વિદેશી સંકેતોને કારણે ખાદ્યતેલના ભાવ ઘટ્યા, જાણો કેવુ રહ્યુ હોલસેલ બજાર

સૂર્યમુખી અને સોયાબીન ડીગમ (Crude) સિવાય અન્ય તેલીબિયાં જેવા કે સીપીઓ (CPO) અને પામોલીનની આયાત ડ્યુટીમાં ઘટાડો ન કરવાને કારણે મલેશિયા એક્સચેન્જમાં ઘટાડો થયો હતો, જેની અસર સ્થાનિક બજારો પર જોવા મળે છે. સરસવ, મગફળી, સોયાબીન તેલ-તેલીબિયાં, કપાસિયા, સીપીઓ, પામોલીન ખાદ્યતેલના ભાવો સ્થાનિક સ્તરે ઘટવાને કારણે વિદેશી બજારોમાં ઘટાડો નોંધાયો હતો.આજે માત્ર સોયાબીન ઈન્દોર તેલના ભાવ સમાન રહ્યા હતા. બજારના સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે સરકારે માર્ચ, 2024 સુધી દર વર્ષે 20 લાખ ટનની વાર્ષિક આયાત પર માત્ર સૂર્યમુખી અને સોયાબીન ડીગમ (Crude)ની રિફાઇનિંગ કંપનીઓને જ આયાત જકાતમાંથી મુક્તિ આપવાનો નિર્ણય કર્યો છે. આ માટે રિફાઇનિંગ કંપનીઓ પાસેથી 27 મેથી 28 જૂન સુધી તેઓ કેટલા ખાદ્ય તેલની આયાત કરવા માગે છે તેની માહિતી માંગવામાં આવી છે. આ મુક્તિ ફક્ત તે કંપનીઓ માટે છે જે આયાતી તેલની પ્રક્રિયા કર્યા પછી તેને ગ્રાહકોને વેચવા માંગે છે. આયાત ડ્યુટી (import duty) મુક્તિની શક્યતાને નકારવાને કારણે મલેશિયામાં બજારો ગબડ્યા હતા અને સીપીઓ અને પામોલીન તેલમાં ઘટાડો થયો હતો.સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે મલેશિયા એક્સચેન્જ 2.25 ટકા ડાઉન હતો જ્યારે શિકાગો એક્સચેન્જ લગભગ 1.5 ટકા ડાઉન હતો.

ખાદ્યતેલોમાં ઘટાડો થવાની ધારણા છે

તે જ સમયે, આગામી સમયમાં ખાદ્યતેલોના ભાવમાં વધુ ઘટાડો થવાની આશંકા છે. હકીકતમાં, તાજેતરમાં ઇન્ડોનેશિયાએ પામ ઓઇલ પરનો પ્રતિબંધ ઉઠાવી લીધો હતો. જેની સાથે 2 લાખ ટન ક્રૂડ પામ ઓઈલ ભારત મોકલવામાં આવી રહ્યું છે. એવી ધારણા છે કે તેલનો આ કન્સાઈનમેન્ટ આ સપ્તાહના અંત સુધીમાં ભારત પહોંચશે અને તેની અસર જૂનના મધ્યથી રિટેલ માર્કેટમાં દેખાવાનું શરૂ થશે. હાલમાં, ભારત 13.5 મિલિયન ટન ખાદ્ય તેલની આયાત કરે છે, જેમાંથી 85 લાખ ટન પામ તેલ છે. ઈન્ડોનેશિયા દ્વારા પ્રતિબંધના કારણે પામ ઓઈલની અછતની અસર અન્ય તેલના વપરાશ પર પડી હતી, હવે ફરી પુરવઠો વધવાને કારણે ભાવમાં નરમાઈ જોવા મળી શકે છે.

બજારનો અભિપ્રાય શું છે

સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે સૂર્યમુખી અને સોયાબીન ડીગમ (ક્રૂડ)ની આયાત ડ્યુટી ઘટાડવાના પ્રયાસો વચ્ચે વિદેશમાં ઘટાડાને કારણે સ્થાનિક વેપારને પણ અસર થઈ હતી અને સરસવ, મગફળી અને સોયાબીન તેલ-તેલીબિયાંના ભાવ નીચા બંધ રહ્યા હતા. માત્ર સોયાબીનના ઈન્દોરના ભાવ યથાવત રહ્યા હતા. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે કપાસિયા તેલની કેક કે જેનો પશુ આહાર તરીકે ઉપયોગ થાય છે તેના વેચાણને ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ (જીએસટી)માંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે. આ મુક્તિનો ઉપયોગ કરીને કેટલાક લોકો નકલી કપાસિયા કેક કેક બનાવી રહ્યા છે જેનો કડક અમલ કરવાની જરૂર છે. સૂત્રોએ જણાવ્યું કે આયાત ડ્યૂટી વધારવાને બદલે સરકારે તેલીબિયાંનું ઉત્પાદન વધારવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું પડશે, જેનાથી અન્ય દેશો પરની આયાતની નિર્ભરતા દૂર કરવામાં મદદ મળશે. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે સરકારે ડ્યુટી વધારીને બદલે બજારમાં જથ્થાબંધ વેચાણ કિંમત અને છૂટક વેચાણ કિંમત વચ્ચેના વિશાળ તફાવતને દૂર કરવાના પગલાં વિશે વિચારવું જોઈએ.