અનાજ, ફળ અને શાકભાજી જ નહીં, મસાલા પાકોની પણ કુદરતી ખેતી કરો, ખેડૂતોને મળશે સારી ઉપજ અને ભાવ
ભારત સરકાર કુદરતી ખેતી (Natural Farming) પર ભાર આપી રહી છે. ખેડૂતોને રસાયણ મુક્ત ખેતી (Chemical Free Farming) કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવી રહ્યા છે.
ભારત સરકાર કુદરતી ખેતી (Natural Farming) પર ભાર આપી રહી છે. ખેડૂતોને રસાયણ મુક્ત ખેતી (Chemical Free Farming) કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવી રહ્યા છે. હરિયાળી ક્રાંતિ પછી ઉપજમાં ઘણો વધારો થયો છે, પરંતુ ખાતરોના આડેધડ ઉપયોગથી જમીનની ફળદ્રુપતા પર અસર થઈ છે અને પર્યાવરણ પર પણ વિપરીત અસર થઈ છે. આ જ કારણ છે કે સરકારનો ભાર કુદરતી ખેતી પર છે. ખેડૂતો આ પદ્ધતિથી માત્ર અનાજ, ફળો અને શાકભાજીની જ નહીં પરંતુ મસાલા પાકોની પણ કુદરતી ખેતી કરી શકે છે. જીરું, ધાણા, અજવાઈન, વરિયાળી અને કાળા મરી જેવા પાકો બીજ મસાલા પાક છે. ખેડૂતો હવે આ મસાલા પાકોની કુદરતી રીતે ખેતી કરી રહ્યા છે અને સારી ઉપજ મેળવી રહ્યા છે.
જો કે, આ પાકને જીવાતોથી બચાવવા ખૂબ જ જરૂરી છે. મહુ અથવા એફિડ જીવાત ધાણા, વરિયાળી, મેથી અને જીરુંના બીજમાં થાય છે. આ જંતુઓ નાના, નરમ, લીલાશ પડતા-પીળા અથવા ભૂરા-કાળા રંગના હોય છે. આ જીવાતો દાંડી, પાંદડા અને ફૂલોનો રસ ચૂસીને પાકના કોમળ ભાગોને નુકસાન પહોંચાડે છે. મહુના ઉપદ્રવને કારણે છોડનો વિકાસ અટકી જાય છે. જો જીવાતનો ઉપદ્રવ વધુ થાય તો છોડ પણ મરી જાય છે, જેના કારણે ઉપજ પણ ઘટી શકે છે.
મસાલા પાકોમાં રોગ જીવાતોનું નિયંત્રણ જરૂરી
રોગ જીવાતોના નિયંત્રણ માટે, સમયસર પાકની વાવણી કરો અને ખેતરોની નજીક ઉગેલા નીંદણને સાફ કરો. જંતુઓ ઉપરાંત, શિકારી લેડીબર્ડ ભૃંગ જેવા જંતુઓનું પણ રક્ષણ કરી શકે છે. વરિયાળીમાં થ્રીપ્સનો પ્રકોપ જોવા મળે છે. તેઓ પીળા-ભૂરા રંગના હોય છે અને પાંદડાનો રસ ચૂસીને નુકસાન પહોંચાડે છે. આ જીવાતથી અસરગ્રસ્ત પાંદડા પર ફોલ્લીઓ પડે છે અને પાછળથી વળી જાય છે.
થ્રીપ્સ જંતુના નિયંત્રણ માટે, સમયાંતરે નીંદણ કાઢતા રહો. ખેડૂતોને વાવણી પહેલા બીજ માવજત કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. જીરૂના પાકમાં પણ જીવાતનો પ્રકોપ જોવા મળી રહ્યો છે. તેના સંચાલન માટે, વાવણી સારી રીતે નિકાલવાળી લોમ અથવા રેતાળ લોમ જમીનમાં કરવી જોઈએ. તે જ સમયે, જીરુંના પાક સાથે સરસવનું વાવેતર કરશો નહીં.
જીરૂ અને ધાણા પર પણ સફેદ માખીનો પ્રકોપ જોવા મળી રહ્યો છે. રક્ષણ માટે, પાકને નીંદણ મુક્ત રાખો. નર્સરીને નાયલોનની જાળીથી પણ ઢાંકી શકાય છે. આ બાબતોને ધ્યાનમાં રાખીને ખેડૂતો મસાલા પાકોમાંથી સારી ઉપજ મેળવી શકે છે.
આ પણ વાંચો : મહેસાણા : બે યુવાનોએ કૃમિ ખાતરના ઉત્પાદનમાં કાઠું કાઢ્યું, જાણો આ યુવકોની સિદ્ધિ ગાથા
આ પણ વાંચો : Medicinal Plants: આ ઔષધીય છોડની ખેતીથી ખેડૂતો કરી શકે છે સારી કમાણી, જાણો ઔષધીય છોડ વિશે