કાનુની સવાલ : છૂટાછેડાના કિસ્સામાં જોબ કરતી પત્ની તેના પતિ પાસેથી માંગી શકે ભરણપોષણ ? શું કહે છે કાયદો
Alimony: ભારતીય કાયદા મુજબ જો પત્ની કામ કરતી હોય તો પણ તે તેના પતિ પાસેથી ભરણપોષણ માંગી શકે છે, પરંતુ તે કેટલીક શરતો પર આધાર રાખે છે. કોર્ટ દરેક કેસનો નિર્ણય નાણાકીય સ્થિતિ, જીવનધોરણ અને અન્ય પરિબળોને ધ્યાનમાં લીધા પછી લે છે.
ભરણપોષણનો નિર્ણય લેતી વખતે કોર્ટ કયા પરિબળો ધ્યાનમાં લે છે?: પતિની કુલ આવક – તે નોકરી, વ્યવસાય, મિલકત, રોકાણ વગેરેમાંથી કેટલી કમાણી કરે છે? પત્નીની કુલ આવક – પત્નીની આવક કેટલી છે? શું તે પૂરતું છે? પતિ અને પત્નીનું જીવનધોરણ – લગ્નજીવન દરમિયાન બંને કેવા પ્રકારનું જીવન જીવતા હતા? પતિની જવાબદારીઓ – શું પતિ પર માતા-પિતા, બાળકો કે પરિવારના અન્ય સભ્યો પ્રત્યે જવાબદારી છે? બાળકોનો કબજો – જો બાળકોનો કબજો પત્ની પાસે હોય, તો તેને વધુ ભરણપોષણ મળી શકે છે. સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિ – જો પત્ની કે પતિ કોઈ રોગથી પીડાતા હોય તો કોર્ટ તેને ધ્યાનમાં લેશે.
કોર્ટ કેસ(લેન્ડમાર્ક જજમેન્ટ્સ): મનીષ જૈન વિરુદ્ધ આકાંક્ષા જૈન (2017, સુપ્રીમ કોર્ટ): કોર્ટે કહ્યું કે, જો પત્ની નોકરી કરતી હોય અને તે સ્વતંત્ર રીતે જીવી શકે તો તેને ભરણપોષણ આપવાની જરૂર રહેશે નહીં. રવિ કુમાર વિરુદ્ધ જુલ્મીદેવી (2010, સુપ્રીમ કોર્ટ): કોર્ટે કહ્યું કે, જો પત્ની તેના પતિ કરતા ઓછી કમાણી કરે છે પરંતુ સ્વતંત્ર રીતે જીવી શકે છે તો તેને ભરણપોષણ મળશે નહીં. શૈલજા વિરુદ્ધ ખોબ્બન્ના (2017, સુપ્રીમ કોર્ટ): સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે, ફક્ત પત્ની કામ કરતી હોવાથી તેનો અર્થ એ નથી કે તેને ભરણપોષણ નહીં મળે. જો પત્નીની આવક પતિ કરતા ઘણી ઓછી હોય અને તે ગુજરાન ચલાવવા માટે સંઘર્ષ કરી રહી હોય તો તેને ભરણપોષણ મળી શકે છે. સુનિતા કછવાહા વિરુદ્ધ અનિલ કછવાહા (2014, સુપ્રીમ કોર્ટ): પત્ની પાસે નોકરી હતી પણ તેની આવક ઘણી ઓછી હતી. કોર્ટે કહ્યું કે, પત્ની આર્થિક રીતે નબળી છે તેથી તેને ભરણપોષણ આપવું જોઈએ.
નિષ્કર્ષ: જો પત્ની નોકરી કરતી હોય પણ તેની આવક પતિ કરતા ઘણી ઓછી હોય અથવા તે સ્વતંત્ર રીતે જીવી ન શકે તો તેને ભરણપોષણ મળી શકે છે. જો પત્ની સારી નોકરી ધરાવતી હોય અને સ્વતંત્ર રીતે જીવી શકે તો તેને ભરણપોષણ મળશે નહીં. જો બાળકો પત્ની સાથે હોય તો ભરણપોષણની શક્યતા વધી જાય છે. કોર્ટ દરેક કેસનો નિર્ણય પતિ-પત્નીની આર્થિક સ્થિતિ, જીવનધોરણ અને જવાબદારીઓ જોઈને કરે છે. (Disclaimer: જો તમારી પાસે કોઈ ચોક્કસ કેસ હોય તો કાનૂની નિષ્ણાત (વકીલ) ની સલાહ લેવી સલાહભર્યું છે. અહીં આપેલી માહિતી ફક્ત કોર્ટના નિર્ણયો અને કલમોને આધારે આપવામાં આવી છે. તમારે કોઈ કેસ માટે જાણવું હોય તો યોગ્ય વકીલની સલાહ લઈ શકો છો.)
