કાનુની સવાલ: જો પતિ-પત્ની વચ્ચે શારીરિક સંબંધ ન હોય તો કેટલા દિવસ માટે છૂટાછેડા મળી શકે છે?
કાનુની સવાલ: ભારતમાં લગ્ન એક કાનૂની અને સામાજિક કરાર છે. જેમાં પતિ-પત્ની વચ્ચે શારીરિક સંબંધ (consummation of marriage) આવશ્યક માનવામાં આવે છે. જો લગ્ન પછી લાંબા સમય સુધી પતિ-પત્ની વચ્ચે કોઈ શારીરિક સંબંધ સ્થાપિત ન થાય, તો તે છૂટાછેડા માટેનું કારણ બની શકે છે.
કેટલા સમયમાં છૂટાછેડા આપી શકાય?: (A) લગ્ન રદ થવાના કિસ્સામાં, ચુકાદો 6 મહિનાથી 1 વર્ષમાં આવી શકે છે. જો તબીબી પુરાવા (જેમ કે ડૉક્ટરનો રિપોર્ટ) હોય કે વ્યક્તિ શારીરિક રીતે નપુંસક છે તો કોર્ટ ઝડપથી ચુકાદો આપી શકે છે. જો કોઈ પક્ષ નિર્ણયને પડકારે છે તો કેસ લાંબા સમય સુધી લંબાઈ શકે છે. (B) માનસિક ક્રૂરતાના આધારે છૂટાછેડાના કિસ્સામાં, જો મામલો પરસ્પર સંમતિ સાથે હોય તો છૂટાછેડા 6 મહિનાથી 1 વર્ષની અંદર આપી શકાય છે. જો કેસ વિરોધી છૂટાછેડાનો હોય તો તેમાં 1 થી 3 વર્ષનો સમય લાગી શકે છે.
કાનૂની વિભાગો અને તેમનું મહત્વ: હિન્દુ લગ્ન અધિનિયમ 1955 કલમ 12(1)(A) મુજબ જો કોઈ વ્યક્તિ લગ્ન સમયે શારીરિક રીતે નપુંસક હોય તો લગ્નને રદબાતલ જાહેર કરી શકાય છે. 1 વર્ષની અંદર અરજી દાખલ કરો. હિન્દુ લગ્ન અધિનિયમ 1955 – કલમ 13(1)(i-a) મુજબ જો કોઈ જીવનસાથી કોઈ માન્ય કારણ વગર શારીરિક સંબંધ બાંધવાનો ઇનકાર કરે છે તો તેને માનસિક ક્રૂરતા ગણવામાં આવશે અને છૂટાછેડા માટેનું કારણ બનશે. તેમાં 1-2 વર્ષ લાગી શકે છે. ખાસ લગ્ન અધિનિયમ 1954 – કલમ 27(1)(ડી) મુજબ જો કોઈ વ્યક્તિ લગ્ન પછી પણ શારીરિક સંબંધ સ્થાપિત ન કરે તો તે છૂટાછેડા માટેનું કારણ બની શકે છે. ઓછામાં ઓછા 1 વર્ષથી સંબંધ ન હોવાનો પુરાવો જરૂરી છે.
છૂટાછેડા માટે શું કરવાની જરૂર છે?: કાનૂની સલાહ લો: એક સારા કૌટુંબિક વકીલની સલાહ લો. કોર્ટમાં અરજી દાખલ કરો: જો નપુંસકતા હોય તો કલમ 12(1)(a) હેઠળ લગ્નને રદબાતલ જાહેર કરવા માટે અરજી દાખલ કરો. જો માનસિક ક્રૂરતા હોય તો કલમ 13(1)(i-a) હેઠળ છૂટાછેડાની અરજી દાખલ કરો. તબીબી પુરાવા સબમિટ કરો: જો કોઈ વ્યક્તિ શારીરિક રીતે નપુંસક હોય તો ડૉક્ટરનો રિપોર્ટ અને અન્ય પુરાવા કોર્ટમાં સબમિટ કરો. સમાધાન કરવાનો પ્રયાસ કરો: જો મામલો ખૂબ લાંબો સમય સુધી લંબાય તો પરસ્પર સંમતિથી છૂટાછેડાનો વિકલ્પ પસંદ કરો.
નિષ્કર્ષ: જો લગ્નના 1 વર્ષની અંદર કોઈ શારીરિક સંબંધ ન બન્યો હોય અને પતિ/પત્ની શારીરિક રીતે અક્ષમ હોય તો લગ્ન રદબાતલ જાહેર કરી શકાય છે. જો કોઈ વ્યક્તિ લાંબા સમય સુધી શારીરિક સંબંધો રાખવાનો જાણી જોઈને ઇનકાર કરે છે, તો તેને માનસિક ક્રૂરતા ગણવામાં આવશે અને છૂટાછેડા માટેનું કારણ બનશે. છૂટાછેડા માટેનો સમય 6 મહિનાથી 3 વર્ષ સુધીનો હોઈ શકે છે પરંતુ જો કેસમાં તબીબી પુરાવા હોય તો કોર્ટ ઝડપથી નિર્ણય આપી શકે છે. (All Image Symbolic) (Disclaimer: જો તમારી પાસે કોઈ ચોક્કસ કેસ હોય તો કાનૂની નિષ્ણાત (વકીલ) ની સલાહ લેવી સલાહભર્યું છે. અહીં આપેલી માહિતી ફક્ત કોર્ટના નિર્ણયો અને કલમોને આધારે આપવામાં આવી છે. તમારે કોઈ કેસ માટે જાણવું હોય તો યોગ્ય વકીલની સલાહ લઈ શકો છો.)
