KV Reservation: કેન્દ્રીય વિદ્યાલયોમાં 75% બેઠકો અનામત, ક્યારે અને કેટલા વિદ્યાર્થીઓએ ક્વોટામાંથી પ્રવેશ મેળવ્યો, જુઓ સંપૂર્ણ યાદી
પોતાના બાળકોને કેન્દ્રીય વિદ્યાલયમાં પ્રવેશ અપાવવાનું મોટાભાગના માતા-પિતાનું સ્વપ્ન હોય છે. દેશભરમાં દર વર્ષે લાખો વાલીઓ આ માટે પ્રયાસ કરે છે. પરંતુ આ પછી આમાંથી માત્ર થોડા જ પોતાના સપના સાકાર કરી શકે છે.
KVS admission reservation rule: પોતાના બાળકોને કેન્દ્રીય વિદ્યાલયમાં (Kendriya Vidyalaya admission) પ્રવેશ અપાવવાનું મોટાભાગના માતા-પિતાનું સ્વપ્ન હોય છે. દેશભરમાં દર વર્ષે લાખો વાલીઓ આ માટે પ્રયાસ કરે છે. પરંતુ આ પછી આમાંથી માત્ર થોડા જ પોતાના સપના સાકાર કરી શકે છે. તેનું એક મોટું કારણ આ શાળાઓમાં ઉપલબ્ધ અનામત છે. શું તમે જાણો છો કે કેન્દ્રીય વિદ્યાલયોમાં પ્રવેશ માટે 75 ટકા સીટો આરક્ષિત છે. કેન્દ્રીય વિદ્યાલય સંગઠન એટલે કે, KVS દ્વારા સંચાલિત આ શાળાઓમાં આરક્ષણ ફોર્મ્યુલા શું છે? જ્યાં છેલ્લા સાત વર્ષમાં ક્વોટા હેઠળ કેટલી બેઠકો પર પ્રવેશ થયો? તેનો સંપૂર્ણ ડેટા શિક્ષણ મંત્રાલય દ્વારા જાહેર કરવામાં આવ્યો છે. સંપૂર્ણ યાદી નીચે આપેલ છે.
કેન્દ્રીય વિદ્યાલય પ્રવેશ 2022 સૂચના (KVS admission 2022) KVS દ્વારા જાહેર કરવામાં આવશે. પરંતુ તે પહેલા જાણી લો કે.વી.માં પ્રવેશ માટે આરક્ષણના નિયમો શું છે? TV9 એ વર્ષોથી આરક્ષણ દ્વારા ભારતના કેન્દ્રીય વિદ્યાલયોમાં પ્રવેશ લેતા વિદ્યાર્થીઓના આંકડા પર એક નજર નાખી અને સિસ્ટમ કેવી રીતે કામ કરે છે તે શોધ્યું.
ક્વોટા હેઠળ પ્રવેશ
દર વર્ષે કેન્દ્રીય વિદ્યાલયોમાં બાળકોના પ્રવેશ માટે વિવિધ ક્વોટા હોય છે. લોકસભામાં શિક્ષણ મંત્રાલય દ્વારા આપવામાં આવેલા આંકડા અનુસાર, શૈક્ષણિક વર્ષ 2021-22માં કુલ 1.75 લાખ વિદ્યાર્થીઓએ ક્વોટા સિસ્ટમ દ્વારા દેશના વિવિધ કેન્દ્રીય વિદ્યાલયોમાં પ્રવેશ મેળવ્યો હતો. જ્યારે 2020-21ના આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો આ સંખ્યા 1.95 લાખ હતી. હાલમાં, દેશના તમામ કેન્દ્રીય વિદ્યાલયોમાં અભ્યાસ કરતા વિદ્યાર્થીઓની કુલ સંખ્યા લગભગ 13 લાખ છે.
Chart 1: Year-wise quota admissions in KVs
સાંસદો માટે કેન્દ્રીય વિદ્યાલય ક્વોટા કેવી રીતે કામ કરે છે
આ ચર્ચા ત્યારે શરૂ થઈ જ્યારે ચર્ચા થઈ કે, કેન્દ્ર સરકાર KV પ્રવેશમાં MP ક્વોટા નાબૂદ કરવાની યોજના બનાવી રહી છે. સત્તાવાર માહિતી અનુસાર, દરેક સાંસદ પાસે દરેક શૈક્ષણિક વર્ષમાં પ્રવેશ માટે મહત્તમ 10 વિદ્યાર્થીઓનો ક્વોટા હોય છે. શરત માત્ર એટલી છે કે આ વિદ્યાર્થીઓ સાંસદના મત વિસ્તારના હોવા જોઈએ.
સૌથી મોટી વાત એ છે કે, જો તે સાંસદના મતવિસ્તારમાં કેન્દ્રીય વિદ્યાલય ન હોય તો તે સાંસદ તે વિદ્યાર્થીઓને તેના પડોશી મતવિસ્તારની કેન્દ્રીય વિદ્યાલયમાં મોકલવાનું પસંદ કરી શકે છે. જે રાજ્યમાંથી રાજ્યસભાના સાંસદ આવ્યા છે, તે રાજ્યના કોઈપણ વિદ્યાર્થીને કેન્દ્રીય વિદ્યાલયમાં પ્રવેશ માટે મોકલી શકે છે.
