જ્યારે શરીરમાં લોહીની(Blood ) ઉણપ હોય તો આ સમસ્યાને એનિમિયા કહેવાય છે. જેના કારણે સ્વાસ્થ્યને (Health )અનેક પ્રકારના નુકસાન થઈ શકે છે. હિમોગ્લોબિન(Hemoglobin ) ટેસ્ટ જણાવે છે કે શરીરમાં લોહીનું પૂરતું પ્રમાણ છે કે ઓછું છે. જો શરીરમાં હિમોગ્લોબિનનું સ્તર સતત ઓછું દેખાઈ રહ્યું છે, તો તેનો અર્થ એ કે એનિમિયાની બીમારી થઈ ગઈ છે. આ સ્થિતિમાં, તાત્કાલિક સારવાર જરૂરી છે. દેશમાં હાથ ધરવામાં આવેલા પાંચમા નેશનલ ફેમિલી હેલ્થ સર્વેના ડેટા દર્શાવે છે કે દેશમાં ગરમ મહિલાઓ, કિશોરીઓ અને 5 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકોમાં એનિમિયાના ઘણા કેસ જોવા મળ્યા છે.
સગર્ભા સ્ત્રીઓમાં એનિમિયા બાળક પર અસર કરી શકે છે. બાળકોમાં, આ રોગ તેમના વિકાસને અવરોધે છે. જ્યારે, કિશોરોને ઘણી પ્રકારની સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. લોહીની અછતને કારણે, મોસમી અને ચેપી રોગોનું જોખમ પણ નોંધપાત્ર રીતે વધે છે. ડોક્ટરોના મતે શરીરમાં હિમોગ્લોબિનનું સ્તર 12gm/dLથી ઓછું ન હોવું જોઈએ. જો લેવલ આનાથી ઓછું હોય અને તે વધતું ન હોય તો તેનો અર્થ એ છે કે એનિમિયા થયો છે, જો કે એવું નથી કે એકવાર હિમોગ્લોબિનનું લેવલ ઓછું થઈ જાય પછી તેનો ઈલાજ થઈ શકતો નથી. આહાર અને જીવનશૈલીમાં ફેરફાર દ્વારા તેના સ્તરને સામાન્ય બનાવી શકાય છે.
જો શરીરમાં હંમેશા થાક રહે છે.ચહેરાનો રંગ પીળો દેખાય છે. બહુ જલ્દી બીમાર પડો. શરીરમાં લોહીની અછતને કારણે કિડનીની કામગીરી પણ પ્રભાવિત થાય છે. આ સિવાય કેન્સર જેવી જીવલેણ બીમારી પણ થઈ શકે છે.
ડો.ના મતે મહિલાઓને એનિમિયા થવાની સંભાવના વધુ રહે છે. બોન મેરો ડિસઓર્ડર, થાંભલાઓ, લોહીવાળા અલ્સર અને ગંભીર ઇજાઓ શરીરમાં એનિમિયાનું કારણ બની શકે છે. તેથી, જો કોઈને આ બધી સમસ્યાઓ હોય, તો આવા લોકોએ હિમોગ્લોબિન તપાસતા રહેવું જોઈએ. જો ટેસ્ટમાં હિમોગ્લોબિન ઓછું જોવા મળે તો તરત જ ડોક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ.
ડો.ના મતે આહારનું ધ્યાન રાખવાથી શરીરમાં હિમોગ્લોબીનની માત્રા વધારી શકાય છે. આ માટે તમારા આહારમાં બીટરૂટ અને ગાજરનો સમાવેશ કરવો જરૂરી છે. આ સિવાય ડ્રાયફ્રુટ્સનું સેવન કરવાથી હિમોગ્લોબિનનું સ્તર પણ વધી શકે છે.
નોંધ : આ લેખ માત્ર જાણકારી માટે છે. તેનો ઉપયોગ પુર્વે આપ આપના તબીબ અથવા તજજ્ઞોની સલાહ ખાસ લેવી