દિવાળી પર લોકો સોનું ખરીદતા હોય છે. તે પહેલા સોનાના ભાવ રોકેટની ઝડપની જેમ વધી રહ્યા છે. મલ્ટી કોમોડિટી એક્સચેન્જ પર સોનાના ભાવ રૂ.78 હજારના સ્તરને પાર કરીને નવા રેકોર્ડ સ્તરે પહોંચી ગયા છે. ખાસ વાત એ છે કે વાયદા બજારમાં વર્તમાન વર્ષમાં સોનાએ રોકાણકારોને 10 ગ્રામ પર 15 હજાર રૂપિયાથી વધુની કમાણી કરી છે.
આનો અર્થ એ થયો કે લગભગ 10 મહિનામાં રોકાણકારોને 10 ગ્રામ સોના પર 24 ટકા વળતર મળ્યું છે. હવે સૌથી મોટો સવાલ એ છે કે દિવાળીના દિવસે સોનું રૂ.80 હજારના સ્તરને પાર કરશે. મતલબ કે આગામી દિવસોમાં સોનાના ભાવમાં વધુ રૂ. 2000નો વધારો થશે.
સોનાની માગમાં નોંધપાત્ર વધારો જોવા મળી રહ્યો છે. આના મુખ્ય કારણો તહેવારોની સિઝન સિવાય યુરોપિયન સેન્ટ્રલ બેંક દ્વારા વ્યાજ દરોમાં ઘટાડો અને આગામી સમયમાં ફેડ દ્વારા પોલિસી રેટમાં ઘટાડો થવાની શક્યતા છે. આ બે કારણો ઉપરાંત ભૌગોલિક રાજકીય તણાવ પણ સોનાને ઘણો ટેકો આપી રહ્યો છે. યુએસ પ્રમુખપદની ચૂંટણી પહેલા, રોકાણકારો સોનાને સુરક્ષિત આશ્રયસ્થાન તરીકે જોઈ રહ્યા છે. જેની અસર સોનાની વધતી કિંમતોના રૂપમાં જોવા મળી રહી છે.
નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે દિવાળી સુધીમાં દેશના વાયદા બજારમાં સોનાની કિંમત 80 હજાર રૂપિયા સુધી જઈ શકે છે. ચાલો આંકડાઓ પરથી સમજવાનો પ્રયત્ન કરીએ કે ચાલુ વર્ષમાં સોનાના ભાવમાં કેટલો વધારો થયો છે અને સોનાની કિંમત રૂ. 80 હજારના સ્તરે કેવી રીતે પહોંચી શકે છે?
મલ્ટી કોમોડિટી એક્સચેન્જમાં મોડી રાત્રે પ્રોફિટ બુકિંગ જોવા મળ્યું હોવા છતાં સોનાનો વેપાર રૂ.9ના મામૂલી ઘટાડા સાથે બંધ થયો હતો. પરંતુ સોમવારે સોનાનો ભાવ 78,460 રૂપિયાના રેકોર્ડ સ્તરે પહોંચી ગયો હતો. જોકે, સોનું રૂ. 78,077 પર ખુલ્યું હતું અને ટ્રેડિંગ સેશન દરમિયાન તે રૂ. 77,868ના દિવસના નીચલા સ્તરે પણ પહોંચી ગયું હતું. જ્યારે બજાર બંધ થયું ત્યારે સોનાની કિંમત 78,030 રૂપિયા જોવા મળી હતી. નિષ્ણાતોના મતે સોનામાં રોકાણકારોએ પાછળથી પ્રોફિટ બુક કરવાનું શરૂ કર્યું હતું. જેના કારણે ભાવ પર દબાણ હતું. આગામી દિવસોમાં સોનાના ભાવમાં વધારો જોવા મળશે.
મલ્ટી કોમોડિટી એક્સચેન્જ પર સોનાએ ચાલુ વર્ષમાં રોકાણકારોને 24 ટકાથી વધુ આવક આપી છે. જે ખૂબ જ સારું પ્રદર્શન છે. ગયા વર્ષના છેલ્લા ટ્રેડિંગ સોનું રૂ. 63,203 પર બંધ થયું હતું. જ્યારે સોમવારે સોનાની કિંમત 78,460 રૂપિયાની જીવનકાળની ટોચે પહોંચી હતી. આનો અર્થ એ થયો કે ચાલુ વર્ષમાં રોકાણકારોએ 10 ગ્રામ સોના પર 15,257 રૂપિયાની કમાણી કરી છે. 23 જુલાઈએ સોના પરની આયાત ડ્યૂટીમાં ઘટાડા બાદ 25 જુલાઈ સુધી સોનાની કિંમત 68,389 રૂપિયા પર બંધ થઈ હતી. ત્યારથી સોનામાં લગભગ 15 ટકા એટલે કે 10,071 રૂપિયા પ્રતિ દસ ગ્રામનો વધારો જોવા મળ્યો છે. છેલ્લા ત્રણ મહિનામાં પણ સોનાએ રોકાણકારોને રેકોર્ડબ્રેક વળતર આપ્યું છે.
હવે સૌથી મોટો પ્રશ્ન એ છે કે શું દિવાળી સુધીમાં સોનાના ભાવમાં પ્રતિ દસ ગ્રામ રૂ. 2000નો વધારો જોવા મળશે ? હા, આ સવાલ એટલા માટે પણ મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે જો આમ થશે તો સોનાના ભાવ 80 હજાર રૂપિયાને પાર કરી જશે. જેની શક્યતાઓ ઘણી વધારે જોવા મળી રહી છે. ડેટા પર નજર કરીએ તો ચાલુ મહિનામાં સોનાના ભાવમાં રૂ. 2,849નો વધારો જોવા મળ્યો છે. છેલ્લા 10 દિવસમાં સોનાની કિંમતમાં 3,163 રૂપિયાનો વધારો જોવા મળ્યો છે. જો આ જ ગતિ ચાલુ રહેશે તો સોનાના ભાવને 80 હજાર રૂપિયાના સ્તરે પહોંચતા કોઈ રોકી શકશે નહીં.
એચડીએફસી સિક્યોરિટીઝના કોમોડિટી કરન્સીના વડા અનુજ ગુપ્તાના જણાવ્યા અનુસાર સોનાના ભાવમાં વધારો થવાનું મુખ્ય કારણ માત્ર તહેવારોની માંગ જ નથી પરંતુ ભૂ-રાજકીય તણાવ પણ એક મોટું પરિબળ માનવામાં આવે છે. આ સિવાય તાજેતરમાં જ યુરોપિયન સેન્ટ્રલ બેંકે વ્યાજદરમાં ઘટાડો કર્યો છે. જેની અસર સોનાના ભાવમાં પણ જોવા મળી રહી છે. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી દરમિયાન રોકાણકારો પણ સોનાને સુરક્ષિત આશ્રયસ્થાન તરીકે જોઈ રહ્યા છે. વૈશ્વિક સ્તરે, શેરબજારમાં ઘટાડાનું વાતાવરણ જોવા મળી રહ્યું છે, જેના કારણે રોકાણકારો ઇક્વિટી છોડીને સોનામાં રોકાણ કરી રહ્યા છે.