Mixed & Multi Farming: મિશ્ર ખેતી અને મલ્ટી ફાર્મિંગમાં શું છે અંતર જાણો આ ખેતીના લાભ વિશે
આપણા દેશમાં હજારો વર્ષોથી ખેતી થાય છે. આધુનિક યુગમાં ખેતી વધુ સરળ બની ગઈ છે, કારણ કે આજે ખેડૂતો પાસે ખેતી સંબંધિત તમામ પર્યાપ્ત સંસાધનો છે, જેના કારણે ખેતી સરળ બની છે.
આપણે જાણીએ જ છીએ કે ખેતી આપણા માટે કેટલી મહત્વપૂર્ણ છે. આપણા દેશમાં હજારો વર્ષોથી ખેતી થાય છે. આધુનિક યુગમાં ખેતી વધુ સરળ બની ગઈ છે, કારણ કે આજે ખેડૂતો પાસે ખેતી સંબંધિત તમામ પર્યાપ્ત સંસાધનો છે, જેના કારણે ખેતી સરળ બની છે. આજે અમે તમને આ લેખમાં મિશ્ર (Benefits Of Mixed Farming)અને બહુવિધ ખેતી (Multi Farming) વિશે જણાવીશું.
જો તમે ખેડૂત છો, તો તમે ખેતરમાં ઘણા પ્રકારના પાકનું ઉત્પાદન કર્યું હશે. મિશ્ર ખેતી એમાંની જ એક ખેતી છે, જેમાં ખેડૂતો સારો નફો કમાય છે. મિશ્ર ખેતી તેને કહેવામાં આવે છે, જેમાં ખેડૂત તેના ખેતરમાં એક કરતાં વધુ પાકનું વાવેતર કરે છે. એટલું જ નહીં, પાકની સાથે ખેડૂતો પશુપાલનનો વ્યવસાય પણ કરે છે. સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, તે વૈવિધ્યસભર ખેતી છે. ખેડૂત પોતાની આવક વધારવા માટે આ ખેતી કરે છે. મિશ્ર ખેતીમાં મુખ્યત્વે અનાજ અને કઠોળ હોય છે, કારણ કે આ પાક વધુ ઉપયોગી છે અને સાથે જ તે જમીનની ફળદ્રુપતા પણ જાળવી રાખે છે.
મિશ્ર ખેતીનો લાભ
આ ખેતી ખેડૂતોની આવકમાં વધારો કરે છે. જેના કારણે તેઓને આખું વર્ષ રોજગારી મળે છે. આમાં જમીન, શ્રમ અને મૂડીનો યોગ્ય ઉપયોગ થાય છે. આ ખેતીમાં ખેડૂતો તેમના બજેટ પ્રમાણે ખર્ચ નક્કી કરે છે.
બહુવિધ ખેતી (Multi Farming)
જો ખેતરમાં એક જ ક્રમમાં બે કે તેથી વધુ પાક એકસાથે વાવવામાં આવે તો તેને બહુ-ખેતી કહે છે. મુખ્યત્વે સોયાબીન, મગ, અડદ એ બહુ-ખેતીના મુખ્ય પાક છે. આ ઉપરાંત મકાઈ, બટાટા, ઘઉં પણ બહુ-કૃષિના મુખ્ય પાકો માનવામાં આવે છે, કારણ કે ખેડૂતો આ પાક એક વર્ષમાં એકસાથે વાવેતર કરી શકે છે.
બહુવિધ ખેતીના ફાયદા
ખેતી ખેડૂતો માટે ઓછી જોખમી છે. ખેડુતોને બહુવિધ ખેતી કરતા ખેડૂતોને ના બરાબર નુકસાનનો સામનો કરવો પડે છે. ખેડૂતની જમીન, મહેનત અને મૂડીનો યોગ્ય ઉપયોગ થાય છે. ખેડૂતોની આવક વધે છે. ખેતીથી તેઓ આખા વર્ષ દરમિયાન સારો નફો કમાઈ શકે છે.
મિશ્ર અને બહુવિધ ખેતી વચ્ચેનો તફાવત
બંને ખેતી ખેડૂતો માટે નફાકારક છે. ખેતીમાં જમીન અને મજૂરી બંનેનો યોગ્ય ઉપયોગ થાય છે, મિશ્ર ખેતીમાં ખેડૂત આખું વર્ષ નફો કમાય છે અને મલ્ટી ફાર્મિંગમાં ખેડૂત સિઝન પ્રમાણે નફો કમાય છે.
આ પણ વાંચો: મેટાવર્સ 10 વર્ષમાં ડેટાનો ઉપયોગ 20 ગણો વધારશે, ભારતમાં આ ઉદ્યોગની બદલશે દશા અને દિશા