India-Ukraine: યુક્રેનની ગદ્દારી અને છેતરપિંડી, વારંવાર ભારતને છેતર્યું, પાકિસ્તાનને ખુલ્લું સમર્થન
રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધની (Russia-Ukraine war) વચ્ચે જ્યારે ભારતના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર (NSA Ajit Doval)અજીત ડોભાલ મોસ્કો (Moscow) પહોંચ્યા ત્યારે યુક્રેનને ઠંડી પડી ગઈ. યુક્રેનના વિદેશ મંત્રીએ તમામ સરહદો પાર કરીને નિવેદન આપ્યું હતું કે ભારત જે તેલ ખરીદી રહ્યું છે તેમાં યુક્રેનના લોકોનું લોહી મળી આવ્યું છે.
-ભારત અને યુક્રેન વચ્ચેના સંબંધોની શરૂઆત 1990ના દાયકામાં થઈ હતી.
-યુક્રેનને માન્યતા આપનારો ભારત વિશ્વનો પ્રથમ દેશ બન્યો
-ડિસેમ્બર 1991માં, ભારત સરકારે યુક્રેનને સાર્વભૌમ દેશનો દરજ્જો આપ્યો.
કિવઃ ભારતના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર (NSA) અજીત ડોભાલની ( Ajit Doval) રશિયાની મુલાકાતથી નારાજ યુક્રેનના (Ukraine) વિદેશ મંત્રી દિમિત્રો કુલેબાએ મોટું નિવેદન આપ્યું છે. તેણે કહ્યું છે કે ભારત રશિયા પાસેથી જે તેલ ખરીદી રહ્યું છે તેમાં યુક્રેનના લોકોનું લોહી મળી આવ્યું છે. યુક્રેનના વિદેશ મંત્રી જ્યાં એક તરફ ભારત પ્રત્યે ખુલ્લેઆમ નફરત વ્યક્ત કરી રહ્યા હતા, તો બીજી તરફ તેમનો પાકિસ્તાન પ્રત્યેનો પ્રેમ સામે આવી રહ્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે સંકટના આ સમયમાં તેમને પાકિસ્તાનનું સમર્થન મળી રહ્યું છે. કુલેબાના મતે પાકિસ્તાન સાથેના સંબંધોમાં ઘણી સંભાવનાઓ છે અને તેની શોધ કરવી જોઈએ. કુલેબા કદાચ સાચા છે. આ શક્યતાઓને કારણે જ યુક્રેને એશિયામાં પગ જમાવ્યો છે. આજે નવી દિલ્હીએ ભારત પર આટલો મોટો આરોપ લગાવનાર યુક્રેનને સૌથી પહેલા દેશનો દરજ્જો આપ્યો હતો. જાણો યુક્રેન અને ભારત વચ્ચેના સંબંધોનો સમાન ઇતિહાસ.
ભારતે સમર્થન આપ્યું છે
ફેબ્રુઆરીમાં જ્યારે રશિયાએ યુક્રેન પર હુમલો કર્યો ત્યારે આ દેશ ભારત તરફ ઘણી આશાઓ સાથે જોતો હતો. પરંતુ તે ભૂલી ગયા કે કેવી રીતે તેમના દેશે પાકિસ્તાન માટે દર વખતે ભારતની પીઠમાં છરો ભોંક્યો છે. યુક્રેનના હૃદયમાં ભારત પ્રત્યેની નફરત આજની નહીં પણ અઢી દાયકા જૂની છે. ભારત અને યુક્રેન વચ્ચેના સંબંધોની શરૂઆત 1990ના દાયકામાં થઈ હતી.
જ્યારે યુક્રેન સોવિયેત સંઘનો હિસ્સો હતું ત્યારે ભારતના ખૂબ સારા સંબંધો હતા. જ્યારે સોવિયત યુનિયન તૂટી ગયું, ત્યારે ભારત યુક્રેનને માન્યતા આપનારો વિશ્વનો પ્રથમ દેશ બન્યો. ડિસેમ્બર 1991માં, ભારત સરકારે યુક્રેનને સાર્વભૌમ દેશનો દરજ્જો આપ્યો. બંને દેશો વચ્ચેના રાજદ્વારી સંબંધો જાન્યુઆરી 1992માં શરૂ થયા હતા. 1993માં, યુક્રેને નવી દિલ્હીમાં હાઈ કમિશન ખોલ્યું, જે એશિયામાં તેનું પ્રથમ હાઈ કમિશન હતું. બંને દેશો વચ્ચે 17 દ્વિપક્ષીય સંબંધો પર હસ્તાક્ષર પણ થયા અને યુક્રેન ભારતનું વેપાર ભાગીદાર બન્યું.
