Farmers Protest: સરકારનાં જવાબથી અગર ખેડૂત સમિતિ રાજી થઈ તો પ્રધાન સાથે યોજાય શકે છે બેઠક, SKMની બેઠકમાં લેવાયો નિર્ણય

Farmers Protest: છેલ્લા એક વર્ષથી ચાલી રહેલ ખેડૂતોનું આંદોલન હવે તેના અંત તરફ જતું જોવા મળી રહ્યું છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી દ્વારા ત્રણેય કૃષિ કાયદાઓ પરત ખેંચ્યા બાદ હવે સરકાર અને ખેડૂત સંગઠનો વચ્ચે અન્ય મુદ્દાઓ પર પણ સહમતિ સધાઈ હોય તેવું લાગી રહ્યું છે. યુનાઇટેડ કિસાન મોરચાની પાંચ સભ્યોની સમિતિએ સરકારના પ્રસ્તાવ પર વાંધાઓ મોકલ્યા છે, તેના પર આજે જવાબ આવવાનો છે. 

જો કમિટી નવા પ્રસ્તાવથી સંતુષ્ટ છે તો આજે જ કેન્દ્ર સરકારના મંત્રીઓ સાથે કમિટીની બેઠક થઈ શકે છે. આને ધ્યાનમાં રાખીને યુનાઇટેડ કિસાન મોરચા (SKM) એ પણ સવારે 10 વાગ્યે દિલ્હીમાં બેઠક બોલાવી છે. 

જો કે, ખેડૂતોની સમિતિનું કહેવું છે કે જો વાંધાઓનું નિરાકરણ નહીં આવે તો તેઓ જવાબ સાથે સિંઘુ બોર્ડર પર પાછા ફરશે અને 2 વાગ્યે પૂર્વ નિર્ધારિત બેઠક યોજશે. જોકે, કમિટીને આશા છે કે કેન્દ્ર સરકાર સાથે આજે જ વાતચીત થશે. સમિતિના માત્ર 5 ખેડૂત આગેવાનો માટે આ બેઠક યોજાશે, જેમાં સરકારને મોકલવામાં આવેલી દરખાસ્ત પર ચર્ચા કરવામાં આવશે. અશોક ધલવેના મતે આ બેઠક બાદ સરકાર સાથે સમિતિની બેઠક થઈ શકે છે. 

આપને જણાવી દઈએ કે કાયદાને હટાવવાની જાહેરાત બાદ સંયુક્ત કિસાન મોરચાના બેનર હેઠળ 40થી વધુ ખેડૂત સંગઠનોએ 21 નવેમ્બરે પીએમ મોદીને પત્ર લખીને છ માંગણીઓ કરી હતી. મંગળવારે કેન્દ્ર સરકારે ખેડૂત સંગઠનોને વિગતવાર પ્રસ્તાવ મોકલ્યો છે. જોકે, ખેડૂતોના સંગઠનોને પણ આ પ્રસ્તાવ સામે વાંધો છે અને મંગળવારે સિંઘુ બોર્ડર પર લગભગ પાંચ કલાક લાંબી બેઠક યોજાઈ હતી, ખેડૂતો પણ આંદોલન છેડવાના પક્ષમાં છે. પરંતુ રાકેશ ટિકૈતની આગેવાની હેઠળના ભારતીય કિસાન યુનિયન સહિત કેટલાક જૂથો કાયદાની બાંયધરી વિના MSP પરના આંદોલનને સમાપ્ત કરવા માંગતા નથી. 

શું કહી રહ્યા છો ટિકૈત ?

યુનાઇટેડ કિસાન મોરચા હવે લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ (એમએસપી)ની સમિતિને લઈને કેન્દ્ર સરકારથી તદ્દન અસંતુષ્ટ જણાય છે. ખેડૂત નેતા રાકેશ ટિકૈતનું કહેવું છે કે સરકારે સ્પષ્ટ કરવું જોઈએ કે વૈજ્ઞાનિકો અને કૃષિ નિષ્ણાતો સિવાય આ સમિતિમાં કયા ખેડૂતો કે સંસ્થાઓનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. ટિકૈતના તાજેતરના નિવેદનથી, આંદોલનના અંત પર શંકાઓ વધવા લાગી છે. 

