો ભારત યુએન સ્તરે સત્તાવાર રીતે તેનું નામ ભારત છોડી દે છે, તો પાકિસ્તાન "ઈન્ડિયા" નામ પર દાવો કરી શકે છે.'
ઓફિશિયલી રીતે દેશનું નામ ઈન્ડિયાથી બદલીને માત્ર ભારત રાખવાની જોરદાર અટકળો ચાલી રહી છે. બંધારણના અનુચ્છેદ 1માં બંને નામો એકબીજાના બદલે વાપરવામાં આવ્યા હોવા છતાં આ મુદ્દો ફરી એકવાર ચર્ચામાં આવ્યો છે. બંધારણની કલમ 1 માં એવું છે કે , “ઈન્ડિયા, એટલે કે, ભારત, રાજ્યોનું એક સંઘ રહેશે.
” જૂન 2020 માં, સુપ્રીમ કોર્ટે બંધારણમાંથી “ઈન્ડિયા” ને હટાવવા અને ફક્ત ભારતને જ જાળવી રાખવાની માંગ કરતી PILને ફગાવી દીધી હતી. જો કે હવે ફરી એકવાર ભારતને હટાવીને માત્ર ભારત બનાવવાની માંગ ઉઠી છે.
આ પણ વાંચો : ઈન્ડિયન નેશનલ કોગ્રેંસ બની જશે ભારતીય નેશનલ કોંગ્રેસ ? જો દેશનું નામ ભારત થયું તો પોલિટિકલ પાર્ટીઓના નામમાં શું આવશે બદલાવ, જાણો અહીં
પાકિસ્તાન “ઈન્ડિયા” નામનો દાવો કરી શકે છે
મામલો હવે માત્ર ભારત પૂરતો સીમિત નથી રહ્યો. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે જો ભારત ‘ઈન્ડિયા’ નામ છોડી દેશે તો પાડોશી દેશ પાકિસ્તાન તરત જ તેના પર કબજો કરી લેશે. એક ટ્વિટર હેન્ડલ, દક્ષિણ એશિયા ઇન્ડેક્સ, પાકિસ્તાની મીડિયાને ટાંકીને કહે છે કે ‘જો ભારત યુએન સ્તરે સત્તાવાર રીતે તેનું નામ ભારત છોડી દે છે, તો પાકિસ્તાન “ઈન્ડિયા” નામ પર દાવો કરી શકે છે.’ તેણે આગળ લખ્યું કે, પાકિસ્તાની રાષ્ટ્રવાદીઓ લાંબા સમયથી દલીલ કરે છે કે પાકિસ્તાનને નામ (ઈન્ડિયા) પર અધિકાર છે. કારણ કે તે પાકિસ્તાનમાં સિંધુ પ્રદેશમાંથી(ઈન્ડસ રિઝન) ઉદ્ભવે છે.
નોંધપાત્ર રીતે, G20-સંબંધિત રાત્રિભોજન આમંત્રણ પર રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુને ‘ભારતના રાષ્ટ્રપતિ’ તરીકે સંબોધવાને લઈને મંગળવારે એક મોટો રાજકીય વિવાદ ફાટી નીકળ્યો હતો. વિપક્ષનો આરોપ છે કે સરકાર દેશના બંને નામ ‘ઈન્ડિયા’ અને ‘ભારત’માંથી ‘ઈન્ડિયા’ બદલવા માંગે છે. સૂત્રોએ G20 સાથે સંબંધિત કેટલાક દસ્તાવેજોમાં દેશના નામ તરીકે ભારતના ઉપયોગની પુષ્ટિ કરતા કહ્યું કે, આ એક સભાન નિર્ણય છે. G20 પ્રતિનિધિઓ માટે તૈયાર કરાયેલી પુસ્તિકા જણાવે છે, “ભારત દેશનું ઓફિશિયલ નામ છે. બંધારણ અને 1946-48 પરની ચર્ચાઓમાં પણ તેનો ઉલ્લેખ છે.
ઝીણાએ ‘ઈન્ડિયા’ નામ સામે વાંધો વ્યક્ત કર્યો હતો
પાકિસ્તાનની રચના 1947માં હિન્દુ-બહુમતી ભારતથી અલગ મુસ્લિમ બહુમતી રાષ્ટ્ર તરીકે કરવામાં આવી હતી. સપ્ટેમ્બર 1947માં, બ્રિટિશ શાસનના અંતના એક મહિના પછી, લુઈસ માઉન્ટબેટને મુહમ્મદ અલી ઝીણાને એક કલા પ્રદર્શનના માનદ અધ્યક્ષ બનવા આમંત્રણ આપ્યું. જ્યારે માઉન્ટબેટન ભારતમાં હતા ત્યારે ઝીણા પાકિસ્તાનના ગવર્નર જનરલ હતા. માઉન્ટબેટને બ્રિટિશ સામ્રાજ્યના છેલ્લા વાઇસરોય તરીકે વિભાજનની દેખરેખ રાખી હતી અને તે સમયે ભારતના ગવર્નર જનરલ હતા. તે સમયે માઉન્ટબેટનનું કદ 1950 પછી ભારતના પ્રજાસત્તાકના રાષ્ટ્રપતિ જેવું જ હતું.
