અસ્થમાનો કાયમી ઈલાજ કેમ અશક્ય છે? નિષ્ણાતો પાસેથી જાણો

અસ્થમા હજુ પણ વિશ્વભરમાં શ્વસન સંબંધી ગંભીર સમસ્યા છે. ભારતમાં પણ દર વર્ષે આ રોગના કેસ વધી રહ્યા છે. અસ્થમા એક ખતરનાક રોગ છે. જો તેને સમયસર કાબૂમાં લેવામાં ન આવે તો તે મૃત્યુનું કારણ પણ બની શકે છે. મોટાભાગના કિસ્સાઓમાં, લોકો આ રોગના લક્ષણોને ઓળખી શકતા નથી. લોકો તેને સામાન્ય ઉધરસ અથવા શ્વાસની સમસ્યા ગણીને તેની અવગણના કરે છે. જેના કારણે આ બીમારી સતત વધી રહી છે.

જ્યારે સમસ્યા ગંભીર બની જાય છે ત્યારે દર્દીઓ સારવાર માટે ડૉક્ટર પાસે જાય છે. પરંતુ ચિંતાનો વિષય એ છે કે અસ્થમા એ કાયમી સારવાર નથી. આ રોગને ફક્ત નિયંત્રિત કરી શકાય છે. એકવાર આ રોગ થાય પછી તે ક્યારેય દૂર થતો નથી.

અસ્થમા શું છે, તે શા માટે થાય છે અને શા માટે તેનો કોઈ કાયમી ઈલાજ નથી? આવો જાણીએ નિષ્ણાતો પાસેથી.

અસ્થમા શું છે?

શ્રી બાલાજી એક્શન મેડિકલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટના પૅનોલોજી વિભાગમાં ડૉ. અનિમેષ આર્ય સમજાવે છે કે અસ્થમા એ ફેફસાનો રોગ છે. આમાં, શ્વસન માર્ગમાં સોજો આવવા લાગે છે અને સંકોચાઈ જાય છે. જેના કારણે શ્વાસ લેવામાં તકલીફ થાય છે અને શ્વસન માર્ગમાં લાળ આવવા લાગે છે. જો આ સમસ્યા ચાલુ રહે તો તે જીવલેણ પણ બની શકે છે.

અસ્થમા કોઈપણ ઉંમરે થાય છે. પરંતુ બાળકો અને વૃદ્ધો તેનો સૌથી મોટો ભોગ બને છે. દેશમાં અસ્થમાના કેસ સતત વધી રહ્યા છે. વધતું પ્રદૂષણ આ રોગના કેસોમાં વધારાનું મુખ્ય કારણ છે.

લક્ષણો શું છે?

• શ્વાસ લેવામાં તકલીફ
• છાતીમાં ચુસ્તતાની લાગણી
• લાળ સાથે ઉધરસ
• ઊંઘ દરમિયાન છાતીમાં ઘરઘરાટીનો અવાજ

આ રોગનું કારણ શું છે ?

ધર્મશિલા નારાયણ હોસ્પિટલના પલ્મોનોલોજી અને સ્લીપ મેડિસિન વિભાગમાં ડૉ. નવનીત સૂદ સમજાવે છે કે અસ્થમાના ઘણા કારણો છે. આ રોગ પ્રદૂષણના સંપર્કમાં આવવાથી, વધુ પડતા ધૂમ્રપાન અને કોઈપણ પ્રકારના શ્વસન ચેપને કારણે થાય છે. કેટલાક કિસ્સાઓમાં આ રોગ આનુવંશિક કારણોસર પણ થાય છે. આનો મતલબ એ છે કે જો તમારા પરિવારમાં કોઈ આ રોગથી પહેલા પીડિત છે, તો એવી સંભાવના છે કે તમે પણ તેનાથી પીડાઈ શકો.

શા માટે અસ્થમા માટે કોઈ કાયમી સારવાર નથી?

નારાયણ હોસ્પિટલ, ગુરુગ્રામના પલ્મોનોલોજી અને સ્લીપ મેડિસિન વિભાગમાં ડૉ. શ્વેતા બંસલ સમજાવે છે કે અસ્થમાનો રોગ સંપૂર્ણપણે દૂર કરી શકાતો નથી, તેને માત્ર નિયંત્રિત કરી શકાય છે. આ રોગનો કોઈ કાયમી ઈલાજ નથી કારણ કે તે આનુવંશિક અને પર્યાવરણીય કારણોસર થાય છે. અસ્થમાને સંપૂર્ણપણે દૂર કરી શકે તેવી કોઈ તબીબી સારવાર નથી.

વ્યક્તિમાં અસ્થમાનો હુમલો તેની રોગપ્રતિકારક શક્તિને કારણે પણ થાય છે. આ પ્રકારની સમસ્યાની કાયમી સારવાર મુશ્કેલ બની જાય છે. આ કારણે અસ્થમાનો કોઈ ઈલાજ નથી. પરંતુ આ ચિંતાનો વિષય નથી. આ રોગ સારી જીવનશૈલી, સારી ખાનપાન અને ઇન્હેલરના ઉપયોગ દ્વારા સરળતાથી નિયંત્રિત કરી શકાય છે.

અસ્થમાને કેવી રીતે અટકાવવું

આ રોગની રોકથામ પણ મહત્વપૂર્ણ છે. આ માટે, તમારે તમારી આસપાસ સ્વચ્છતા જાળવવી જોઈએ, ધૂળ, માટી અને ધુમાડાથી રક્ષણ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. નિયમિત રીતે યોગાસન કરો. વધારે તેલ લેવાનું ટાળો, ધૂમ્રપાન ન કરો, ધૂળવાળા વિસ્તારોમાં બહાર જાવ ત્યારે માસ્ક પહેરો.

સંપૂર્ણ સારવાર લેવી જરૂરી

જીટીબી હોસ્પિટલ, દિલ્હીના ડો. અંકિત કુમાર કહે છે કે અસ્થમાનો કોઈ કાયમી ઈલાજ નથી, પરંતુ તેની દવાઓનો કોર્સ પૂરો કરવો જરૂરી છે. જો આ રોગ થાય તો દવાઓ વચ્ચે ન છોડવી જોઈએ. કેટલાક કિસ્સાઓ એવા છે કે જ્યાં લોકો અસ્થમાને કાબૂમાં રાખવા માટે દવા લે છે, પરંતુ થોડી રાહત મળ્યા પછી સારવાર છોડી દે છે. કારણ કે આ રોગનો કોઈ કાયમી ઈલાજ નથી. આવી સ્થિતિમાં ફરીથી અસ્થમાનો હુમલો આવે છે. આવી સ્થિતિમાં, લોકોને સલાહ આપવામાં આવે છે કે આ રોગને કાબૂમાં લેવા માટે દવાઓનો કોર્સ અધવચ્ચે જ ન છોડો.