જો કે, આ આંદોલનને સમાપ્ત કરવાના સંબંધમાં તેમણે કહ્યું કે કિસાન મોરચો અંતિમ નિર્ણય લેશે. ખેડૂતો પર નોંધાયેલ કેસ પાછો ખેંચવાની દરખાસ્ત પર, ટિકૈતે કહ્યું કે કેસ એક દિવસમાં પરત કરી શકાતો નથી. તેની લાંબી પ્રક્રિયા છે. સરકાર શબ્દોની છેડછાડ કરીને પ્રસ્તાવ મોકલી રહી છે. તે સ્પષ્ટ હોવું જોઈએ કે કેસ પાછો ખેંચવાની સમય મર્યાદા નક્કી કરવી જોઈએ. 

જો કે, ટિકૈતે નરમાશથી કહ્યું કે અમે ઉકેલ તરફ આગળ વધી રહ્યા છીએ. તે જાણીતું છે કે યુનાઇટેડ કિસાન મોરચાએ ગૃહ મંત્રાલયના પ્રસ્તાવ પર પણ વાંધો ઉઠાવ્યો છે, જેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ખેડૂતો પર નોંધાયેલા કેસ આંદોલન સમાપ્ત કરવાની શરતે જ પાછા ખેંચવામાં આવશે. તે જ સમયે, ખેડૂત નેતાએ વળતર, વીજળી બિલ અને સ્ટબલના મુદ્દાને લઈને કેન્દ્ર દ્વારા આપવામાં આવેલી દરખાસ્ત સામે વાંધો ઉઠાવ્યો ન હતો. જણાવી દઈએ કે સરકારે વળતરને લઈને પંજાબ મોડલ અપનાવવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે. 

તેમજ વીજળી બિલ પર સરકારનું કહેવું છે કે પહેલા તમામ હિતધારકો સાથે ચર્ચા કરવામાં આવશે. આ ઉપરાંત, કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા સ્ટબલ અંગે પસાર કરાયેલા કાયદામાં, ખેડૂતોને કલમ 14 અને 15 જેવી ગુનાહિત જવાબદારીમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે. 

સરકાર તરફથી દરખાસ્ત

યુનાઇટેડ કિસાન મોરચાના વરિષ્ઠ નેતા અશોક દાવલેએ સ્વીકાર્યું કે મંગળવારે બપોરે પ્રસ્તાવ ગૃહ મંત્રાલય તરફ આવ્યો છે, પરંતુ તેમાં કેટલાક મુદ્દાઓ પર કોઈ સ્પષ્ટતા નથી. તેમણે કહ્યું કે સરકાર અને મોરચો બંનેનું માનવું છે કે આ પ્રસ્તાવ અંતિમ નથી. તેમાં વધુ સુધારો કરવામાં આવે તેવી શક્યતા છે. બલબીર સિંહ રાજેવાલે કહ્યું કે પ્રસ્તાવમાં એવો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે સંયુક્ત કિસાન મોરચા સિવાય અન્ય ખેડૂત સંગઠનોને પણ MSP પર રચવામાં આવનાર સમિતિમાં સામેલ કરવામાં આવશે.

તેમણે કહ્યું કે તમામ ખેડૂત સંગઠનોએ ત્રણ કૃષિ કાયદાઓ પર આંદોલન શરૂ કર્યું હતું, પરંતુ બાદમાં સરકારના સમર્થનમાં આંદોલન સમાપ્ત કર્યું હતું. આ સિવાય ખેડૂત સંગઠનો કૃષિ કાયદાનો વિરોધ કરી રહ્યાં છે અને કોર્પોરેટ ફાર્મિંગને સમર્થન આપી રહ્યાં છે અને MSP પર કાયદો બનાવી રહ્યાં છે. સરકાર દ્વારા ખેડૂતોને આપવામાં આવેલી દરખાસ્તની ન તો પુષ્ટિ થઈ છે કે ન તો ખંડન. તેથી એવું માનવામાં આવે છે કે આંદોલનને ખતમ કરવા માટે પડદા પાછળથી પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે.

દરખાસ્ત સામે ખેડૂતોએ શું વાંધો વ્યક્ત કર્યો?

