સુરતના આ ખેડૂતે ગાય આધારિત ખેતી કરી ખેતીનું એક સફળ મોડેલ બનાવ્યું, ઓર્ગેનિક ખેતી શીખવા આવે છે અનેક ખેડૂતો
ઓર્ગેનિક ખેતીની વધતી માગ વચ્ચે ગુજરાતના ખેડૂતો હવે ગાય આધારિત ખેતી તરફ આગળ વધી રહ્યા છે. ઘણા ખેડૂતો તેમાં જોડાઈને સારો નફો કરી રહ્યા છે. આ પદ્ધતિને ગાય આધારિત જૈવિક ખેતી કહેવામાં આવે છે કારણ કે ગાયનું ગૌમૂત્ર, છાણ અને દૂધનો ઉપયોગ ખેતી માટે થાય છે.
આજના યુગમાં ખેતી (Farming) પણ ખર્ચાળ બની ગઈ છે કારણ કે ખેતર તૈયાર કરવાથી લઈને લણણી સુધી, આપણે ખાતર અને અનેક પ્રકારના રસાયણોનો ઉપયોગ કરીએ છીએ. આ કારણે ખેતીમાં તેમનો ખર્ચ વધે છે. પરંતુ ગાય આધારિત ખેતી એક એવી પદ્ધતિ છે જ્યાં ખેતીમાં ખેડૂતોનો (Farmers) ખર્ચ 80 ટકા ઘટે છે. પરંતુ ઉત્પાદકતામાં કોઈ ઘટાડો થયો નથી. તે ગુજરાતના એક ખેડૂતે સાબિત કર્યું છે અને જેની પાસેથી અન્ય ખેડૂતો પણ ખેતીની આ પદ્ધતિ શીખવા આવે છે.
ઓર્ગેનિક ખેતીની (Organic Farming) વધતી માગ વચ્ચે ગુજરાતના ખેડૂતો હવે ગાય આધારિત ખેતી તરફ આગળ વધી રહ્યા છે. ઘણા ખેડૂતો તેમાં જોડાઈને સારો નફો કરી રહ્યા છે. આ પદ્ધતિને ગાય આધારિત જૈવિક ખેતી કહેવામાં આવે છે કારણ કે ગાયનું ગૌમૂત્ર, છાણ અને દૂધનો ઉપયોગ ખેતી માટે થાય છે.
ગુજરાતમાં સુરતના ખેડૂત અશ્વિન નારિયા પણ ગાય આધારિત ખેતી કરે છે. આ પદ્ધતિ અપનાવીને તેણે પોતાની ખેતીનો ખર્ચ 80 ટકા ઘટાડી દીધો છે. ખેડૂત ઉપરાંત અશ્વિન એક સલાહકાર પણ છે જે લોકોને કૃષિ વિશે માહિતી આપે છે. અશ્વિન છેલ્લા 20 વર્ષથી આ પ્રકારની ખેતીમાં સંશોધન કરી રહ્યા છે. તેમના 20 વર્ષના સંશોધનમાં તેમણે ગાય આધારિત પંચ સંસ્કાર પર પણ સંશોધન કર્યું. તેની વૈજ્ઞાનિક પુષ્ટિ પણ કરવામાં આવી છે. આ સિવાય તેમને ચોંકાવનારા પરિણામો જોવા મળ્યા છે.
પંચ સંસ્કાર શું છે
અશ્વિન નારિયા સમજાવે છે કે પંચ સંસ્કારમાં સંસ્કારનો અર્થ એ છે કે આપણે આપણી કુદરતી પદ્ધતિઓ દ્વારા બીજ, જમીન, હવા, વનસ્પતિ અને પાણીને શુદ્ધ કરીએ છીએ અને તેમાં સકારાત્મક ઉર્જા મૂકીએ છીએ. જેના કારણે ખેતીની ઉપજ પર સારી અસર પડે છે.