એવું નથી કે, આખો ક્વોટા માત્ર સાંસદો પૂરતો મર્યાદિત છે. આ માટે અન્ય માપદંડો છે. રાષ્ટ્રીય પુરસ્કાર વિજેતાઓ અને તેમના બાળકો તેમજ શિક્ષણ મંત્રાલય/કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓ માટે કેન્દ્રીય વિદ્યાલયોમાં પ્રવેશ માટે ચોક્કસ ક્વોટા ઉપલબ્ધ છે.
State wise Kendriya Vidyalaya list: કયા રાજ્યમાં કેટલા કેન્દ્રીય વિદ્યાલયો છે
સરકારી આંકડા મુજબ, હાલમાં દેશમાં કુલ 1245 કેન્દ્રીય વિદ્યાલયો ચાલી રહ્યા છે. ઉત્તર પ્રદેશમાં સૌથી વધુ 104 કેન્દ્રીય વિદ્યાલયો છે. આ પછી નંબર મધ્યપ્રદેશનો આવે છે, જ્યાં 95 કેન્દ્રીય વિદ્યાલયો છે. રાજસ્થાનમાં 68 કેન્દ્રીય વિદ્યાલયો છે. 50 થી વધુ કેન્દ્રીય વિદ્યાલયો ધરાવતા રાજ્યોમાં મહારાષ્ટ્ર (59), પશ્ચિમ બંગાળ (58), આસામ (55) અને ઓડિશા (53)નો સમાવેશ થાય છે. આસામને છોડીને, બાકીના સાત પૂર્વોત્તર રાજ્યોમાં 47 કેન્દ્રીય વિદ્યાલયો છે. જ્યારે નવા બનેલા લદ્દાખ સિવાયના તમામ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં ઓછામાં ઓછી એક કેન્દ્રીય વિદ્યાલય છે. દેશની રાજધાનીમાં 41 કેન્દ્રીય વિદ્યાલયો છે, જે દક્ષિણ ભારતના તમિલનાડુ રાજ્યની સંખ્યા જેટલી છે.
Chart 2: Statewise KVs in India
40 વિદ્યાર્થીઓના વર્ગમાં બેઠકોનું આરક્ષણ
કેન્દ્રીય વિદ્યાલય સંગઠનના અહેવાલ મુજબ, 40 વિદ્યાર્થીઓના વર્ગમાં 30 અનામત બેઠકો અને 10 સામાન્ય બેઠકો છે. ડેટા દર્શાવે છે કે, RTE ક્વોટા એટલે કે RTE ક્વોટા હેઠળ પ્રવેશ લેતા વિદ્યાર્થીઓ માટે 10 સામાન્ય બેઠકો અને 25% (10 બેઠકો) અનામત છે.
Chart 3: Reservation of seats in a class of 40 students
KV માં SC ST આરક્ષણ
આ સિવાય અનુક્રમે 6 અને 3 બેઠકો અનુસૂચિત જાતિ (SC) અને અનુસૂચિત જનજાતિ (ST) વિદ્યાર્થીઓ માટે અનામત છે. અન્ય પછાત વર્ગો (OBC) વિદ્યાર્થીઓ માટે પણ 11 બેઠકો અનામત છે. બાકીની 10 બેઠકો સામાન્ય વિદ્યાર્થીઓ માટે છે, જેઓ કેન્દ્રીય વિદ્યાલયના અહેવાલ મુજબ કોઈપણ અનામત શ્રેણી હેઠળ આવતા નથી.
સત્તાવાર માહિતી મુજબ, છેલ્લા 7 વર્ષમાં કુલ 12 લાખથી વધુ વિદ્યાર્થીઓએ અનામતનો લાભ લીધો છે. આ દરમિયાન, કોઈપણ શૈક્ષણિક વર્ષ માટે અનામત દ્વારા પ્રવેશ લેનારા વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા 1.7 લાખથી ઓછી ન હતી. જ્યારે દેશમાં કોરોના વાયરસ ચરમસીમા પર હતો, ત્યારે મોટાભાગના વિદ્યાર્થીઓએ 2019-20 અને 2020-21માં ભારતના તમામ કેન્દ્રીય વિદ્યાલયોમાં પ્રવેશ લીધો હતો. 7 ફેબ્રુઆરી 2022ના રોજ દેશના શિક્ષણ મંત્રી ધર્મેન્દ્ર પ્રધાને લોકસભામાં આ આંકડા રજૂ કર્યા હતા.
આ પણ વાંચો: ECIL Recruitment 2022: ECILમાં જુનિયર ટેકનિશિયનની જગ્યાઓ માટે બમ્પર વેકેન્સી, આ રીતે અરજી કરો
આ પણ વાંચો: SSC CGL Admit Card 2021: SSC CGL એડમિટ કાર્ડ બહાર પાડવામાં આવ્યું, ssc.nic.in પરથી કરો ડાઉનલોડ
વધુ સમાચાર વાંચવા માટે અમારી ટ્વીટર કોમ્યુનિટીમાં જોડાવા અહીં ક્લિક કરો-
Latest News Updates