દરખાસ્ત-1: વડાપ્રધાને પોતે અને બાદમાં કૃષિ મંત્રીએ MSP પર સમિતિની રચના કરવાની જાહેરાત કરી છે. આ સમિતિમાં કેન્દ્ર સરકાર, રાજ્ય સરકાર અને ખેડૂત સંગઠનોના પ્રતિનિધિઓ અને કૃષિ વૈજ્ઞાનિકોનો સમાવેશ કરવામાં આવશે. અમે સ્પષ્ટ કરવા માંગીએ છીએ કે ખેડૂત પ્રતિનિધિમાં સંયુક્ત કિસાન મોરચાના પ્રતિનિધિને પણ સામેલ કરવામાં આવશે. 

માગ શું છે?

ત્રણ કૃષિ કાયદાઓનું સમર્થન, MSP પર કાયદો બનાવવાનો વિરોધ, સરકારની તરફેણમાં આંદોલન સમાપ્ત કરનાર સંગઠનોને સામેલ કરવા યોગ્ય નથી. આનાથી સમિતિમાં સર્વસંમતિ સ્થાપિત કરવી મુશ્કેલ બનશે. આંદોલનકારી મોરચા સાથે જોડાયેલા ખેડૂત સંગઠનના પ્રતિનિધિઓને જ સામેલ કરવા જોઈએ.

દરખાસ્ત-2:

જ્યાં સુધી આંદોલન સમયે ખેડૂતોના કેસોની વાત છે, તો યુપી સરકાર અને હરિયાણા સરકાર સંપૂર્ણ સંમત છે કે આંદોલન સમાપ્ત કર્યા પછી તરત જ કેસ પાછા ખેંચવામાં આવશે. ખેડૂતોના આંદોલન દરમિયાન ભારત સરકાર અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશના સંબંધિત વિભાગના આંદોલનને લગતા કેસો પર આંદોલન પાછું ખેંચી લીધા બાદ કેસો પાછા ખેંચવા પર સહમતિ બની છે. 

માગ શું છે?

કેસ બંધ કરવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરવા માટે સરકારે સમય મર્યાદા આપવી જોઈએ. ઘણી રાજ્ય સરકારે કેસો પાછા ખેંચવાની જાહેરાત કરી હતી પરંતુ આજદિન સુધી તે સમાપ્ત થયા નથી. ખરાબ અનુભવોને ધ્યાનમાં રાખીને સરકારે લેખિત અને સમયબદ્ધ પદ્ધતિ અપનાવવી જોઈએ. 

દરખાસ્ત-3:

જ્યાં સુધી વળતરનો સવાલ છે, હરિયાણા અને યુપી સરકારે સૈદ્ધાંતિક સંમતિ આપી છે. પંજાબ સરકારે બંને યોગ્ય વિષયો અંગે જાહેર જાહેરાત પણ કરી છે. 

માગ શું છે?

સૈદ્ધાંતિક સંમતિ આપવાને બદલે સરકારે મૃતક ખેડૂતના પરિવારને પાંચ લાખ રૂપિયાનું વળતર લાગુ કરવાની અને પંજાબ મોડલના આધારે એક સભ્યને નોકરી આપવાની લેખિત બાંયધરી આપવી જોઈએ. 

દરખાસ્ત-4: જ્યાં સુધી વીજળી બિલનો સંબંધ છે, તેને સંસદમાં રજૂ કરતા પહેલા તમામ હિતધારકોના મંતવ્યો લેવામાં આવશે. 

માગ શું છે?

ભૂતકાળમાં, સરકાર સાથેની વાતચીતમાં નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું કે સરકાર આ બિલને સંસદમાં નહીં લાવે, પરંતુ તે બિલ હજુ પણ સંસદની યાદીમાં છે. તેનાથી ખેડૂતો અને સામાન્ય ગ્રાહકો પર વીજળી બિલમાં ઘણો વધારો થશે.

દરખાસ્ત-5:

જ્યાં સુધી સ્ટબલના મુદ્દાનો સંબંધ છે, ભારત સરકાર દ્વારા પસાર કરાયેલ કાયદાએ કલમ 14 અને 15 માં ખેડૂતને ગુનાહિત જવાબદારીમાંથી મુક્ત કર્યા છે.