ઝીણા એ માઉન્ટબેટનને લખી આ વાત
માઉન્ટબેટન અને ઝીણા વચ્ચે સારી રીતે મેળ ન પડ્યો. 1973માં એક મુલાકાતમાં માઉન્ટબેટને ઝીણાને “કમીના” કહ્યા હતા. છતાં, 1947માં, બંને ગવર્નર જનરલ, ભારતના માઉન્ટબેટન અને પાકિસ્તાનના ઝીણા હતા. ઝીણાને આમંત્રણ આપવું એ માત્ર ઔપચારિકતા હતી. પણ પછી ઝીણાએ તેનો વિરોધ કર્યો. કારણ કે તેના પર હિન્દુસ્તાનની જગ્યાએ ભારત લખેલું હતું. ત્યારબાદ ઝીણા એ માઉન્ટબેટનને લખ્યું, ‘અફસોસની વાત છે કે કોઈ રહસ્યમય કારણોસર હિન્દુસ્તાને ‘ઈન્ડિયા’ શબ્દ અપનાવ્યો છે, જે ચોક્કસપણે ભ્રામક છે અને મૂંઝવણ ઊભી કરવાનો ઈરાદો છે.’
પાકિસ્તાન અને હિન્દુસ્તાન ઈચ્છતા હતા ઝીણા
વાસ્તવમાં ઝીણા ઈચ્છતા હતા કે તેમાં વિગતવાર લખવામાં આવે, “પાકિસ્તાન અને હિન્દુસ્તાન કલાનું પ્રદર્શન.” પરંતુ માઉન્ટબેટનને આ સ્વીકાર્ય ન હતું. આખરે ઝીણા એ ગમે તેમ કરીને આમંત્રણ સ્વીકાર્યું. આ કોઈ અલગ ઘટના ન હતી. મુસ્લિમ લીગે વિભાજન પહેલા “યુનિયન ઓફ ઈન્ડિયા” નામ સામે વાંધો ઉઠાવ્યો હતો. કેટલાક વિવેચકોએ દલીલ કરી છે કે ભારત નામ સામે ઝીણા નો વાંધો સૂચવે છે કે તેમનો અંતિમ ધ્યેય સંપૂર્ણ વિભાજનને બદલે અમુક પ્રકારનું ઢીલું સંઘ અથવા પરિસંઘ બનાવવાનું હતું.
ઈન્ડિયા નામને લઈને ભારતીય સંઘમાં પણ વિવાદ શરૂ થઈ ગયો હતો. અંગ્રેજોએ ઉપખંડમાં તેમના સામ્રાજ્યના નામ તરીકે ઈન્ડિયા શબ્દ પસંદ કર્યો, જે ગ્રીક મૂળનો છે. ભારત નામને લઈને બંધારણ સભામાં ઘણી ચર્ચા થઈ હતી. બાદમાં બંનેનો ઉપયોગ કરવાનો નિર્ણય લેવાયો હતો. ઈન્ડિયન આર્મીથી લઈને સંયુક્ત રાષ્ટ્રસંઘની સીટ સુધી ભારતીય સંઘને બ્રિટિશ ઈન્ડિયા દ્વારા વારસામાં મળેલા મોટા ભાગના કાનૂની પદવીઓ વિરાસતમાં મળ્યા છે.
લોકો ઈન્ડિયા કે ભારત કહેવા માટે સ્વતંત્ર છે : કોર્ટે 2016માં અરજી ફગાવી દેતી વખતે કહ્યું હતું
સર્વોચ્ચ અદાલતે 2016 માં તમામ હેતુઓ માટે ‘ઈન્ડિયા’ને ‘ભારત’ કહેવાના નિર્દેશની માંગ કરતી PILને ફગાવી દેતાં કહ્યું હતું કે, લોકો તેમની ઇચ્છા મુજબ દેશને ઈન્ડિયા અથવા ભારત તરીકે બોલાવવા માટે સ્વતંત્ર છે. તત્કાલિન ચીફ જસ્ટિસ ટીએસ ઠાકુર અને જસ્ટિસ યુ યુ લલિતની બેન્ચે 2016માં મહારાષ્ટ્રના નિરંજન ભટવાલ દ્વારા દાખલ કરેલી પીઆઈએલને ફગાવી દેતાં કહ્યું હતું કે, “ભારત કે ઈન્ડિયા? તમે તેને ભારત કહેવા માંગો છો, તો કહો. જો કોઈ તેને ઈન્ડિયા કહેવા માંગે છે, તો તેને ઈન્ડિયા કહેવા દો.
નોલેજના વધુ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો
