Shankhaprakshalana kriya : શું હોય છે શંખપ્રક્ષાલન પ્રક્રિયા? જેને કરવાથી નીકળી જશે આંતરડામાં જમા થયેલી ગંદકી
Yoga tips for constipation : કબજિયાતવાળા લોકોને મળ પસાર થવામાં ખૂબ જ તકલીફ પડે છે અને પેટમાં ફૂલવાની સાથે હંમેશા ભારેપણું અનુભવાય છે. આવી સ્થિતિમાં શંખપ્રક્ષાલન પ્રક્રિયા કરવી ખૂબ જ ફાયદાકારક સાબિત થશે.
જો કબજિયાત થાય છે તો મળ પસાર કરવામાં મુશ્કેલી થાય છે. તેના લક્ષણો વિશે વાત કરીએ તો પેટ બરાબર સાફ ન થવું, મળ ખૂબ જ સખત થઈ જવો, પેટ ફૂલવું, ખેંચાણ, ઉબકા આવવા જેવી સમસ્યાઓ થવા લાગે છે કારણ કે મળ આંતરડામાં જમા થવા લાગે છે. જો આ સમસ્યા લાંબા સમય સુધી ચાલુ રહે તો મળ સાથે લોહી આવવા લાગે છે અને સ્થિતિ ગંભીર બની શકે છે. કબજિયાતથી છુટકારો મેળવવા માટે લોકો અનેક પ્રકારના પાઉડર, ઉપાયો અને દવાઓ લેતા હોય છે, પરંતુ દરેક વસ્તુનો ઉકેલ યોગાસનમાં જોવા મળે છે.
કબજિયાતથી છુટકારો મેળવવા માટે દરરોજ શંખપ્રક્ષાલન કરવું જોઈએ. જેના કારણે આંતરડામાં જમા થયેલો મળ બહાર આવે છે. આ સિવાય શંખપ્રક્ષાલન પ્રક્રિયા કરવાથી ઘણા ફાયદા થાય છે અને તે સ્વસ્થ અને ફિટ રહેવામાં મદદ કરે છે. તો ચાલો જાણીએ કે શંખપ્રક્ષાલન કેવી રીતે કરવામાં આવે છે.
પહેલા આ કામ કરો : શંખપ્રક્ષાલન પ્રક્રિયા પાણી પીવાથી શરૂ થાય છે. સૌ પ્રથમ મલાસનમાં બેસીને ઓછામાં ઓછું બે કે ત્રણ ગ્લાસ હુંફાળું પાણી પીવો. આ પાણીમાં થોડું મીઠું પણ ઉમેરો. જ્યારે પેટમાંથી બધુ જ પાણી નીકળી જાય તો ઓછામાં ઓછા 40 થી 45 મિનિટ સુધી શવાસન કરવું જોઈએ. આમાં કુંજલ ક્રિયા અને નેતિ ક્રિયા પણ કરવામાં આવે છે જે વૈકલ્પિક છે.
આ પાંચ યોગાસનો કરો : શંખપ્રક્ષાલન પ્રક્રિયાનું આગળનું પગલું એ છે કે તમારે પાંચ યોગાસનો કરવા પડશે. સૌપ્રથમ તાડાસન કરો, પછી તિર્યક તાડાસન અને તે જ ક્રમમાં તિર્યક ભુજંગાસન, ઉદ્રદર્શનાસનની સાથે કટિચક્રાસન કરો. આ ચક્રને 6 થી 7 વખત પુનરાવર્તિત કરો. આ સમયગાળા દરમિયાન દરેક ચક્ર પૂર્ણ કર્યા પછી પાણી પીવો.
આ વસ્તુઓથી બચો : શંખપ્રક્ષાલન પ્રક્રિયા એ આંતરડાને સંપૂર્ણ રીતે સાફ કરવાની પ્રક્રિયા છે. તેથી ખાદ્યપદાર્થોને ટાળવામાં ખાસ કાળજી લેવી જોઈએ. મસાલેદાર અને એસિડિક ખોરાક સાત દિવસ સુધી ન ખાવો જોઈએ. આ દરમિયાન મગની દાળની સોફ્ટ ખીચડી ખાઓ. આ સિવાય દૂધમાંથી બનેલી વસ્તુઓને ટાળવી જોઈએ.
આ લોકોએ આવું ન કરવું જોઈએ : જેમને હ્રદય કે કિડનીની સમસ્યા હોય તેઓએ શંખપ્રક્ષાલન ન કરવું જોઈએ. આ સિવાય હાઈ બ્લડ પ્રેશર, ગર્ભાવસ્થા, ચક્કર, પેપ્ટીક અલ્સર, હર્નીયા અને રક્તસ્ત્રાવ પાઈલ્સથી પીડિત લોકોએ શંખપ્રક્ષાલન કરવાનું ટાળવું જોઈએ. જો તમે આ પ્રક્રિયા સંપૂર્ણપણે કરવા માંગતા હોવ તો તમારે નિષ્ણાતની સલાહ લેવી જોઈએ.