Ayurveda Day : ધનતેરસ પર આયુર્વેદ દિવસ શા માટે ઉજવવામાં આવે છે? ઇતિહાસ અને મહત્વ જાણો
Ayurveda Day celebrated on Dhanteras : રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસ દર વર્ષે ધનતેરસના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે. જેની શરૂઆત 2016માં કરવામાં આવી હતી. પરંતુ બહુ ઓછા લોકો તેના વિશે જાણે છે તો ચાલો જાણીએ આ વખતે રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસનો ઇતિહાસ, મહત્વ અને તેના પર આધારિત થીમ વિશે.
Ayurveda Day celebrated on Dhanteras : આયુર્વેદનો ઈતિહાસ લગભગ 5000 વર્ષ જૂનો છે. આ શબ્દનો અર્થ છે 'જીવનનું વિજ્ઞાન' જે માત્ર શારીરિક સ્વાસ્થ્ય માટે જ નહીં પરંતુ માનસિક અને આધ્યાત્મિક સ્વાસ્થ્યને પણ સમર્પિત છે. આયુર્વેદ દિવસ દર વર્ષે ધનતેરસના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે. આયુર્વેદમાં માત્ર રોગોની સારવાર જ નથી થતી, પરંતુ રોગના મુખ્ય કારણોને ઓળખીને તેને દૂર કરવાના પ્રયાસો પણ કરવામાં આવે છે.
આમાં દવાઓનો ઉપયોગ, આહાર, યોગ અને એકાગ્રતા જેવી બાબતોનો સમાવેશ થાય છે. આયુર્વેદ ત્રણ મુખ્ય દોષોના સિદ્ધાંત પર આધારિત છે : વાત, પિત્ત અને કફ. તે શરીરનું સંતુલન જાળવવામાં મદદ કરે છે અને રોગો સામે લડવાની ક્ષમતામાં વધારો કરે છે. દર વર્ષે આસો માસના કૃષ્ણ પક્ષની તેરસ તિથિએ ધનતેરસનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. આ વખતે આ તહેવાર 29મી ઓક્ટોબર એટલે કે આજે ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે. આ સાથે આજે રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસ પણ છે. પરંતુ દર વર્ષે આ દિવસે આયુર્વેદ દિવસ ઉજવવાનું કારણ શું છે.
રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસ : રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસ દર વર્ષે ધનતેરસના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે કારણ કે આ દિવસ ભારતમાં અને સમગ્ર વિશ્વમાં દવાના હિન્દુ દેવતા ધન્વંતરીના જન્મદિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. માન્યતાઓ અનુસાર ભગવાન ધન્વંતરીને આયુર્વેદના દેવતા કહેવામાં આવે છે.
રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસનો ઇતિહાસ : 2016માં ભારત સરકારના મંત્રાલયે ભગવાન ધનવંતરી જયંતિને રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસ તરીકે ઉજવવાની જાહેરાત કરી હતી. પ્રથમ આયુર્વેદ દિવસ 28 ઓક્ટોબર 2016 ના રોજ ઉજવવામાં આવ્યો હતો. ત્યારથી રાષ્ટ્રીય આયુર્વેદ દિવસ દર વર્ષે ભગવાન ધન્વંતરી જયંતિ અને ધનતેરસના રોજ ઉજવવામાં આવે છે.
આ વખતની થીમ : આજે એટલે કે 29મી ઓક્ટોબરે 9મો આયુર્વેદ દિવસ ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે. દર વર્ષે તેને અલગ થીમ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. આ વખતે તે 'વૈશ્વિક સ્વાસ્થ્ય માટે આયુર્વેદ ઇનોવેશન' પર આધારિત થીમ પર ઉજવવામાં આવી રહી છે. આ પ્રસંગે અનેક પ્રકારના કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે જેમ કે કોલેજો, હોસ્પિટલો અને શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ ફ્રી હેલ્થ કેમ્પનું આયોજન કરે છે. આ દિવસની ઉજવણીનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય આયુર્વેદને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે.