ચીન સાથે જળયુદ્ધનો ખતરો ! ચીન અરુણાચલ સરહદ નજીકમાં ઝડપથી ડેમ બનાવી રહ્યું છે

ભારત અને ચીન વચ્ચે લાંબા સમયથી સીમા વિવાદ ચાલી રહ્યો છે, પરંતુ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં આ તણાવ વધુ વધ્યો છે. ચીનની સરહદ પર વધી રહેલા દબાણ વચ્ચે ભારત તરફથી સરહદને મજબૂત કરવાના પ્રયાસો ચાલુ છે. હવે, ચીન સાથે જળયુદ્ધના સંભવિત જોખમને ધ્યાનમાં રાખીને, ભારતે અરુણાચલ પ્રદેશમાં અપર સુબનસિરીમાં 11,000 મેગાવોટ (MW)ની તેની સૌથી મોટી હાઇડ્રોઇલેક્ટ્રિક પ્રોજેક્ટ શરૂ કરી છે. આંતરરાષ્ટ્રીય સમાચાર અહીં વાંચો.

ઉત્તર-પૂર્વમાં ચાઈનીઝ ડેમ તેની સરહદોની ખૂબ નજીક આવતાં, ભારત પણ એલર્ટ થઈ ગયું છે અને મૂલ્યાંકન સમિતિની ભલામણો અને પાવર મંત્રાલયની સૈદ્ધાંતિક મંજૂરી પછી NHPCને સંભવિત ફાળવણી માટે ત્રણ અટકેલા પ્રોજેક્ટ્સ શોધી રહ્યું છે. પૂર્ણ કરવાની પ્રક્રિયા ઝડપી છે.

લોઅર સુબાનસિરી પ્રોજેક્ટ વર્ષના મધ્યમાં પૂર્ણ થશે

ટાઈમ્સ ઑફ ઈન્ડિયાએ સરકારી સૂત્રોને ટાંકીને જણાવ્યું હતું કે, “અરુણાચલ પ્રદેશની સરહદે આવેલા મેડોગમાં યાર્લુંગ ઝાંગબો (બ્રહ્મપુત્રા) પરના 60,000 મેગાવોટના ચાઈનીઝ પ્રોજેક્ટ માટે આવી ઘણી યોજનાઓ દેશ માટે ચિંતાનું કારણ બની શકે છે, કારણ કે જો ચીન તેને વાળવા માંગે છે. જો આપવામાં આવે તો આ બાજુ પાણીની અછત સર્જાઈ શકે છે. જો ચીન અચાનક પાણી છોડે તો અરુણાચલ પ્રદેશ અને આસામમાં લાખો લોકો પૂરથી પ્રભાવિત થશે, સાથે સાથે પર્યાવરણની ગંભીર ચિંતા પણ વધશે.

ભારત માટે, બ્રહ્મપુત્રાનો હિસ્સો લગભગ 30% તાજા પાણીના સંસાધનો અને દેશની કુલ જળવિદ્યુત ક્ષમતાના 40% છે. જોકે બ્રહ્મપુત્રા બેસિનનો 50% ભાગ ચીનના ક્ષેત્રમાં આવે છે.

સરકાર સાથે સંકળાયેલા સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે ભારતનો 2,000 મેગાવોટનો લોઅર સુબનસિરી પ્રોજેક્ટ આ વર્ષના મધ્ય સુધીમાં પૂર્ણ થઈ જશે. વીજળી ઉત્પન્ન કરવા ઉપરાંત, જો ચીન દ્વારા પાણીને ડાયવર્ટ કરવામાં આવે તો ઓછામાં ઓછા એક વર્ષ સુધી પાણીની અછતને ઘટાડવામાં ઘણા હાઇડ્રોઇલેક્ટ્રિક પ્રોજેક્ટ્સ મદદ કરશે તેવી અપેક્ષા છે. તેમજ જો ચીન મોટી માત્રામાં પાણી છોડશે તો તેને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ મળશે.

ચીનમાં બ્રહ્મપુત્રા નદી 1700 કિલોમીટર લાંબી છે

સરકાર સાથે સંકળાયેલા સૂત્રોએ ગયા વર્ષે આસામ સહિત પૂર્વોત્તર ભારતમાં બ્રહ્મપુત્રા નદીમાં આવેલા પૂર અને ચીન તરફથી નદીમાં પાણી છોડવા અંગે જણાવ્યું કે, બ્રહ્મપુત્રા નદીમાં કુલ પાણીનો 60 ટકા પાણી અરુણાચલ પ્રદેશમાંથી આવે છે. આ સિવાય સિક્કિમ, મેઘાલય અને પડોશી ભૂતાનમાંથી પણ પાણી આવે છે. સૂત્રએ જણાવ્યું કે ચીનમાં બ્રહ્મપુત્રા નદી 1700 કિલોમીટર લાંબી છે અને તેનો મોટો ભાગ પર્વતીય વિસ્તારોમાંથી પસાર થાય છે. આવી સ્થિતિમાં ત્યાંથી વધુ પાણી આવતું નથી.

(ઇનપુટ-ભાષાંતર)