માઉન્ડ એવરેસ્ટ એ પૃથ્વી પરનો સૌથી ઊંચો પર્વત છે. આ દિવસોમાં, માઉન્ડ એવરેસ્ટનો એક વીડિયો સોશિયલ મીડિયા પર જોરદાર વાયરલ થઈ રહ્યો છે, જેમાં વિશ્વના સૌથી ઊંચા પર્વતની ટોચ પરથી 360-ડિગ્રીનો નજારો બતાવવામાં આવ્યો છે. જેમાં સૌથી ઊંચા માઉન્ટ એવરેસ્ટની ટોચ પર ચડતા ક્લાઇમ્બર્સ જોવા મળે છે, જેઓ આ વીડિયો બનાવી રહ્યા છે. માઉન્ટ એવરેસ્ટ હંમેશા એક યા બીજી ઘટનાને લઈને ચર્ચામાં રહે છે. આવો જાણીએ તેના વિશેના કેટલાક ખાસ તથ્યો.
અત્યાર સુધીમાં 4 હજારથી વધુ લોકો 9 હજારથી વધુ વખત માઉન્ટ એવરેસ્ટ સર કરી ચૂક્યા છે. તીવ્ર ઠંડી અને ઓછા ઓક્સિજનને કારણે માઉન્ટ એવરેસ્ટ વિશ્વના સૌથી ખતરનાક પર્વતોમાંનો એક છે, તેને ચોમોલાંગમા અથવા કોમોલંગમા અથવા સાગરમથ્થા પણ કહેવામાં આવે છે.
માઉન્ટ એવરેસ્ટ નેપાળ અને ચીનની સરહદ પર આવેલો છે. તેને તિબેટીયન ભાષામાં ચોમોલાંગમા અથવા કોમોલાંગમા કહેવામાં આવે છે, જેનો અર્થ થાય છે પૃથ્વીની માં. જ્યારે નેપાળી ભાષામાં તેને સાગરમથ્થા કહેવામાં આવે છે, જેનો અર્થ થાય છે આકાશનો ભગવાન. જ્યારે તેને પશ્ચિમી દેશોમાં જ્યોર્જ એવરેસ્ટ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. કારણ કે તેમણે 19મી સદીમાં હિમાલયનો સર્વે કર્યો હતો.
એક રસપ્રદ વાત એ છે કે માઉન્ટ એવરેસ્ટ વિશ્વનો સૌથી ઊંચો પર્વત નથી. તેના બદલે તે સમુદ્ર સપાટીથી સૌથી ઉંચો પર્વત છે. પરંતુ હવાઈકા માઉના કેઆ પર્વત સૌથી ઉંચો પર્વત છે. હવાઈકા માઉના કેઆ પર્વતની ટોચ સપાટીથી 10,210 મીટર ઊંચી છે. પરંતુ સમુદ્ર સપાટીથી તેની ઉંચાઈ માત્ર 4205 મીટર છે. માઉન્ટ એવરેસ્ટના કેન્દ્રનું અંતર પૃથ્વીથી દૂર નથી, જ્યારે દક્ષિણ અમેરિકામાં એક્વાડોરનું માઉન્ટ ચિમ્બોરાઝો પૃથ્વીથી દૂર છે. જેનું અંતર 6310 મીટર છે.
A 360° camera view from the top of Mt Everest
[source: https://t.co/nuJRVUUSSt]pic.twitter.com/CtrHYQjXua
— Massimo (@Rainmaker1973) December 20, 2022
માઉન્ટ એવરેસ્ટ દર સદીમાં 40 સેમી ઉપર જાય છે. યુરેશિયન પ્લેટ પર ભારતીય પ્લેટની અસરને કારણે હિમાલયની રચના થઈ હતી. માઉન્ટ એવરેસ્ટ દર વર્ષે 4 મીમી વધે છે અને એક સદીમાં કુલ 40 સે.મી. એટલે કે, માઉન્ટ એવરેસ્ટ 100 વર્ષમાં 16 ઇંચ વધે છે.
નોએલ ઓડેલે સૌપ્રથમ 1924 માં માઉન્ટ એવરેસ્ટ પર દરિયાઈ અવશેષો શોધી કાઢ્યા હતા, જે દર્શાવે છે કે વિશાળ પર્વત લગભગ 60 મિલિયન વર્ષ જૂનો છે અને તેની ટોચ પર મળેલા ચૂનાના પત્થરો અને રેતીના પત્થરો લગભગ 450 મિલિયન વર્ષો પહેલા સમુદ્રની નીચે હતા.