જ્યારે કેટલાક આતંકવાદીઓ પર પ્રતિબંધ મૂકવાની વાત આવે છે ત્યારે યુએનએસસી કેમ પાણીમાં બેસી જાય છે?

વિદેશ પ્રધાન એસ જયશંકરે શુક્રવારે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદની મુંબઈમાં આતંકવાદીઓ પર પ્રતિબંધો લાદવામાં તેની ઢીલાશ બદલ ટીકા કરી હતી. તેમણે કહ્યું કે 26/11ના આતંકી હુમલાના મુખ્ય કાવતરાખોરો અને આયોજકો હજુ પણ સુરક્ષિત છે અને તેમને સજા પણ કરવામાં આવી નથી. તેમણે એમ પણ કહ્યું કે કેટલાક કિસ્સાઓમાં યુએનએસસી રાજકીય કારણોસર કાર્ય કરવામાં નિષ્ફળ રહી છે જ્યારે તે અમુક આતંકવાદીઓને મંજૂરી આપવાની વાત આવે છે.

સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદના બે દિવસીય આતંકવાદ વિરોધી સંમેલનને સંબોધિત કરતા વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે 26/11ના હુમલાને યાદ કર્યા, જે દરમિયાન તેમણે કહ્યું કે મુંબઈ આતંકી હુમલાના આરોપીઓને ભારતમાં લાવવાનું કામ અધૂરું રહ્યું છે.  તેમણે કહ્યું, ’14 વર્ષ પહેલા મુંબઈમાં અમારી સામે સૌથી ભયાનક આતંકવાદી હુમલો થયો હતો. આ હુમલામાં 140 ભારતીયોની સાથે 23 અન્ય દેશોના 26 નાગરિકોએ જીવ ગુમાવ્યો હતો.

ગેબનના વિદેશ પ્રધાન અને યુએન સિક્યુરિટી કાઉન્સિલના પ્રમુખ માઈકલ મોસેસ, જેઓ જયશંકર સાથે આ કાર્યક્રમમાં હાજર રહ્યા હતા, તેમણે તાજ મહેલ પેલેસ હોટેલમાં 26/11ના આતંકવાદી હુમલામાં જીવ ગુમાવનારાઓને શ્રદ્ધાંજલિ આપી હતી. જયશંકરે કહ્યું કે આ ચોંકાવનારો આતંકવાદી હુમલો માત્ર મુંબઈ પર જ નહીં પરંતુ આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાય પરનો આતંકવાદી હુમલો હતો.

ઉલટાનું, આ દરમિયાન આખું શહેર એક પ્રકારનું સ્થિર થઈ ગયું હતું, જ્યારે સરહદ પારથી આવેલા આતંકવાદીઓએ આ કાવતરું ઘડ્યું હતું.’ મુંબઈની તાજ હોટલમાં આ વિશેષ સંમેલન યોજાઈ રહ્યું છે, જે 26/11નું મુખ્ય કેન્દ્ર હતું. આ હુમલામાં મુંબઈ શહેરને જ એક રીતે બાનમાં લેવામાં આવ્યું હતું. આ હુમલા દરમિયાન સમગ્ર શહેરને બાનમાં લેવામાં આવ્યું હતું. આ હુમલામાં શહેરના તે સામાન્ય લોકોને પણ નિશાન બનાવાયા હતા, જેઓ પોતાના રોજીંદા કામ કરી રહ્યા હતા.

આ હુમલો માત્ર મુંબઈ પર જ નહીં પરંતુ સમગ્ર આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાય પર આ હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો. ધરપકડ કરાયેલા આતંકવાદીઓ અમુક ચોક્કસ દેશોના હોવાનું જાણવા મળ્યું છે. સંયુક્ત રાષ્ટ્રના સભ્ય દેશો માટે આ સીધો પડકાર છે. તેમણે કહ્યું, ‘ત્યારથી, અમે આ હુમલાના માસ્ટરમાઇન્ડ અને ગુનેગારોને ન્યાયના કઠેડામાં લાવવાનો પ્રયાસ કર્યો છે. આ કામ અધૂરું છોડી દેવામાં આવ્યું છે.

UNSC CTC શું છે?

1. આ સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદની ખાસ પહેલ છે, જેનો હેતુ માત્ર આતંકવાદ પર કામ કરવાનો છે.
2. તેનું પૂરું નામ એન્ટી ટેરરિઝમ કમિટી છે જેને અંગ્રેજીમાં કાઉન્ટર ટેરરિઝમ કમિટી (સીટીસી) કહે છે.
3. UN CTC માં સુરક્ષા પરિષદના 15 સભ્યોનો સમાવેશ થાય છે, જે 28 સપ્ટેમ્બર 2001ના રોજ શરૂ કરવામાં આવી હતી.
4. સંયુક્ત રાષ્ટ્ર ચાર્ટરના પ્રકરણ VII મુજબ, સુરક્ષા પરિષદે સંયુક્ત રાષ્ટ્રના દેશોમાં આતંકવાદ વિરોધી પગલાં અમલમાં મૂકવાનો ઠરાવ કર્યો.
5. આ કમિટી દરેક દેશ સાથે સીધી વાટાઘાટો કરીને લેવામાં આવેલા ઠરાવ પર કામ કરે છે.
6. CTC દરેક દેશના અહેવાલોની ચકાસણી કરે છે અને તેમના પ્રતિભાવોના આધારે તેનું વિશ્લેષણ કરે છે, આતંકવાદથી પ્રભાવિત સ્થળોની ઓળખ કરે છે અને ત્યાં સુધારા લાવવા માટે તે દેશો સાથે કામ કરે છે.
7. તે આતંકવાદ સાથે જોડાયેલા મુદ્દા પર જ કામ કરે છે અને આતંકવાદને રોકવા માટે તમામ પ્રયાસો કરે છે.