કાનુની સવાલ : છૂટાછેડા લીધેલી પત્નીને ભરણપોષણમાં દર બે વર્ષે 5% વધારો, સુપ્રીમ કોર્ટે આવો નિર્ણય કેમ લીધો?
કાનુની સવાલ: પતિ-પત્નીના છૂટાછેડા કેસમાં સુપ્રીમ કોર્ટે એક મહત્વપૂર્ણ નિર્ણય આપ્યો. છૂટાછેડા લીધેલી પત્નીના ભરણપોષણને પણ ફુગાવામાં અને પતિના વધતા માસિક પગારને ધ્યાનમાં લેવામાં આવ્યું. આવા જ એક કેસમાં પત્નીના ભરણપોષણને 20,000 રૂપિયા વધારીને 50,000 રૂપિયા કરવામાં આવ્યું.
પતિ-પત્નીના છૂટાછેડા કેસમાં અત્યાર સુધી આવું બન્યું છે: 18 જૂન 1997-બંનેએ હિન્દુ રીતરિવાજ મુજબ લગ્ન કર્યા. 5 ઓગસ્ટ 1998-દંપતીને એક પુત્ર થયો. જુલાઈ 2008: પતિએ છૂટાછેડા માટે કેસ દાખલ કર્યો. પત્નીએ ભરણપોષણ માટે અલગ કેસ પણ દાખલ કર્યો. 14 જાન્યુઆરી 2010: ટ્રાયલ કોર્ટે પતિને પત્નીને માસિક રૂ 8000 વચગાળાના ભરણપોષણ અને વકીલ ખર્ચ માટે રૂ. 10,000 ચૂકવવાનો આદેશ આપ્યો. 28 માર્ચ 2014: કોર્ટે પતિને પત્નીને રૂ. 8000 અને પુત્રને રૂ. 6000 માસિક ચૂકવવાનો આદેશ આપ્યો.
14 મે 2015: હાઈકોર્ટે આ રકમ વધારીને રૂ. 15,000 કરી. 1 જાન્યુઆરી 2016: કોર્ટે પતિ દ્વારા દાખલ કરાયેલા છૂટાછેડાના કેસને ફગાવી દીધો. 14 જુલાઈ 2016: હાઈકોર્ટે પત્ની માટે ભરણપોષણ 20,000 રૂપિયા પ્રતિ માસ નક્કી કર્યું. 25 જૂન 2019: હાઈકોર્ટે છૂટાછેડા મંજૂર કર્યા. 7 નવેમ્બર 2023: સુપ્રીમ કોર્ટે એક વચગાળાના આદેશમાં ભરણપોષણની રકમ દર મહિને 75,000 રૂપિયા કરી, જેને પાછળથી પડકારવામાં આવી. 29 મે 2025: સુપ્રીમ કોર્ટે તેના અંતિમ આદેશમાં તેને દર મહિને 50,000 રૂપિયા કરી. દર 2 વર્ષે 5% વધારાની જોગવાઈ પણ ઉમેરવામાં આવી.
પત્નીની દલીલ: પત્નીએ કહ્યું કે પતિની આવક ખૂબ ઓછી હતી ત્યારે 20,000 રૂપિયાની રકમ નક્કી કરવામાં આવી હતી, પરંતુ હવે તેની માસિક આવક લગભગ 4 લાખ રૂપિયા છે, છતાં આટલી નાની રકમ પર ગુજરાન ચલાવવું મુશ્કેલ છે. પત્નીના વકીલોએ કહ્યું કે આ રકમ કાયમી નહીં, પરંતુ વચગાળાના ભરણપોષણ તરીકે નક્કી કરવામાં આવી હતી અને હવે તેમાં વધારો કરવો જ જોઇએ.
પતિની દલીલ: પતિએ કહ્યું કે તેણે હવે ફરીથી લગ્ન કર્યા છે અને તેના વૃદ્ધ માતા-પિતા અને નવી પત્નીની સંભાળ રાખવી પડશે. તેણે એમ પણ કહ્યું કે તેનો પુત્ર હવે 26 વર્ષનો છે અને સ્વતંત્ર છે. તેથી તેને કોઈ ભરણપોષણ આપવાની જરૂર નથી. તેણે કોર્ટ સમક્ષ તેની પગાર સ્લિપ, બેંક સ્ટેટમેન્ટ અને આવકવેરા રિટર્ન પણ રજૂ કર્યા.
સુપ્રીમ કોર્ટે શું કહ્યું?: પત્નીને માસિક 50,000 રૂપિયા મળશે, અને આ રકમ દર બે વર્ષે 5% વધશે. હવે પુત્ર માટે કોઈ ફરજિયાત ભરણપોષણ રહેશે નહીં, પરંતુ પતિ ઇચ્છે તો સ્વેચ્છાએ તેના શિક્ષણ અથવા જરૂરિયાતોમાં મદદ કરી શકે છે. પુત્ર પૈતૃક મિલકતમાં પોતાનો હક જાળવી રાખશે. સુપ્રીમ કોર્ટનો આ નિર્ણય દર્શાવે છે કે ભરણપોષણ ફક્ત નામ ખાતર ન હોવું જોઈએ. તે વ્યવહારુ અને ન્યાયી હોવું જોઈએ. આ નિર્ણય એવી સ્ત્રીઓ માટે રાહતનો મેસેજ છે જે છૂટાછેડા પછી એકલી રહે છે અને તેમના ભૂતપૂર્વ પતિની નાણાકીય સ્થિતિના સંદર્ભમાં ન્યાયની અપેક્ષા રાખે છે.(Disclaimer: જો તમારી પાસે કોઈ ચોક્કસ કેસ હોય તો કાનૂની નિષ્ણાત (વકીલ) ની સલાહ લેવી સલાહભર્યું છે. અહીં આપેલી માહિતી ફક્ત કોર્ટના નિર્ણયો અને કલમોને આધારે આપવામાં આવી છે. તમારે કોઈ કેસ માટે જાણવું હોય તો યોગ્ય વકીલની સલાહ લઈ શકો છો.)(All Image Symbolic)
