હવે રેલવે સ્ટેશનો પર વિક્રેતાઓ MRP કરતાં વધુ પૈસા નહીં લઈ શકશે, નિયમ તોડનારને 1 લાખ સુધીનો દંડ થશે

ભારતીય રેલ્વે (Indian Railways) મુસાફરોની સુવિધા માટે ઘણા મહત્વના પગલાં ભરતી રહે છે. રેલવે બોર્ડે 1 ઓગસ્ટ 2022થી દેશભરના તમામ રેલવે સ્ટેશનો પર કેટરિંગ કેશલેસ પેમેન્ટ (Cashless Payment) કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. એટલે કે વિક્રેતાઓ હવે રોકડને બદલે ડિજિટલ રીતે રેલવે સ્ટેશન પર કેટરિંગનું વેચાણ કરશે. આમ કરવામાં નિષ્ફળતા રૂ. 10,000 થી રૂ. 1,00,000 સુધીના દંડમાં પરિણમી શકે છે. હવે રેલ્વે સ્ટેશનો પર વિક્રેતાઓ 15 રૂપિયાની લઘુત્તમ છૂટક કિંમત (MRP)ને બદલે 20 રૂપિયામાં બોટલનું પાણી વેચી શકશે નહીં. એ જ રીતે રેલવે મુસાફરો પાસેથી પુરી-શાકભાજી માટે 15 રૂપિયાથી વધુ ચાર્જ લેવામાં આવશે નહીં. હવે તમામ સામાન MRP પર વેચવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.

19 મેના રોજ રેલ્વે બોર્ડે તમામ ઝોનલ રેલ્વે અને IRCTCને આ અંગે સૂચનાઓ જારી કરી હતી. તે જણાવે છે કે પ્લેટફોર્મ પર કેટરિંગ સહિત તમામ સ્ટોલ ડિજીટલ રીતે સામગ્રીનું વેચાણ કરશે. આ સાથે રેલવે મુસાફરોને કોમ્પ્યુટરાઈઝડ બિલ આપશે. વિક્રેતાઓ પાસે UPI, Paytm, Point of Sale (POS) મશીનો અને ડિજિટલ પેમેન્ટ માટે સ્વાઇપ મશીન હોવું ફરજિયાત છે.

1 લાખ સુધીનો દંડ

રેલવે બોર્ડના એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું કે સ્ટોલ સિવાય ટ્રોલી, ફૂડ પ્લાઝા, રેસ્ટોરન્ટ વગેરેમાં કેશલેસ ટ્રાન્ઝેક્શન કરવામાં આવશે. ડિજિટલ પેમેન્ટ સિસ્ટમ ન રાખવા બદલ રેલવે વિક્રેતાઓને રૂ. 10,000 થી રૂ. 1 લાખ સુધીનો દંડ ફટકારશે.

તેમણે કહ્યું કે રેલ્વે સ્ટેશનો પર કેશલેસ સિસ્ટમ લાગુ થવાને કારણે વિક્રેતાઓ રેલ્વે મુસાફરો પાસેથી નિયત કિંમત કરતાં વધુ વસૂલ કરી શકશે નહીં. આ ઉપરાંત મુસાફરો હલકી ગુણવત્તાવાળા ખાદ્યપદાર્થો, એક્સપાયરી ડેટના ફૂડ પેકેટ વગેરેના વેચાણ સામે લેખિતમાં ફરિયાદ કરી શકશે. આ સમયે ડિજિટલ પેમેન્ટ અને બિલના અભાવે મુસાફરો તેમની ફરિયાદો નોંધાવી શકતા નથી. કેશલેસ પેમેન્ટથી મુસાફરોને યોગ્ય કિંમતે ચોખ્ખું અને તાજું ભોજન મળશે.

એક અંદાજ મુજબ 7000 રેલવે સ્ટેશનો પર 30,000 સ્ટોલ અને વધુ ટ્રોલીઓ છે. જ્યારે IRCTCના 289 મોટા સ્ટોલ જન આહર, ફૂડ પ્લાઝા, રેસ્ટોરન્ટ રેલ્વે સ્ટેશનો પર છે.

રેલવે બોર્ડે ચાર વર્ષ પહેલા ટ્રેનોમાં ખાદ્યપદાર્થોના વેચાણ માટે ડિજિટલ પેમેન્ટ ફરજિયાત કર્યું હતું. આમાં નો બિલ-નો પેમેન્ટની જોગવાઈ છે. બીજા તબક્કામાં આ સિસ્ટમ સ્ટેશનો પર લાગુ કરવામાં આવી છે.

નિર્ણય સામે નારાજગી સામે આવી

રેલવે કેટરિંગ લાઇસન્સી વેલફેર એસોસિએશનના પ્રમુખ રવિન્દ્ર ગુપ્તાએ રેલવે બોર્ડના આ નિર્ણયને અવ્યવહારુ ગણાવ્યો છે. તેઓ દલીલ કરે છે કે જ્યાંથી ટ્રેન ઉપડે છે ત્યાં આ યોજના સફળ થશે પરંતુ મધ્ય સ્ટેશનો પર બેથી ત્રણ મિનિટના સ્ટોપેજ દરમિયાન તે શક્ય નથી. અંતરિયાળ સ્ટેશનો પર ઇન્ટરનેટ નેટવર્ક નબળું છે. ત્યાં મુસાફરોને ડિજિટલ પેમેન્ટમાં સમસ્યાનો સામનો કરવો પડશે, તેથી ગ્રાહકો અને વિક્રેતાઓને રોકડની સુવિધા પણ ઉપલબ્ધ હોવી જોઈએ.