Quad Summit : કવાડ સમિટ પહેલા ચીનને લાગ્યા મરચા, કહ્યુ Quad ક્યારેય નહી બની શકે એશિયાનુ NATO

ચીને (China) જાપાનમાં ક્વોડ લીડર્સ સમિટ (Quad Summit) પહેલા અમેરિકાની ઈન્ડો-પેસિફિક વ્યૂહરચના (Indo-Pacific strategy) પર નિશાન સાધતા કહ્યું છે કે તે નિષ્ફળ જશે, કારણ કે તેને નિયંત્રણમાં રાખવા માટે અમેરિકા દ્વારા તેને નકારી કાઢવામાં આવ્યું છે. દક્ષિણ ચીનના શહેર ગુઆંગઝૂમાં પાકિસ્તાનના વિદેશ પ્રધાન બિલાવલ ભુટ્ટો ઝરદારી સાથે સંયુક્ત પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં જ્યારે ઈન્ડો-પેસિફિક વ્યૂહરચના વિશે પૂછવામાં આવ્યું ત્યારે, ચીનના વિદેશ પ્રધાન વાંગ યીએ (Chinese Foreign Minister Wang Yi) કહ્યું કે આ ઈન્ડો-પેસિફિક વ્યૂહરચના આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાયનો એક ભાગ છે. ખાસ કરીને એશિયા-પેસિફિક ક્ષેત્રમાં, વધુને વધુ સાવચેતી અને ચિંતા વધી રહી છે.

વિદેશ મંત્રી બન્યા બાદ બિલાવલની ચીનની આ પ્રથમ મુલાકાત છે. ગયા મહિને ઈમરાન ખાન સરકારના પતન બાદ પાકિસ્તાનમાં નવી સરકારની રચના થઈ હતી. વાંગે કહ્યું કે અમેરિકાની ઈન્ડો-પેસિફિક વ્યૂહરચના નિષ્ફળ રણનીતિ બની રહી છે. વાંગની આ ટિપ્પણી ચીનના વિદેશ મંત્રાલયે પોતાની વેબસાઇટ પર મૂકી છે. તેમની ટિપ્પણી 24 મેના રોજ ટોક્યોમાં યોજાનારી ક્વાડ કોન્ફરન્સ પહેલા આવી છે. આ કોન્ફરન્સમાં અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ જો બાઈડન, વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને જાપાન અને ઓસ્ટ્રેલિયાના વડાપ્રધાન પણ ભાગ લેનાર છે.

ચીન તે પ્રદેશને એશિયા-પેસિફિક ક્ષેત્ર કહે છે

ચીન તે વિસ્તારને એશિયા-પેસિફિક ક્ષેત્ર કહે છે અને તે ઈન્ડો-પેસિફિક વ્યૂહાત્મક ખ્યાલની વિરુદ્ધ છે, જેણે ભૂતપૂર્વ યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ દરમિયાન મહત્વ પ્રાપ્ત કર્યું હતું અને હવે તેના અનુગામી, જો બાઈડન દ્વારા ગંભીરતાથી અનુસરવામાં આવે છે. વાંગે કહ્યું કે એશિયા-પેસિફિક ક્ષેત્ર ભૌગોલિક રાજકીય મંચને બદલે શાંતિપૂર્ણ વિકાસની ભૂમિ હોવી જોઈએ. તેમણે કહ્યું કે એશિયા-પેસિફિકને એક બ્લોક, નાટો અથવા શીત યુદ્ધમાં ફેરવવાનો કોઈપણ પ્રયાસ ક્યારેય સફળ થશે નહીં.

યુએસએ, જાપાન, ભારત અને ઑસ્ટ્રેલિયાનું જૂથ ક્વાડ, મુક્ત અને ખુલ્લા ઈન્ડો-પેસિફિક પર ભાર મૂકે છે, જ્યારે બેઇજિંગ તેને ‘એશિયન નાટો’ સાથે સરખાવે છે, ચીનનો ઉદ્દેશ્ય ક્વાડને મજબૂત થતા રોકવાનો છે. યુ.એસ., ભારત અને અન્ય કેટલીક વૈશ્વિક શક્તિઓ સંસાધન-સંપન્ન ક્ષેત્રમાં ચીનની વધતી જતી સૈન્ય હાજરીને પગલે મુક્ત અને ખુલ્લા ઈન્ડો-પેસિફિકની જરૂરિયાત અંગે ચર્ચા કરી રહી છે.

ઇસ્ટ ચાઇના સીમાં પણ ચીનનો જાપાન સાથે વિવાદ છે

ચીન લગભગ તમામ વિવાદિત દક્ષિણ ચીન સમુદ્ર પર દાવો કરે છે, જ્યારે તાઈવાન, ફિલિપાઈન્સ, બ્રુનેઈ, મલેશિયા અને વિયેતનામ તેના કેટલાક ભાગો પર દાવો કરે છે. ચીને દક્ષિણ ચીન સાગરમાં કૃત્રિમ ટાપુઓ અને લશ્કરી સ્થાપનો બનાવ્યા છે. ઇસ્ટ ચાઇના સીમાં પણ ચીનનો જાપાન સાથે વિવાદ છે.

વાંગે કહ્યું કે સ્વતંત્રતા અને નિખાલસતાના નામે યુએસએ દ્વારા ઘડવામાં આવેલી ઈન્ડો-પેસિફિક વ્યૂહરચના જૂથની રચના સ્વાર્થલક્ષી છે. ચીનનો દાવો છે કે આ જૂથનો ઈરાદો ચીનની આસપાસના વાતાવરણને બદલીને ચીનને અંકુશમાં લેવાનો અને એશિયા-પેસિફિક દેશોને અમેરિકન વર્ચસ્વનું પ્યાદુ બનાવવાનો છે.