અંજુમન ઈંતજામિયા કમિટીની અરજી શું હતી, જેને વારાણસી કોર્ટે ફગાવી દીધી હતી?

યુપીના વારાણસીમાં (Varanasi) જ્ઞાનવાપી મસ્જિદ (Gyanvapi Masjid) વિવાદમાં કોર્ટે પોતાનો ચુકાદો આપ્યો છે. હવે કોર્ટે આ કેસની સુનાવણી યોગ્ય ગણી છે. કોર્ટે અંજુમન ઈંતજામિયા કમિટીની અરજીને ફગાવી દીધી છે અને હવે તેની સુનાવણી ચાલુ રહેશે. તેમજ હવે આ કેસની આગામી સુનાવણી 22 સપ્ટેમ્બરે થશે.

શું હતી અંજુમન ઈંતજામિયા કમિટીની અરજી?

સૌથી પહેલા તમને જણાવી દઈએ કે અંજુમન ઈંતજામિયા કમિટીએ જ્ઞાનવાપી મસ્જિદ પરિસરમાં સ્થિત શૃંગાર ગૌરી મંદિર સહિત અનેક દેવી-દેવતાઓમાં પૂજા કરવાની મંજૂરી ન આપવાનું કહ્યું હતું. આ ઉપરાંત, તેમની અપીલમાં, 1991 પૂજા સ્થાનોનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો હતો. મુસ્લિમ પક્ષ હંમેશા દાવો કરતું હતું કે પૂજા સ્થળ અધિનિયમને કારણે, હિંદુ પક્ષનો દાવો બરતરફ કરવો જોઈએ. મુસ્લિમ પક્ષે કહ્યું હતું કે ધાર્મિક સ્થળની પ્રકૃતિ બદલી શકાતી નથી અને આ મિલકત વકફની છે અને વકફમાં નોંધાયેલ છે.

આ પક્ષે એમ પણ કહ્યું હતું કે જ્ઞાનવાપીમાં ‘શિવલિંગ’ નથી ફુવારો છે. આ પહેલા અંજુમન ઈંતજામિયા કમિટીના સેક્રેટરી અબ્દુલ બાતિન નોમાનીએ પણ કહ્યું હતું કે બનારસની ત્રણેય જૂની શાહી મસ્જિદોમાં ફુવારો લગાવવામાં આવ્યો છે. અબ્દુલ બાતિન નોમાનીએ કહ્યું કે બનારસમાં 3 શાહી મસ્જિદો છે, જેમાં જ્ઞાનવાપી, આલમગીરી અને ધારારા, ત્રણેયમાં ફુવારા છે. તેમનું કહેવું છે કે આખા યુપીમાં આવા અનેક ફુવારા જોવા મળશે.

શું છે પૂજા સ્થળ અધિનિયમ?

અધિકૃત વેબસાઈટ મુજબ, પૂજાના સ્થળો અધિનિયમ જણાવે છે કે, 15 ઓગસ્ટ 1947 પહેલા અસ્તિત્વમાં રહેલા કોઈપણ એક ધર્મના ધાર્મિક સ્થળને બીજા ધર્મના ધાર્મિક સ્થાનમાં રૂપાંતરિત કરી શકાતું નથી. આ કાયદા અનુસાર, આઝાદી સમયે જે ધાર્મિક સ્થળ હતું તે જ ભવિષ્યમાં પણ રહેશે. એટલે કે, એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે હવે ધાર્મિક સ્થળોમાં કોઈ ફેરફાર કરી શકાશે નહીં. જો કોઈ આવું કરે તો તેને જેલમાં મોકલી શકાય છે. આ કાયદામાં સ્પષ્ટપણે કહેવામાં આવ્યું છે કે આ ધાર્મિક સ્થળોને ન તો તોડી શકાય છે, ન તો તેને બદલી શકાય છે કે ન તો અન્ય ધર્મો માટે બનાવી શકાય છે.

આ મામલો શું છે?

હવે હિન્દુ પક્ષ ઇચ્છે છે કે તેમાં આ કાયદો લાગુ ન થવો જોઈએ અને આ મામલો 1991માં કોર્ટમાં પહોંચ્યો હતો, તેથી આ કેસમાં તે લાગુ થઈ શકે નહીં. તો બીજી તરફ બીજી બાજુ કહે છે કે, દેશમાં જ્યારે કાયદો બને છે ત્યારે તેની તપાસ થવી જોઈએ. તમને જણાવી દઈએ કે આ કાયદો 1991માં વડાપ્રધાન પીવી નરસિમ્હા રાવની કોંગ્રેસ સરકાર દરમિયાન બનાવવામાં આવ્યો હતો અને રામ મંદિરને લઈને નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો.