આખરે શું છે શરીયા કાનૂન, જેના કારણે ખૌફમાં છે અફઘાન મહિલાઓ ? ‘તાલિબાન શાસન’ માં તેનો શું અર્થ થશે?

અફઘાનિસ્તાન (afghanistan) પર તાલિબાનોનો કબજો થતાં ઉગ્રવાદી સંગઠને સ્પષ્ટ કરી દીધું છે કે તેઓ યુદ્ધગ્રસ્ત દેશ પર કેવી રીતે રાજ કરશે. તાલિબાનનું (Taliban)કહેવું છે કે સંગઠન અફઘાનિસ્તાન પર શરિયા અથવા ઇસ્લામિક કાયદા દ્વારા શાસન કરશે. રવિવારે સંગઠને કાબુલ પર કબજો કરીને પોતાની જીત જાહેર કરી. આ રીતે તેણે લગભગ બે દાયકાઓથી યુએસના નેતૃત્વવાળા ગઠબંધનની દેશમાં લગભગ સમાપ્તિ કરી હતી.

અફઘાનિસ્તાન પર અંકુશ મેળવ્યા બાદ તાલિબાને સત્તાવાર રીતે તમામ નાગરિકો માટે “માફી” જાહેર કરી. આની જાહેરાત કરતા ઇસ્લામિક અમીરાત સંસ્કૃતિ કમિશનરના સભ્ય ઈનામુલ્લાહ સામંગાનીએ મહિલાઓને સરકારમાં જોડાવા માટે વિનંતી કરી. તેમણે કહ્યું કે, ઈસ્લામિક અમીરાત (Islamic Emirate) ઈચ્છતું નથી કે મહિલાઓને તકલીફ પડે. જોકે લોકોનું માનવું છે કે શરિયા કાયદાને કારણે દેશમાં મહિલાઓની સ્થિતિ કથળી શકે છે.

છેવટે, શરિયા કાયદો શું છે?
શરિયા ઇસ્લામની કાનૂની વ્યવસ્થા છે. તે ઇસ્લામના પવિત્ર પુસ્તક, કુરાન, સુન્નાહ અને હદીસમાંથી લેવામાં આવ્યું છે. શરિયાનો શાબ્દિક અર્થ ‘પાણીનો સ્પષ્ટ અને વ્યવસ્થિત માર્ગ’ છે. બધા મુસ્લિમોને શરિયા કાયદા દ્વારા જીવવાનો માર્ગ બતાવવામાં આવ્યો છે. આમાં, તેઓએ ઇસ્લામમાં ઉલ્લેખિત વસ્તુઓનું પાલન કરવાનું છે, જેમ કે નમાઝ, ઉપવાસ અને ગરીબોને દાન. તેનો ઉદ્દેશ મુસ્લિમોને તેમના જીવનના દરેક પાસા ઉપરની ઈચ્છા મુજબ કેવી રીતે જીવવું જોઈએ તે સમજવામાં મદદ કરવાનો છે.

વ્યવહારમાં શરિયાનો અર્થ શું છે?
શરિયા મુસ્લિમને દૈનિક જીવનના દરેક પાસાથી વાકેફ કરે છે. ઉદાહરણ તરીકે, એક મુસ્લિમને તેના સાથીઓ દ્વારા કામ પછી પબમાં આવવાનું આમંત્રણ આપવામાં આવે છે. પણ હવે તે વિચારી રહ્યો છે કે તેને જવું જોઈએ કે નહીં. આવા કિસ્સામાં, તે મુસ્લિમ વ્યક્તિ સલાહ માટે શરિયાના વિદ્વાન તરફ વળી શકે છે.તેની ખાતરી કરવા માટે કે તેઓ તેમના ધર્મના કાયદાકીય માળખામાં કાર્ય કરી શકે છે. દૈનિક જીવનના અન્ય ક્ષેત્રો જ્યાં મુસ્લિમો માર્ગદર્શન માટે શરિયા કાયદા તરફ વળી શકે છે તેમાં કૌટુંબિક કાયદો, નાણાં અને વ્યવસાયનો સમાવેશ થાય છે.

આ કાયદાની કેટલીક કડક સજા શું છે?
શરિયા કાયદો ગુનાઓને બે કેટેગરીમાં વહેંચે છે. આમાં, પ્રથમ ‘હદ’ ગુનો, જે એક ગંભીર ગુનો છે અને સજા કરે છે. બીજો ‘તાઝીર’ ગુનો છે, જ્યાં સજા લાદવાનો નિર્ણય જજ પર છોડી દેવામાં આવે છે. ‘હદ’ ગુનાઓમાં ચોરીનો સમાવેશ થાય છે. આમ કરવાથી, ગુનેગારના હાથ કાપી નાખવામાં આવે છે. તે જ સમયે, જાતીય ગુનાઓ માટે સખત સજાઓ છે, જેમાં પથ્થરમારો કરીને મૃત્યુદંડનો સમાવેશ થાય છે. કેટલાક ઇસ્લામિક સંગઠનોએ દલીલ કરી છે કે તેના નિયમો ‘હદ’ ગુનાઓ માટે સજા માંગતી વખતે સંખ્યાબંધ સલામતીની જોગવાઈ કરે છે. આ જ કારણ છે કે સજા કરતા પહેલા નક્કર પુરાવા જરૂરી છે.

શરિયા કાયદા હેઠળ નિર્ણયો કેવી રીતે લેવામાં આવે છે?
શરિયા કાયદો, કોઈપણ કાનૂની વ્યવસ્થાની જેમ, જટિલ છે. તેનો અભ્યાસ અને પ્રેક્ટિસ સંપૂર્ણપણે નિષ્ણાતોની ગુણવત્તા અને તાલીમ પર આધારિત છે. ઇસ્લામિક ન્યાયાધીશો માર્ગદર્શન અને ચુકાદો આપે છે. માર્ગદર્શન જે ઔપચારિક કાનૂની નિર્ણય માનવામાં આવે છે તેને ફતવા કહેવામાં આવે છે. શરિયા કાયદાની પાંચ જુદી જુદી શાળાઓ છે. ત્યાં ચાર સુન્ની સિદ્ધાંતો છે- હનબલી, મલિકી, શફી અને હનાફી અને ત્યાં એક શિયા સિદ્ધાંત છે જેને શિયા જાફરી કહેવાય છે. પાંચ સિદ્ધાંતો એકબીજાથી અલગ પડે છે કે તેઓ ગ્રંથોનું અર્થઘટન કેવી રીતે કરે છે જેમાંથી શરિયા કાયદો ઉદ્ભવે છે.

આ પણ વાંચો : બ્રોકોલીની ખેતીથી ખેડૂતોની આવકમાં થશે વધારો, આ બાબતોનું ધ્યાન રાખી કરો બ્રોકોલીની સફળ ખેતી

આ પણ વાંચો :e-Gopala એપથી ખેડૂતો કરશે પ્રગતિ, જાણો તેનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરશો અને તેના ફાયદાઓ