રશિયાએ કર્યું વિશ્વનું સૌથી શક્તિશાળી પરમાણુ પરીક્ષણ, 60 કિમી ઊંચા ઉઠ્યા ‘મશરૂમ ક્લાઉડ’, 35 કિમીની ત્રિજ્યામાં બધું નષ્ટ

Nuclear Bomb: દુનિયાના સૌથી વિનાશક હથિયારોમાં જ્યારે પણ કોઈ હથિયારની ચર્ચા થાય છે ત્યારે પરમાણુ બોમ્બનું નામ સૌથી ઉપર આવે છે. તેની પાછળનું કારણ પણ સ્પષ્ટ છે, કારણ કે જાપાનના હિરોશિમા અને નાગાસાકી શહેરો પર થયેલા પરમાણુ હુમલાથી દુનિયાએ આ હથિયારની શક્તિ જોઈ છે. પરમાણુ હથિયારોની રેસ બીજા વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન શરૂ થઈ હતી, પરંતુ 1945માં જાપાન પર અણુ હુમલા બાદ 1961નું વર્ષ આ રેસનો સૌથી મહત્વનો મુદ્દો હતો. હકીકતમાં, 30 ઓક્ટોબર 1961ના રોજ ‘ઝાર બોમ્બા’ દ્વારા સૌથી મોટું પરમાણુ પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું. તે વિશ્વનું સૌથી શક્તિશાળી અને શક્તિશાળી પરમાણુ હથિયાર હતું. 

જાપાન પરના પરમાણુ હુમલા પછી અમેરિકા શસ્ત્રોની રેસમાં સૌથી આગળ હોય તેવું લાગતું હતું. પરંતુ ટૂંક સમયમાં સોવિયત સંઘે તેને સ્પર્ધા આપવાનું શરૂ કર્યું. યુદ્ધ દરમિયાન, સોવિયત સંઘે પરમાણુ શસ્ત્રોના ઉત્પાદન પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો, પરંતુ 1945 માં, સોવિયેત નેતા જોસેફ સ્ટાલિને બાંધકામને વેગ આપવાનો આદેશ આપ્યો હતો. સોવિયેત સંઘે 29 ઓગસ્ટ, 1949ના રોજ તેના પ્રથમ પરમાણુ હથિયારનું સફળતાપૂર્વક પરીક્ષણ કર્યું હતું. આ પછી, 12 ઓગસ્ટ 1953 ના રોજ, કઝાકિસ્તાનમાં સેમિપલાટિંસ્ક પરીક્ષણ સ્થળ પર હાઇડ્રોજન બોમ્બનું પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું. આ રીતે તેણે અમેરિકાને દરેક ક્ષેત્રમાં સ્પર્ધા આપી. 

જ્યારે રશિયાએ બ્લાસ્ટની તૈયારી કરી હતી

તે જ સમયે, અમેરિકા અને રશિયા વચ્ચે સૌથી મોટા પરમાણુ હથિયાર તૈયાર કરવાની દોડ શરૂ થઈ ગઈ હતી અને 30 ઓક્ટોબર 1961ની તારીખ એક મહત્વપૂર્ણ ઘટના તરીકે ઈતિહાસમાં નોંધાઈ હતી. સોવિયેત Tu-95 બોમ્બરે આર્ક્ટિક મહાસાગરમાં સ્થિત નોવાયા ઝેમલ્યા તરફ ઉડાન ભરી હતી. કેમેરા અને અન્ય જરૂરી સાધનો સાથેના કેટલાંક નાના વિમાનોએ પણ પરીક્ષણ સ્થળ તરફ ઉડાન ભરી હતી. પરંતુ આ કોઈ સામાન્ય પરમાણુ પરીક્ષણ ન હતું. તેના બદલે આ વખતે ટેસ્ટિંગ માટે થર્મોન્યુક્લિયર બોમ્બ લેવામાં આવ્યો હતો. આ બોમ્બ એટલો મોટો હતો કે તે સામાન્ય આંતરિક બોમ્બ ખાડીની અંદર ફિટ થઈ શકે તેમ ન હતો. 

જાર બોમ્બાની શક્તિ હિરોશિમા પર ફેંકવામાં આવેલા બોમ્બ કરતાં 3,800 ગણી વધારે હતી

આ પરમાણુ હથિયાર 26 ફૂટ લાંબુ અને 27 મેટ્રિક ટન વજનનું હતું. આ બોમ્બનું સત્તાવાર નામ izdeliye 602 હતું, પરંતુ ઇતિહાસમાં તેને જ્યોર્જ બોમ્બા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. જાર બોમ્બા 57 મેગાટોન બોમ્બ હતો. એક અંદાજ મુજબ, આ બોમ્બ 1945માં હિરોશિમાને નષ્ટ કરનાર 15 કિલોટનના અણુ બોમ્બની શક્તિ કરતાં લગભગ 3,800 ગણો વધારે હતો. 

30 ઑક્ટોબરે, તેને પેરાશૂટ દ્વારા છોડવામાં આવ્યું હતું, જેથી કરીને તેને છોડનાર પ્લેન અને બાકીનું એરક્રાફ્ટ શક્ય તેટલી વહેલી તકે વિસ્ફોટના સ્થળથી દૂર જઈ શકે. તે જ સમયે, જ્યારે વિસ્ફોટ થયો, તે એટલો શક્તિશાળી હતો કે તેણે 35 કિમીની ત્રિજ્યામાં બધું જ નષ્ટ કરી દીધું. વિસ્ફોટથી મશરૂમ ક્લાઉડ બન્યો, જેની ઊંચાઈ 60 કિલોમીટર હતી.