Navratri 2024 : નવરાત્રિના ઉપવાસમાં શું ખાવું જોઈએ અને શું નહીં? આટલું જાણી લેશો સરળ થઈ જશે તમારું વ્રત
ઉપવાસ દરમિયાન લોકો ઘણીવાર કેટલીક ભૂલો કરે છે જેના કારણે તેમને પૂરો લાભ નથી મળતો. આ માટે તમારા માટે એ જાણવું જરૂરી છે કે વ્રત દરમિયાન શું ખાવું જોઈએ અને શું ન ખાવું જોઈએ?
ચૈત્ર નવરાત્રિ કાલથી શરુ થવા જઈ રહી છે. જેમાં મોટાભાગના લોકો આ દરમિયાન વ્રત રાખે છે. વ્રત રાખવું સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. જો ઉપવાસ યોગ્ય રીતે કરવામાં આવે તો તે શરીરને ડિટોક્સિફાય કરવામાં અને ઘણી બીમારીઓને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે. નવરાત્રિ દરમિયાન 9 દિવસ માટે ઉપવાસ કરવો એ પણ શરીરને સાફ કરવાનો એક માર્ગ છે. હા, ઉપવાસનો સંપૂર્ણ લાભ મેળવવા માટે યોગ્ય આહાર લેવો જરૂરી છે.
વ્રત દરમિયાન એવી વસ્તુઓ ખાઓ જે શરીરને સ્વસ્થ રાખે અને શરીરને એનર્જી આપે. મોટાભાગના લોકો 9 દિવસના ઉપવાસ દરમિયાન એવી વસ્તુઓ ખાય છે જે શરીરને ફાયદાની જગ્યાએ નુકસાન પહોંચાડે છે. ઉપવાસ દરમિયાન ગેસ, એસિડિટી અને વજન વધે છે. આવો જાણીએ કે વ્રત દરમિયાન શું ખાવું જોઈએ અને શું ન ખાવું જોઈએ જેથી વ્રતનો પૂરો લાભ?
ઉપવાસ દરમિયાન શું ન ખાવું જોઈએ?
- તળેલો ખોરાક : કેટલાક લોકો ઉપવાસ દરમિયાન 9 દિવસ સુધી ફરાળી લોટની પુરી, પકોડા અથવા પરાઠા અને મોટાભાગની તળેલી વસ્તુઓ ખાય છે, જે ઉપવાસ માટે સારું નથી. ખૂબ તેલીવાળો ખોરાક પચવામાં મુશ્કેલ છે. જેના કારણે કોલેસ્ટ્રોલ વધવાનો ખતરો રહે છે. આ પ્રકારનું ખાવાથી વજન ઘટવાને બદલે વધી જાય છે. ત્યારે તમે જો વજન ઘટાડવા ઉપવાસ કરવાનું વીચારો છો તો તેલવાળા ખોરાકથી દૂર રહો
- વધુ પડતી ખાંડ અને મીઠું– લોકો ઉપવાસ દરમિયાન વધુ ખાંડ અને મીઠું ખાવા લાગે છે. જે લોકો મીઠો ઉપવાસ રાખે છે તેઓ તેમના ખોરાકમાં ખાંડનું પ્રમાણ વધારે લે છે. તેનાથી હાઈ કોલેસ્ટ્રોલ, હાઈ બ્લડ શુગર અને ઓબેસિટીની સમસ્યા વધી શકે છે. તે જ સમયે, વધુ પડતું મીઠું ખાવું પણ સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક સાબિત થાય છે.
- બહારનું ખોરાક અને વધુ ચા-કોફી – વ્રતમાં બજારમાંથી મળતી ફ્રુટ ડીશ, ચિપ્સ અને અન્ય ઘણી પ્રકારની ખાદ્ય ચીજો પણ ન ખાવી જોઈએ છે. હા ફ્રુટ હેલ્ધી છે પણ તે કેટલા સમયથી કાપીને રાખ્યા હશે તે કોને ખબર? આથી બજારમાં મળતી ચિપ્સ તેમજ અન્ય ફરાળી વસ્તુઓ ઉપવાસ દરમિયાન ખાવાનું ટાળવું જોઈએ. બહારનો ખોરાક ખાવાથી સ્વાસ્થ્ય અને પેટને નુકસાન થાય છે. કેટલાક લોકો ઉપવાસ દરમિયાન વધુ પડતી ચા અને કોફીનું સેવન કરે છે, જેનાથી એસિડિટી અને ગેસની સમસ્યા વધી શકે છે.
- અનાજ અને ડુંગળી લસણથી રહો દૂર : ઉપવાસ દરમિયાન ફરાળી વાનગીઓ ખાઈ શકો છો આથી ઘઉં, ચોખા જેવા અનાજ ખાવામાં નથી આવતા તેમજ લસણ ડુંગળી પણ ઉપવાસ દરમિયાન ન ખાવી જોઈએ.
ઉપવાસ દરમિયાન શું ખાવું જોઈએ? :
- સિઝનલ ફળો – ઉપવાસ દરમિયાન તમારા આહારમાં બને તેટલા ફળોનો સમાવેશ કરો. આનાથી શરીરમાં વિટામિન અને અન્ય પોષક તત્વોની ઉણપને પૂરી કરી શકાય છે. ઉપવાસ દરમિયાન તમે સફરજન, કેળા, તરબૂચ, તરબૂચ, કાકડી અને ટામેટા જેવા મોસમી ફળો ખાઈ શકો છો.
- પુષ્કળ પાણી પીઓ- ઉનાળામાં તમારા શરીરને હાઇડ્રેટ રાખવા માટે પુષ્કળ પાણી પીવો. તમે તમારા આહારમાં લીંબુ પાણી, નારિયેળ પાણી અથવા તાજા રસનો પણ સમાવેશ કરી શકો છો. આનાથી શરીરમાં જમા થયેલી ગંદકીને સાફ કરી શકાય છે. તે શરીરને ડિટોક્સ કરવામાં પણ મદદ કરે છે.
- ડ્રાય ફ્રૂટ્સ ખાઓ– ઉપવાસ દરમિયાન શરીરને શક્તિ આપવા માટે ડાયટમાં ડ્રાય ફ્રૂટ્સનો સમાવેશ કરો. ડ્રાય ફ્રૂટ્સ ખાવાથી ઈન્સ્ટન્ટ એનર્જી મળે છે અને ફાઈબર પણ ભરપૂર મળે છે. અખરોટ ખાવાથી હાર્ટ, શુગર, બ્લડ પ્રેશર અને મેદસ્વીતાની સમસ્યાઓ ઓછી થાય છે.
- ઘરે બનાવેલી ફરાળી વાનગી : વ્રત દરમિયાન ખોરાકમાં ફરાળી વસ્તુઓ ખાવામાં આવે છે. ત્યારે તમે ઘરે બનાવેલી ફરાળી વાનગીઓ ખાઈ શકો છો પણ વધારે તળેલુ કે વધારે સુગર વાળા ખોરાક ખાવાથી બચો.