ખેડૂતો માટે બતક પાલન એ નફાકારક વ્યવસાય છે. તેના દ્વારા ખેડૂતો તેમની આવક બમણી કરી શકે છે. બતકની પાલનમાં ખર્ચ પણ ઓછો થાય છે અને વધુ કાળજી લેવાની જરૂર રહેતી નથી. ખેડૂતો બતક પાલન(Duck Farming)માં બતક અને ઇંડા બંનેનું વેચાણ કરીને સારી આવક મેળવી શકે છે. પરંતુ બતકમાં આવતા રોગો એ બતક ઉછેરનો સૌથી મોટો પડકાર છે. પરંતુ હવે ખેડૂતોની આ સમસ્યાનો ઉકેલ મળી ગયો છે. બતકમાં પ્લેગ નામની બીમારી માટે ભારતમાં વિકસિત થયેલી પ્રથમ રસી લોન્ચ કરવામાં આવી છે. નવી દિલ્હીમાં ભારતીય કૃષિ સંશોધન પરિષદ (ICAR) ની 93મી વાર્ષિક સામાન્ય સભામાં આ રસી લોન્ચ કરવામાં આવી હતી. આ રસી બરેલી સ્થિત ભારતીય પશુચિકિત્સા સંશોધન સંસ્થા (IVRI) દ્વારા વિકસાવવામાં આવી છે.
બતકમાં વાયરલ રોગની સારવાર માટેની રસીને IVRI ખાતે ઇમ્યુનોલોજી વિભાગના મુખ્ય વૈજ્ઞાનિક અને પ્રભારી ડૉ. સત્યબ્રત દંડપતે વિકસાવી છે. IVRI ના નિર્દેશક ડો, ત્રિવેણી દત્તએ કહ્યું કે, રસી વર્તમાનમાં હોલેન્ડ સ્ટ્રેનથી તૈયાર કરવામાં આવી છે. જે ચેપને રોકવામાં 100 ટકા અસરકારક હોવાનું જાણવા મળ્યું છે. તેઓએ કહ્યું કે ડક પ્લેગ એ હર્પીસ વાયરસથી થતો અત્યંત ચેપી ચેપી રોગ છે જે બતક અને હંસને અસર કરે છે. તે વિસ્તૃત હેમરેજિક લીવર સાથે બતકના અચાનક મૃત્યુનું કારણ બને છે.
ડક પ્લેગ પહેલીવાર પશ્ચિમ બંગાળમાં 1963માં દેખાયો હતો. જેના કારણે સમગ્ર વિસ્તારમાં બતક ઉછેરને માઠી અસર પહોંચી હતી. આ પછી, 1979 માં, કેન્દ્રએ નેધરલેન્ડથી રસીની આયાત કરવાનું શરૂ કર્યું. દંડપતે કહ્યું કે 2015માં કેરળમાં ડક પ્લેગ ફાટી નીકળ્યો હતો. આઈવીઆરઆઈની ટીમે ત્યાં જઈને ટીશ્યુ સેમ્પલ લીધા હતા. આ પછી રસી બનાવવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરવામાં આવી હતી. દાંડપટે કહ્યું કે તેની ઉત્પાદનની સરળ પ્રક્રિયાને કારણે રસીનું મોટા પાયે ઉત્પાદન કરી શકાય છે.
ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડિયાના જણાવ્યા અનુસાર, સુલતાન અહેમદ, ડિવિઝન ઓફ બેક્ટેરિયોલોજી એન્ડ માયકોલૉજી, IVRI, મુરાદાબાદના ભૂતપૂર્વ સંશોધન સહયોગીએ જણાવ્યું કે આનાથી નાના અને સીમાંત ખેડૂતો અને બતકના પાલનને મદદ મળશે. મરઘાં મૃત્યુ દર માત્ર મોટા મરઘાં ઘરો માટે જ નહિ પણ નાના ખેડૂતો માટે પણ ઘાતક સાબિત થાય છે.
તેમણે માહિતી આપી હતી કે 2019 ની પશુધન વસ્તી ગણતરી મુજબ, દેશમાં લગભગ 33.51 મિલિયન બતક છે. પશ્ચિમ બંગાળ, આસામ, કેરળ, ત્રિપુરા, ઝારખંડ, મણિપુર અને કેટલાક અન્ય રાજ્યોમાં, ભૂમિહીન ખેડૂતો બતકની ખેતી પર નિર્ભર છે.
સૂત્રોએ જણાવ્યું કે શનિવારે રસી લોન્ચ થયા બાદ, રવિવારે કેન્દ્રીય કૃષિ પ્રધાન નરેન્દ્ર સિંહ તોમર, કેન્દ્રીય રાજ્ય પ્રધાન એલ મુરુગન અને ICARના વાઇસ-ચેરમેન, કેન્દ્રીય પ્રધાન પુરુષોત્તમ રૂપાલા દ્વારા ડક પ્લેગની રસી અને ચિકન સુરક્ષા માટેની ડાયગ્નોસ્ટિક કિટ્સ બહાર પાડવામાં આવી હતી. આ દરમિયાન ગુજરાત, હિમાચલ પ્રદેશ અને અરુણાચલ પ્રદેશના કૃષિ મંત્રીઓ અને ICARના મહાનિર્દેશક ત્રિલોચન મહાપાત્રા પણ હાજર રહ્યા હતા.
આ પણ વાંચો: Fake Note Alert: ક્યાંક તમારા ખિસ્સામાં રહેલી 500 રૂપિયાની નોટ નકલી તો નથીને? આ રીતે ઓળખો અસલી છે કે નકલી
Published On - 12:20 pm, Mon, 28 March 22