ભારતમાં કેટલા લોકો સંસ્કૃત બોલે છે… આંકડા ખૂબ જ આશ્ચર્યજનક છે

વારાણસીના લાલ બહાદુર શાસ્ત્રી ઈન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ (Sanskrit Announcement In Varanasi Airport) પર સંસ્કૃત ભાષામાં એનાઉન્સમેન્ટ કરવામાં આવી હતી. અત્યાર સુધી એરપોર્ટ પર કોરોનાની જાહેરાત માટે હિન્દી અને અંગ્રેજી ભાષાનો જ ઉપયોગ થતો હતો, પરંતુ હવે તેમાં સંસ્કૃત પણ જોડવામાં આવી છે. સંસ્કૃતમાં જાહેરાત બાદ હવે આ એરપોર્ટ સંસ્કૃત ભાષા (Sanskrit Language) માં જાહેરાત કરનાર દેશનું પ્રથમ એરપોર્ટ બની ગયું છે.

સંસ્કૃતમાં આ જાહેરાત થયા બાદ ઘણા લોકો આ નિર્ણયને આવકારી રહ્યા છે અને તેને સંસ્કૃતને પ્રોત્સાહન આપવા માટે એક સારું પગલું માનવામાં આવી રહ્યું છે. હકીકતમાં, ભારતમાં સંસ્કૃત બોલતા લોકોની સંખ્યા ઘણી ઓછી છે અને એવું માનવામાં આવે છે કે દેશમાં 1 ટકાથી પણ ઓછા લોકો સંસ્કૃત બોલે છે. આવી સ્થિતિમાં, આજે અમે તમને સંસ્કૃત બોલતા લોકોની સંખ્યાના આધારે જણાવીએ છીએ, ભારતમાં અત્યારે કેટલા લોકો સંસ્કૃત બોલે છે અને સંસ્કૃત સંબંધિત આંકડા શું કહે છે…

કેટલા લોકો સંસ્કૃત બોલે છે?

વસ્તીગણતરી પર આધારિત ડેટા અનુસાર, ધ વાયરના એક રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ભારતમાં સંસ્કૃત બોલતા લોકોની સંખ્યા ઘણી ઓછી છે. ભારતમાં, સંસ્કૃતનો ઉપયોગ મુખ્યત્વે બોલચાલની ભાષામાં બહુ ઓછા લોકો કરે છે. જો આપણે 2011 ની વસ્તી ગણતરીના અહેવાલ પર નજર કરીએ તો, ભારતમાં લગભગ 130 કરોડ લોકોની વસ્તીમાંથી, ફક્ત 24821 લોકો સંસ્કૃત બોલે છે. અગાઉ 2001માં 14135, 1991માં 49736, 1981માં 6106 અને 1971માં 2212 લોકો સંસ્કૃત બોલતા હતા.

તે જ સમયે, જો આપણે 1900 ની આસપાસના દાયકાઓની વાત કરીએ તો, પરિસ્થિતિ ખૂબ જ ચિંતાજનક છે. જેમ કે 1891માં 308, 1901માં 716, 1911માં 360, 1921માં 356 લોકો સંસ્કૃત બોલી શકતા હતા. આવી સ્થિતિમાં એવું કહેવાય છે કે લગભગ 100 વર્ષથી ભારતમાં બહુ ઓછા લોકો સંસ્કૃત બોલી શકે છે. આ પહેલા પણ 1800માં પણ તેમની સંખ્યા માત્ર 1000ની આસપાસ જ હતી.

મોટાભાગના લોકો સંસ્કૃત ક્યાં બોલે છે?

રાજ્યો પર નજર કરીએ તો ભારતમાં 2011ના રિપોર્ટ મુજબ મહારાષ્ટ્રમાં 3802, બિહારમાં 3388, ઉત્તર પ્રદેશમાં 3062, રાજસ્થાનમાં 2375 અને મધ્ય પ્રદેશમાં 1871 લોકો સંસ્કૃત બોલી શકે છે. આ ભારતના ટોચના પાંચ રાજ્યો છે, જ્યાં ઘણા લોકો સંસ્કૃત બોલે છે. નોર્થ ઈસ્ટમાં એવા ઘણા રાજ્યો છે જ્યાં એક પણ વ્યક્તિને સંસ્કૃત બોલતા નથી આવડતું.

સંસ્કૃત બોલનારાઓમાં વધારો થયો છે

હકીકત એ છે કે ઉત્તર પ્રદેશ સિવાય અન્ય રાજ્યોમાં સંસ્કૃત બોલતા લોકોની સંખ્યામાં વધારો થયો છે. મહારાષ્ટ્રમાં 2001 સુધી 408 લોકો સંસ્કૃત બોલતા હતા અને 2011માં આ આંકડો 3802 પર પહોંચ્યો હતો. બિહારમાં 10 વર્ષમાં 349 ટકા, રાજસ્થાનમાં 140 ટકા, મધ્ય પ્રદેશમાં 132 ટકા, કર્ણાટકમાં 47 ટકાનો વધારો થયો છે.

કયા જિલ્લામાં સંસ્કૃતની લોકપ્રિયતા

રિપોર્ટ અનુસાર, મહારાષ્ટ્રના પુણે, બિહારના કિશનગંજ, ઉત્તર પ્રદેશના કાનપુર, રાજસ્થાનના ઝાલાવાડ, કર્ણાટકના બેંગલુરુ, ઉત્તર પ્રદેશના સીતાપુર, મધ્ય પ્રદેશના હોશંગાબાદમાં વધુ લોકોમાં સંસ્કૃત વધુ પ્રિય છે.