યુક્રેનનો રંગ કેવી રીતે બદલાયો
1998માં જ્યારે ભારતે તત્કાલિન વડાપ્રધાન અટલ બિહારી વાજપેયીના નેતૃત્વમાં પરમાણુ પરિક્ષણ કર્યું ત્યારે યુક્રેને યુ-ટર્ન લીધો હતો. અહીંથી તેણે ભારત સાથે દગો કરવાનું શરૂ કર્યું. ભારતે ઓપરેશન શક્તિ હેઠળ 1998માં પરમાણુ પરીક્ષણ કર્યું હતું. વિશ્વના 25 દેશોની સાથે યુક્રેને ભારતના આ પગલાનો વિરોધ કર્યો હતો. તે માત્ર રોકાયો નહીં પરંતુ ભારત પર પ્રતિબંધો લાદનારા દેશોના ભાગીદાર પણ બન્યા. જ્યારે ભારત સરકારે સ્પષ્ટ કર્યું હતું કે તેણે આ ટેસ્ટ પોતાની સુરક્ષા માટે લીધો છે. યુક્રેને ભારતને વધુ પરમાણુ પરીક્ષણો કરવાથી રોકવાના સંયુક્ત રાષ્ટ્ર (યુએન)ના પ્રસ્તાવને પણ સમર્થન આપ્યું હતું. આ ઠરાવમાં ભારતને NPT અને CTBT સંધિઓ પર હસ્તાક્ષર કરવાનું કહેવામાં આવ્યું હતું.
પાકિસ્તાનનો મિત્ર
ભારત શસ્ત્રો માટે રશિયા પર નિર્ભર છે તો પાકિસ્તાન યુક્રેન પર. યુક્રેન અને પાકિસ્તાન વચ્ચે હથિયારોની ડીલનો ઈતિહાસ ઘણો લાંબો છે. યુક્રેન મોટા ભાગના હથિયારો પાકિસ્તાનને સપ્લાય કરે છે. શસ્ત્રો માટે બંને દેશો વચ્ચે $1.6 બિલિયનની ડીલ પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા છે. પાકિસ્તાનની સેના જે T-80 ટેન્કનો ઉપયોગ કરે છે તે યુક્રેનમાં જ બને છે. વર્ષ 2017માં બંને દેશોએ દ્વિપક્ષીય કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા જેમાં T-80 ટેન્કના અપગ્રેડેડ વર્ઝનની ખરીદીનો ઉલ્લેખ હતો.
આતંકવાદ પર હંમેશા મૌન
ભારત તરફથી ઘણી વખત એવું બહાર આવ્યું કે પાકિસ્તાન કેવી રીતે આતંકવાદને પ્રોત્સાહન આપી રહ્યું છે, પરંતુ યુક્રેન દ્વારા પાકિસ્તાનને 320 T-80 ટેન્કની નિકાસ બંધ ન થઈ. એટલું જ નહીં, કાશ્મીરમાં પાકિસ્તાન સમર્થિત આતંકવાદની વાત હોય કે પાકિસ્તાનમાં આતંકવાદીઓને મદદ કરવાની વાત હોય, યુક્રેને ક્યારેય ભારતનું સમર્થન કર્યું નથી. યુક્રેનની આ દગાબાજીની આદતએ ભારતને સાથ ન આપવા દીધો. યુક્રેન યુદ્ધની વચ્ચે, જ્યારે યુએનમાં રશિયા વિરુદ્ધ મતદાન થયું, ત્યારે ભારતીય અધિકારીઓએ ગેરહાજર રહેવું વધુ સારું માન્યું.
Published On - 7:56 pm, Fri, 19 August 22