India-Russia relations: વ્લાદિમીર પુતિનની 6 ડિસેમ્બરે ભારત મુલાકાત, શું વડાપ્રધાન મોદી કરી શકશે પ્રાદેશિક અને આંતરરાષ્ટ્રીય પડકારનો સામનો ?

Vladimir Putin to visit India: આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે વધી રહેલા પડકારો વચ્ચે રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન 6 ડિસેમ્બરે ભારતની મુલાકાતે છે (Russian President Vladimir Putin is visiting India on 6 December). એવા અહેવાલ છે કે રાષ્ટ્રપતિ 6 ડિસેમ્બરે જ 21મી ભારત-રશિયા વાર્ષિક સમિટ પછી પરત ફરશે. વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી (PM Narendra Modi) માટે રશિયા સાથેના સંબંધોને ગાઢ બનાવવાની પણ એક તક છે, કારણ કે કોવિડ-19 સંક્રમણ સમયગાળા પછી પુતિન દેશના વડા સાથે દ્વિપક્ષીય વાટાઘાટો માટે ભારતની મુલાકાતે છે.\

સૌથી રસપ્રદ વાત એ છે કે પુતિનની આ મુલાકાત રશિયાના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર નિકોલાઈ પાત્રુશેવની પાકિસ્તાનની મુલાકાત પૂર્ણ થયા બાદ થઈ રહી છે. આવી સ્થિતિમાં જોવાનું એ છે કે ભારત અને રશિયા પ્રાદેશિક અને આંતરરાષ્ટ્રીય સંબંધોમાં તેમના સંબંધો અને એકબીજા માટે કેટલા ઉપયોગી બને છે.

રશિયાના સંરક્ષણ પ્રધાન 5-6 ડિસેમ્બરની રાત્રે પહોંચશે. વિદેશ મંત્રી સર્ગેઈ લવરોવ પણ ત્યાં હશે. પ્રથમ તબક્કામાં, રશિયન સંરક્ષણ પ્રધાન અને રાજનાથ સિંહ અને રશિયન વિદેશ પ્રધાન સેર્ગેઈ લવરોવ અને વિદેશ પ્રધાન એસ જયશંકર (S Jaishankar) સાથે તમામ મુદ્દાઓ પર પરામર્શ કરશે. આ 2+2 સંવાદનો સંબંધ માત્ર ભારતના કેટલાક દેશો સાથે છે. બાદમાં બપોરે, વડાપ્રધાન મોદી ભારત-રશિયા વાર્ષિક સમિટમાં રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ સાથે પ્રતિનિધિમંડળ સ્તરની વાતચીત કરશે.

પ્રાદેશિક અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે પણ પડકારો છે. બંને નેતાઓ પ્રાદેશિક અને આંતરરાષ્ટ્રીય મુદ્દાઓ પર વાતચીત કરશે. પરસ્પર હિતોને લગતા તમામ મુદ્દાઓ પર દ્વિપક્ષીય ચર્ચા થશે. આમાં સંરક્ષણ, પરમાણુ ટેકનોલોજી, પરસ્પર વેપાર, વિજ્ઞાન અને ટેક્નોલોજીમાં વધારો થવાની અપેક્ષા છે. અમેરિકાના તમામ અવરોધોને પાર કરીને ભારત રશિયા પાસેથી પોતાની એન્ટી મિસાઈલ સિસ્ટમ લઈ રહ્યું છે. તેની સપ્લાય 2022માં શરૂ થશે.

આ સિસ્ટમની ડિલિવરી ચીન  (China) અને પાકિસ્તાન (Pakistan) બંનેને અસર કરી રહી છે. બંને દેશો આ પ્રદેશમાં સૈન્ય સંતુલનને ખલેલ પહોંચાડવા અને હથિયારોની રેસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે આનું કારણ આપી રહ્યા છે. આ સિવાય ભારત અને રશિયા વચ્ચે સૈન્ય મામલામાં કેટલાક સંવેદનશીલ કરારોનો મુદ્દો પણ છે. હવે જોવાનું એ રહે છે કે બંને દેશો સહકારના માર્ગ પર ક્યાં સુધી ચાલી શકે છે.

એક દિવસની મુસાફરી અને બધી આશાઓ રશિયા અને ભારત વચ્ચેના સંબંધોની પ્રકૃતિ પ્રાદેશિક અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ઘણા તથ્યોને અસર કરે છે. ઉદાહરણ તરીકે, રશિયાના ચીન, સીરિયા, ઈરાન, તુર્કી સાથે સારા સંબંધો છે. ચીન સાથે સરહદની સમસ્યા પણ છે, પરંતુ શી જિનપિંગ સાથે રશિયાના રાષ્ટ્રપતિનું સમીકરણ પણ છે. રશિયાએ ચીન દ્વારા પાકિસ્તાન સાથે સંબંધો સુધારવાનું શરૂ કર્યું છે. તાજેતરમાં પાકિસ્તાનના NSA મોહમ્મદ. યુસુફના આમંત્રણ પર રશિયાના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર ત્યાં હતા અને તમામ ક્ષેત્રોમાં સંબંધો સુધારવા પર ચર્ચા થઈ છે.

ભારતની નજર પણ પાત્રુશેવની આ મુલાકાત પર છે. બંને દેશોના અધિકારીઓ 21મી ભારત-રશિયા વાર્ષિક સંવાદ સમિટને લઈને છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓથી ચર્ચા કરી રહ્યા છે. સંરક્ષણ, વિદેશ, રાજકીય તમામ મુદ્દાઓ પર ચર્ચા થઈ રહી છે. આ દરમિયાન કેટલાક કરારો અને સમજૂતીઓનો આધાર તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે.રક્ષા, વિજ્ઞાન અને ટેક્નોલોજી, પરમાણુ ઉર્જા, અવકાશ સહિતના તમામ ક્ષેત્રોમાં રશિયા એક વિશ્વસનીય સાથી છે. આ અંગે ઘણી સમજૂતીઓ પર સહમતિ થવાની આશા છે.

આ પણ વાંચો: IND vs NZ: અજિંક્ય રહાણેને ટીમ ઇન્ડિયાથી બહાર કરી દેવાશે? ઇશારા ઇશારામાં ઘણું બધુ કહી દીધુ વિરાટ કોહલીએ!

આ પણ વાંચો: Corona Omicron variant: શું ઓમિક્રોનથી બાળકોને છે વધુ જોખમ? જાણો એક્સ્પર્ટ શું કહે છે