સૌ પ્રથમ, જમીન સંસ્કાર કરવામાં આવે છે. જેમાં નાળિયેર, લીમડો અને કેરી જેવા વૃક્ષો ખેતરની આસપાસ રોપવામાં આવે છે. આ ખેતરની અંદર એક ઇકો સિસ્ટમ બનાવે છે. આ પછી, જમીન તૈયાર કરવા માટે ખેતરોમાં 50 લિટર ગૌમૂત્ર અને 10 લિટર એરંડા તેલનું મિશ્રણ નાખવામાં આવે છે. તેઓ ગાયના છાણથી બનેલી ગાયના છાણની રાખને ખેતરમાં છંટકાવ કરે છે. ગાયના છાણમાં 26 ટકા ઓક્સિજન હોય છે. જ્યારે ગાયના છાણની કેકમાં 54 ટકા ઓક્સિજન હોય છે.
ખેતરમાં બીજ રોપતા પહેલા, એક સંસ્કાર કરવામાં આવે છે, જેને બીજોપચાર કહેવામાં આવે છે. આ માટે બીજ, એક કિલો ગાયના છાણ, એક લીટર ગૌમૂત્ર, 50 ગ્રામ ચૂનો, 100 ગ્રામ ગાયનું દૂધ, 100 ગ્રામ હળદર 10 લિટર પાણીમાં મિશ્રણમાં 24 કલાક માટે રાખવામાં આવે છે. સૂકાયા બાદ તેનું ખેતરમાં વાવેતર કરવામાં આવે છે.
ત્યારબાદ જળ સંસ્કાર કરવામાં આવે છે. આમાં, કુશના ઘાસનો ઉપયોગ ખેતરમાં વપરાતા પાણીના પીએચ સ્તરને યોગ્ય રાખવા માટે થાય છે.
ચોથો સંસ્કાર વનસ્પતિ સંસ્કાર છે, જે પાકને જીવાતો અને અન્ય રોગોથી બચાવવા માટે કરવામાં આવે છે. આ માટે ઓર્ગેનિક વસ્તુઓનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. 250 ગ્રામ ગાયનું દૂધ અને 100 ગ્રામ ગોળ 15 લિટર પાણીમાં ભેળવીને ખેતરોમાં છાંટવું. આ સિવાય અન્ય ઓર્ગેનિક જંતુનાશકો પણ બનાવવામાં આવે છે.
અંતમાં વાયુ સંસ્કાર છે, જેના હેઠળ અશ્વિન ખેતરની હવાને શુદ્ધ કરવા માટે ખેતરમાં હવન કરે છે. હવનમાં ગાયના છાણની કેક અને શુદ્ધ ઘીનો ઉપયોગ થાય છે. અશ્વિન સમજાવે છે કે હવનના ધુમાડામાંથી લગભગ 108 પ્રકારના ગેસ છૂટે છે, જે વાતાવરણમાં હાજર બેક્ટેરિયાને મારી નાખે છે.
4 એકર જમીનમાં શાકભાજીની 39 જાતો ઉગાડવામાં આવે છે
કૃષિમાં B.Sc ની ડિગ્રી ધરાવતા અશ્વિન હંમેશા ખેતીમાં નવા પ્રયોગો કરતા રહે છે. આ માટે તેમને ગુજરાત ચેમ્બર ઓફ કોમર્સ ઓફ સુરત તરફથી એવોર્ડ મળ્યો છે. તેઓ આખું વર્ષ ખેતી કરે છે અને હંમેશા ખેતરમાં કંઈક ને કંઈક ઉગાડતા રહે છે.
આ પણ વાંચો : Organic Fertilizer Making : ગાયના ઓછા છાણમાંથી બને છે કાર્બનિક ખાતર, જાણો નાદેપ પદ્ધતિ વિશે
આ પણ વાંચો : ખેડૂતો માટે ખુશ ખબર ! ખેડૂતોને વિનામૂલ્યે મળશે પ્લાસ્ટિકનું ડ્રમ અને ટબ, આ રીતે કરો અરજી
